لاوروف پس از دیدار با ظریف اعلام کرد که طرح‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت غیرقابل تحقق است. ظریف نیز تهدید کرد که اگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بخواهد از «روش‌های غیرمنطقی» استفاده کند جمهوری اسلامی برخورد مناسبی خواهد کرد. او همچنین گزارش دبیرکل سازمان ملل در مورد ایران را «غلط و بی‌جا» خواند.

سرگئی لاوروف و محمدجواد ظریف، وزیران امور خارجه روسیه و ایران در مسکو ـ سه‌شنبه ۲۷ خرداد / ۱۶ ژوئن ـ عکس از خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران صبح سه‌شنبه ۲۷ خرداد / ۱۶ ژوئن از استانبول عازم مسکو شد تا در این روزها که فشار آمریکا برای ادامه تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل بیشتر شده است، روسیه را که از حق وتو در این شورا برخوردار است به مخالفت با تصمیم آمریکا برانگیزد.

لاوروف: واشنگتن حق ندارد ایران را مجازات کند

در نشست رسانه‌ای پس از دیدار ظریف با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، لاوروف اعلام کرد که روسیه برای حفظ توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی همه‌کار انجام خواهد داد. او وعده داد که روسیه در تنش‌های موجود در مورد برنامه هسته‌ای ایران، در کنار جمهوری اسلامی خواهد بود.

لاوروف گفت: «طرح‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران قابل تحقق نیست. آن‌ها در اساس با قوانین بین‌المللی تضاد دارند. من معتقدم که این تلاش با ابزارهای نامناسب صورت می‌گیرد. این کار هیچ چشم‌اندازی از نقطه نظر حقوق بین‌الملل نداشته و ما از تمامی امکانات خود که در حقوق بین‌الملل ارائه شده است، بهره می‌گیریم تا عدالت پیروز شود.»

لاوروف تأکید کرد که «واشنگتن حق ندارد ایران را با تحریک شورای امنیت سازمان ملل متحد مجازات کند.»

براساس قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل متحد تأمین، فروش و انتقال سامانه‌های موشکی، خودروهای زرهی، توپخانه سنگین، بالگردهای تهاجمی، هواپیماهای جنگنده‌، و ناو به ایران ممنوع است. همچنین بر اساس این قطعنامه ارائه آموزش‌های فنی یا تأمین قطعات یدکی یاد شده نیز منع شده است. این محدودیت‌ها پنج سال بعد از برجام در اکتبر سال جاری (اواخر مهر) از میان برداشته می‌شوند.

ایالات متحده قصد دارد خود را ناظر به قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل معرفی کند و با وجود آن‌که از برجام خارج شده، با این ترفند، بر اساس قطعنامه‌ا‌ی که خود با خروج از برجام آن را نقض کرده، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگرداند و به یک معنا مکانیسم ماشه را فعال کند. روسیه و چین مخالف‌اند.

ظریف: اجازه نمی‌دهیم آژانس ابزار دست دولت ترامپ شود

ظریف نیز پس از دیدار با لاوروف تحولات مربوط به توافق هسته‌ای ایران را «بسیار خطرناک» توصیف کرد و با اشاره به نشست جاری شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: دولت ترامپ کارش خروج از پیمان‌ها و نهادهای بین‌المللی است و ما اجازه نخواهیم داد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابزار دست دولت ترامپ برای نابودی برجام شود.»

او با ادعای این‌که جمهوری اسلامی «همواره با شفافیت کامل با آژانس رفتار کرده»  و «همه تعهدات خود را انجام داده است»، تهدید کرد که «اگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بخواهد از روش‌های غیرمنطقی استفاده کند برخورد مناسبی خواهیم داشت.»

ظریف همچنین گفت: «بسیار تأسف‌بار خواهد بود اگر دبیرخانه ملل متحد و دبیرخانه آژانس در جهت نابودی برجام حرکت کنند.»

محمدجواد ظریف در حالی از «شفافیت کامل» ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سخن می‌گوید که رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس، روز دوشنبه ۲۶ خرداد در نشست شورای حکام اعلام کرد که بیش از چهار ماه است که ایران اجازه دسترسی به دو مرکز را به بازرسان آژانس نداده است و حدود یک سال است که به پرسش‌های آژانس در مورد «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده احتمالی و فعالیت‌های هسته‌ای»، خودداری کرده است.

آژانس و مشکل «عدم همکاری» ایران

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است دو گزارش در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران را مورد بررسی قرار دهد. نشست این شورا از طریق ویدئو کنفرانس از دوشنبه ۲۶ خرداد / ۱۵ ژوئن با شرکت نمایندگان ۳۵ کشور عضو آغاز شده است.

اولین گزارش مورد بررسی، گزارشی است که به‌تازگی توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه شده و در مورد عدم توضیح جمهوری اسلامی درباره مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده آن در اوایل دهه ۲۰۰۰ است. سایت‌های هسته‌ای مشکوک ایران مورد توجه آژانس قرار گرفته‌اند که در ماه ژانویه درخواست دسترسی به آن‌ها فراهم نشده است. آژانس خواهان بازرسی از انبار تورقوزآباد و تأسیسات هسته‌ای نطنز و مکانی در دشت لوت است.

گزارش دوم مربوط به فعالیت هسته‌ای کنونی ایران است. طی یک سال گذشته، جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را – که اکنون تقریباً هشت برابر حد مجاز طبق توافق ۲۰۱۵ است – افزایش داده و نرخ غنی‌سازی خود را به ۴,۵ درصد افزایش داده است (در برابر ۳,۶۷٪ تعیین شده در توافق نامه).

با این وجود میزان غنی‌سازی هنوز از آستانه ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید بمب اتمی فاصله دارد اما در طول بحران کووید ۱۹ نیز ادامه داشته است.

امتناع ایران از پذیرش بازرسی از سایت‌های هسته‌ای خود نگرانی جدی آژانس را برانگیخته است و شورای حکام می‌تواند در هفته جاری با تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران زمینه تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت را فراهم سازد.

سه کشور اروپایی طرف برجام نیز با تنظیم قطعنامه‌ای از ایران خواسته‌اند با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند. این قطعنامه در نشست بعدی شورای حکام به رأی گذاشته می‌شود. کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که در صورت تصویب قطعنامه در شورای حکام، ایران متناسب با آن، اقدامات لازم را اتخاذ می‌کند.

ظریف: گزارش گوترش غلط و بی‌جا بود

از سوی دیگر آمریکا رایزنی‌های فشرده‌ای را به‌منظور تمدید دائمی تحریم تسلیحاتی ایران با نمایندگان بریتانیا، آلمان و فرانسه و با ایسلند که ریاست شورای امنیت سازمان ملل را به عهده دارد آغاز کرده است. روسیه در پاسخ به این رایزنی‌ها دست به نامه‌‌نگاری‌هایی علیه آمریکا زد.

محمدجواد ظریف در پایان سفر خود به مسکو از اعمال فشار آمریکایی‌ها بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نابود کردن برجام سخن گفت و گزارش اخیر آژانس را  «به نتیجه رسیدن قسمتی از این فشارها» دانست.

ظریف گفت: «یکی از طنزهای تلخ تاریخ است کشوری که از برجام خارج شده و رسماً مانع از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شده، الان می‌خواهد از محمل این قطعنامه استفاده کند.»

او همچنین گزارش اخیر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل مبنی بر این‌که موشک‌های شلیک‌شده به اهدافی در عربستان سعودی «منشاء ایرانی» داشتند را در راستای تحولات در آژانس و سازمان ملل برای فشار بر جمهوری اسلامی دانست و افزود: «متأسفانه دبیرکل ملل متحد گزارش کاملاً غلط، بی‌جا و خارج از اختیارات خود را صادر کرده است.»

به‌گفته ظریف «در این زمینه ایران و روسیه موضع مشترک برای ضرورت مقابله با این حرکت‌ها دارند».

بیشتر بخوانید:

نماینده ایران در آژانس: ایران متناسب با قطعنامه شورای حکام، اقدامات لازم را اتخاذ می‌کند