سخنگوی قوه قضاییه، روز سه‌شنبه ۲۰ خرداد درباره آخرین وضعیت پرونده هواپیمای مسافربری اوکراینی در مراجع قضایی ایران گفت که در این رابطه از «بدو وقوع این حادثه» شش نفر بازداشت شده‌اند و رسیدگی‌های قضایی در مورد این افراد در حال پیگیری است. این در حالی‌ست که او پیش از این خبر در بازداشت بودن تنها یک نفر را تأیید کرده بود.
صحنه پس از سقوط هواپیمای اوکراینی ــ عکس: فواد اشتری، تسنیم
به گزارش خبرگزاری میزان، غلامحسین اسماعیلی در خصوص پیگیری‌های انجام شده درباره این پرونده گفت:
«به محض وقوع حادثه دستور ریاست قوه قضاییه صادر شد و در دادسرای نظامی شعبه ویژه‌ای برای رسیدگی به پرونده تعیین شد.»
اسماعیلی در حالی ادعای پیگیری این پرونده از «بدو وقوع» را مطرح کرده که مقام‌های ایرانی به مدت سه روز دلیل سقوط هواپیما را «نقص فنی» اعلام و شلیک موشک به سوی هواپیما را به کلی رد می‌کردند.
هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه چهارشنبه ۱۸ دی، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق، شش دقیقه پس از بلند شدن از باند فرودگاه «امام خمینی» توسط پدافند موشکی سپاه ساقط شد و همه سرنشینان آن کشته شدند.
سخنگوی قوه قضاییه در ادامه صحبت‌های خود در مورد پرونده این فاجعه گفت:
«۷۰ خانواده تاکنون مراجعه و ادعاهای خود را نزد بازپرس مطرح کردند. در این پرونده تاکنون شش نفر از عوامل ذی‌ربط بازداشت شده‌اند و تداوم بازداشت این افراد با گذشت شش ماه از بدو وقوع حادثه بیانگر اهتمام مراجع قضایی در رسیدگی است.»
در ماه‌های گذشته و به دنبال دادخواهی خانواده جان‌باختگان این هواپیما اما بسیاری از آنها از سوی نهادهای امنیتی و قضایی تهدید شده و تحت پیگیرد قرار گرفته‌اند.
همچنین در روزهای پس از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی، چندین تجمع اعتراضی به منظور برقراری عدالت و روشن شدن همه ابعاد این پرونده از سوی دانشجویان و شهروندان دیگر در شهرهای مختلف شکل گرفت که قوه قضاییه شماری از معترضان را بازداشت و از بابت اتهاماتی نظیر «اخلال در نظم عمومی»، «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی به‌قصد برهم زدن امنیت ملی»، به حبس و شلاق محکوم کرد.
اسماعیلی اما در ادامه گفته‌های امروز خود اعلام کرد:
«اقداماتی در خصوص معاینه محل [سقوط هواپیمای اوکراینی] و تحقیقات محلی و حفظ اشیا و اموال باقی مانده صادر شد و ۱۲ گروه بررسی سانحه، کار را آغاز کردند.»
این در حالی‌ست که حامد اسماعیلیون، نویسنده و پزشک ایرانی که همسرش پریسا اقبالیان و دختر خردسالش، «ری‌را» را در سانحه شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی از دست داده، اوایل فروردین ماه ۹۹ به عنوان سخنگوی «انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز شماره ۷۵۲» در صفحه فیس‌بوک خود از سوزانده شدن وسایل باقی مانده از سرنشینان پرواز ۷۵۲ و آثار برجا مانده از آنها در محل سرنگونی این هواپیما توسط مأموران شهرداری خبر داده بود.
بنا بر اعلام او، وسایل باقی‌مانده از مسافران این پرواز توسط نیروهای امنیتی «غارت» یا سوزانده شده‌اند.
همچنین تنها دو روز پس از ساقط شدن این هواپیما توسط پدافند موشکی سپاه، خبرنگار پایگاه خبری سی بی اس از پاک‌سازی محل سقوط توسط مأموران امنیتی و شهرداری خبر داد:
«افراد عادی در حال جمع کردن باقی‌مانده هر چیزی هستند که در محل سقوط بود. هیچ حفاظت و نگهبانی‌ای از منطقه صورت نمی‌گیرد. دور محل سقوط حصاری نصب نشده و هیچ محققی هم در محل سقوط هواپیما دیده نشده است.»
- در همین زمینه
هواپیمای اوکراینی، چالش دادخواهی و موضع سازمان قضایی نیروهای مسلح
هواپیمای اوکراینی، اسناد تازه: مسافران قبل از سقوط از صندلی‌های خود برخاسته‌اند