محمود خوشنام – یکی از خدمات مرتضی حنانه این است که ارکستر فارابی را بنیان نهاد و آفریده‌های خود و دیگر آهنگسازان پیشرو را به اجرا درآورد. ارکستر فارابی که در سال ۱۳۴۱ تأسیس شد، به مدت هفت سال فعالیت کرد و در این مدت نزدیک به ۸۰ قطعه از آفریده‌های آهنگسازان ایرانی را اجرا کرد.

افزون بر این ارکستر فارابی دوره‌های آموزش ویژه نیز برای خوانندگان و نوازندگان برگزار می‌کرد. حنانه اصولاً اعتقاد داشت که گام به‌گام می‌بایست گوش مردم را با موسیقی بهتر و پرورده‌تر آشنا کرد. هم ازین‌روی بود که او به بازسازی ترانه‌های مورد پسند مردم با ارکستراسیون‌های تازه می‌پرداخت.

مرتضی حنانه به جست‌و‌جوی راه و روشی بود که بتوان موسیقی ایران را چند صدایی کرد و از ملال و یکنواختی‌اش کاست. او بر این باور بود که هارمونی غربی و به طور کلی اصول آهنگ‌نویسی اروپایی به کار موسیقی ایران نمی‌آید. هارمونی مناسب موسیقی ایران را باید از درون خودش بیرون کشید. او می‌گفت ذهن ایرانی اصولاً با «تم» سر و کار ندارد. به همین سبب در موسیقی ایرانی از «تم» به مفهوم غربی آن خبری نیست. او باور داشت که در موسیقی ایران «ایده»‌هایی هست که به جای «تم» در کنار هم چیده می‌شوند. در موسیقی ایران ایجاز، تزئینات بیانی و ظرافت‌کاری‌ها اهمیت دارد.

از جمله اعتقادات او که سبب رنجش خاطر خیلی‌ها می‌شد، این بود که نوازنده هنرمند نیست. چون خلق نمی‌کند و فقط اجرا می‌کند. هنرمند کسی است که می‌آفریند. پس تنها آهنگساز و شاعر هنرمندند. تکه هائی از آثار مختلف حنانه را در لابلای برنامه خواهید شنید.

این برنامه را از طریق فایل صوتی زیر می‌توانید بشنوید:

●مجموعه «موسیقی پیشرو در ایران» از محمود خوشنام در رادیو زمانه:

حسین ناصحی، بنیانگذار صداخانه ملی ایران

درآمدی بر موسیقی پیشرو ایران

جلوه‌‌های تازه در موسیقی ملی ایران

امین‌الله حسین و موسیقی رمانتیک ملی

روبیک گروگوریان و گردآوری ترانه‌های محلی

ثمین باغچه‌بان و پیوندش با ادبیات ایران

 مرتضی حنانه و شهر مرجان

ویدئو: الا تی تی، اثری از مرتضی حنانه با صدای ناصر مسعودی