دولت ترامپ ساز و کار بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را با تسلیم شکایت‌نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر نقض توافق هسته‌ای از طرف جمهوری اسلامی ایران فعال کرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا پنج‌شنبه ۲۰ اوت/ ۳۰ مرداد شکایت‌نامه آمریکا علیه ایران را به رئیس شورای امنیت سازمان ملل تسلیم کرد.
ایالات متحده آمریکا در این شکایت‌نامه جمهوری اسلامی ایران را به عدم پایبندی به توافق هسته‌ای که درسال ۲۰۱۵ منعقد شد، متهم می‌کند. به این ترتیب بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) روند ۳۰ روزه‌ای آغاز می‌شود که ممکن است به بازگشت تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل علیه ایران بینجامد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌نویسد طرفین برجام که عبارت‌اند از سه قدرت اروپایی، روسیه و چین اعلام کرده‌اند که از نظر قانونی، آمریکا با خروج از برجام دیگر یکی از طرف‌های توافق نیست و نمی‌تواند از بندهای این توافق برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران استفاده کند.
پیش از این آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده بود که ایران اجازه بازرسی از دو مکان هسته‌ای را به بازرسان آژانس نداده است. شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۳۰ خرداد/ ۱۹ ژوئن سال گذشته برای نخستین بار از سال ۲۰۱۲ به این سو قطعنامه سه قدرت اروپایی علیه ایران تصویب کرد. بریتانیا فرانسه و آلمان در این قطعنامه خواهان همکاری ایران با آژانس شده بودند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با اتکا به قطعنامه سه قدرت اروپایی در شکایت‌نامه علیه جمهوری اسلامی ایران نوشته است:
«[با توجه به این قطعنامه] برای ایالات متحده آمریکا گزینه دیگری باقی نمی‌ماند جز آنکه به شورای امنیت اطلاع دهد که ایران به تعهدات خود [در توافق هسته‌ای] عمل نکرده است.»
شکایت‌نامه آمریکا علیه ایران به ضمیمه یک اطلاعیه شش صفحه‌ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل تسلیم شد. این بیانیه حاوی استدلال حقوقی آمریکاست مبنی بر آنکه آن کشور با وجود خروج از توافق برجام حق فعال کردن مکانیسم ماشه (بازگشت تحریم‌های بین‌المللی) را دارد.
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، پیش از شکایت رسمی پمپئو از ایران گفته بود:
«ما معتقدیم آمریکا از هیچ حق قانونی یا دلیلی برای آغاز این روند برخوردار نیست. ما البته با آن مخالفت خواهیم کرد.»
چنانچه در پایان مهلت ۳۰ روزه شورای امنیت سازمان ملل درباره شکایت‌نامه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به تصمیم نرسد و موفق نشود قطعنامه‌ای صادر کند، تحریم‌های بین‌المللی به طور خودکار علیه ایران مجدداً اعمال می‌شوند.
چنانچه شورای امنیت با قطعنامه‌ای استمرار لغو تحریم‌ها علیه ایران را تصویب کند، آمریکا می‌تواند از حق وتوی خود استقاده کند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد آمریکا هیچ‌‍گونه حقی برای احیای تحریم‌های ایران ندارد. به گزارش رسانه‌های داخلی ظریف در این نامه به شورای امنیت توصیه کرده است که از «سوء استفاده ایالات متحده» از ساز و کار حل اختلاف برجام، آن هم «با هدف صریح نابودی این توافق»، جلوگیری کرده و از پذیرش اطلاعیه ایالات متحده و به رسمیت شناختن آثار ناشی از آن خودداری کند.
نامه ظریف را مجید تخت‌روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد به رئیس اندونزیایی شورای امنیت تسلیم کرد.
بیشتر بخوانید:
آمریکا (و ترامپ و وزیر امور خارجه اش) رسما غلط کردند.
تنها کسی که در جهان شاید از آخوندها پر روتر و دزدتر و عوضی تر باشد همین ترامپ است.
هوشنگ / 21 August 2020