رهبر اپوزیسیون بلاروس به لیتوانی پناه برد و اینترنت بلاروس را قطع کردند، با این حال معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری همچنان سعی می‌کنند که از طریق اینترنت محدود تظاهرات و اعتصاب برنامه‌ریزی کنند.

تجمع حمایت از معترضان بلاروس در ۱۱ اوت در فنلاند

به گزارش رویترز، از ۱۱ اوت / ۲۱ مرداد، با وجود پناه‌بردن سوتلانا تیخانوفسکایا – رهبر معترضان و کاندیدای ریاست جمهوری – به لیتوانی، حکومت بلاروس به ریاست جمهوری الکساندر لوکاشنکو اینترنت این کشور را محدود کرده و همچنان معترضان را سرکوب می‌کند. هم ارتش و هم پلیس به خیابان‌ها آمده‌اند و نیروهای سرکوب شده‌اند.

اینترنت قطع است

اینترنت‌های تلفن همراه در همه بلاروس از یکشنبه قطع شد. دسترسی کاربران به تمام شبکه‌های اجتماعی برنامه‌های پیام‌رسان مانند تلگرام هم فیلتر شده است.

توییتر روز دوشنبه اعلام کرد که سرویسش در بلاروس مسدود شده است.

تظاهرکنندگان برای یافتن اتصالات وای‌فای و وصل شدن به شبکه‌های اجتماعی از فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان استفاده می‌کنند. دسترسی محدود به اینترنت‌های خانگی در برخی نقاط وجود دارد اما کماکان بدون فیلترشکن‌ها نمی‌شود به سایت‌های خبری معترضان متصل شد.

با قطع اینترنت، حکومت بلاروس امیدوار است که بتواند اعتراضات علیه تقلب گسترده در انتخابات ریاست جمهوری را خاموش کند. دولت قطعی اینترنت را به عوامل خارجی نسبت داده است اما معترضان می‌گویند تحدید اینترنت کار نیروهای امنیتی و سرکوب در دولت الکساندر لوکاشنکو است.

شمار دستگیرشدگان و زخمی‌های روز سه‌شنبه هنوز مشخص نیست اما در تظاهرات‌ روز یکشنبه و دوشنبه در بلاروس یک نفر از تظاهرکنندگان کشته، ده‌ها نفر زخمی و بیش از سه هزار نفر دستگیر شده‌اند.

تلگرام، رسانه مرکزی اعتراضات

اعتراضات تا حد زیادی در بلاروس در تلگرام برنامه‌ریزی می‌شوند. پیش از برگزاری انتخابات هم تلگرام رسانه اصلی مخالفان الکساندر لوکاشنکو در برنامه‌ریزی جلسه‌ها و تجمع‌های انتخاباتی بود.

مینسک / بلاروس – ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۰: یک مرد جوان مخالفان الکساندر لوکاشنکو در تظاهرات‌ انتخاباتی شرکت می‌کند.

اکنون که کار به خیابان کشیده معمولاً وبلاگ نویسان محبوب در کانال‌های تلگرام، نقاط ملاقات برای تظاهرات را اعلام می‌کنند. پیام‌رسان تلگرام در بلاروس ۱,۳ میلیون مشترک دارد. در حال حاضر گروه‌های معترض در بلاروس در تلاشند که از دسترسی محدود به سرویس پیام‌رسان تلگرام استفاده کنند و تظاهرات و اقدام‌های ضددولتی بعدی را برنامه‌ریزی کنند.

معروف‌ترین این کانال‌ها در بلاروس اکنون Nexta نام دارد و بیش از یک میلیون نفر در تلگرام مشترک دارد. این کانال تلگرامی رسانه اعتراضات شده و تصاویر و ویدئوهایی از اعتراضات را منتشر می‌کند.

با این حال قطع اینترنت در کاهش ارتباط بین معترضان مؤثر بوده است. الکساندر، ۴۲ ساله که با موج معترضان در روز یکشنبه به خیابان آمده به رویترز می‌گوید که دو روز است مطلب یا خبری از طریق رسانه‌ها یا رسانه‌های اجتماعی نخوانده: «من نمی‌توانم خبرها را ببینم، بنابراین واقعاً چیزی نمی‌دانم.»

الکساندر توضیح داده که عصر روز دوشنبه به خانه می‌رود چرا که فکر می‌کند که اعتراضات در مینسک به پایان رسیده است. اما بعد خبردار می‌شود که درگیری‌های شدیدی بین معترضان و نیروهای حکومتی رخ داده است.

شعار معترضان: «مثل آب باش»

بسیاری از معترضان در مینسک به رویترز گفتند که پس از قطعی اینترنت، به طور خودبه‌خودی به اعتراضات پیوستند و فقط خیل جمعیت را دنبال می‌کردند.

با توجه به شدت سرکوب برخی معترضان پیشنهاد تغییر استراتژی داده‌اند. آنها می‌خواهند تظاهرات‌ گسترده را کاهش دهند و در گروه‌های کوچکتر فعالیت کنند. یورونیوز که به یکی از این کانال‌های تلگرامی برنامه‌ریزی اعتراض دسترسی دارد نوشته که در این کانال رمزگذاری شده آمده است که همه در «گروه‌های کوچک تا ۲۰ نفر» جمع شوند.

شعار معترضان این است: «مثل آب باش» – نقل قول معروف از ستاره ورزش‌های رزمی، بروس لی که به شعار معترضان هنگ کنگ هم تبدیل شد.

نماد آب در برابر سرکوب از این رو استفاده می‌شود که آب می‌تواند جریان داشته باشد، می‌تواند مه شود و به هوا برود، می‌تواند در درزها پنهان شود و می‌تواند سیلی خروشان شود. «مثل آب باش» – نمادی برای مبارزه و مقاومت در برابر سرکوب با کاهش تلفات، با چابکی و با خلاقیت است.

بخشی از این خلاقیت اکنون مربوط به استفاده از ابزارهای ارتباط جمعی است. با این حال مشخص نیست که وضعیت چگونه خواهد شد. برخی پیش‌بینی کرده‌اند که شاید حتی تلفن هم قطع شود.

روز سه‌شنبه، کانال Nexta یک فراخوان منتشر کرد و از مردم بلاروس خواست که به شکل سراسری اعتصاب کنند و خواستار این شوند که سوتلانا تیخانوفسکایا، رقیب الکساندر لوکاشنکو در انتخابات ریاست جمهوری، به عنوان رئیس‌جمهوری منتخب مردم رسمیت بیابد.

سوتلانا تیخانوفسکایا رهبر اپوزیسیون بلاروس

سوتلانا تیخانوفسکایا اما دیگر در کشور نیست. او گفته به خاطر جان فرزندانش ناچار به ترک کشورش شده است.

پس از خروج از بلاروس و پناه بردن به لیتوانی، تیخانوفسکایا در یک پیام ویدئویی گفت:

«گمان می‌کردم که این کارزار من را استوار و مستحکم کند و قدرتی به من بدهد تا بتوانم همه چیز را تحمل کنم اما من همان زن ضعیفی هستم که از ابتدا بودم. خیلی‌ها من را خواهند فهمید، بسیاری من را محکوم خواهند کرد، بسیاری نیز از من متنفر خواهند شد. (…) آن‌چه اکنون رخ می‌دهد ارزش قربانی کردن زندگی را ندارد.»

مشخص نیست که خروج رهبر اپوزیسیون از کشور چه تأثیری بر اعتراضات خواهد گذاشت.

سوتلانا تیخانوفسکایا نامزد اپوزیسیون در انتخابات روز یکشنبه ۱۹ مرداد / ۹ اوت تنها ۱۰ درصد آرا را به‌دست آورد. او پس از انتخابات خواهان برکناری لوکاشنکو شده بود. به دنبال آن در دو روز یکشنه و دوشنبه در شهرهای مختلف بلاروس معترضان به خیابان‌ها آمدند.

الکساندر لوکاشنکو، اکنون ۲۶ سال است که بر بلاروس حکومت می‌کند. او می‌گوید باز هم در انتخابات پیروز شده است. کمیسیون انتخابات این کشور هم اعلام کرده که لوکاشنکو با کسب ۸۲ درصد آرا در نتایج مقدماتی در صدر جدول قرار دارد. مخالفان او می‌گویند لوکاشنکو تقلب گسترده کرده است.

لوکاشنکو روز گذشته در یک گفت‌وگوی تلویزیونی تظاهرکنندگان مخالف خود را اوباش و اراذل و افراد مَست و معتاد خواند.

در همین زمینه: