بریتانیا، فرانسه و آلمان با انتشار بیانیه‌ای تأسف خود را از تصمیم آمریکا در پایان دادن به معافیتهای در نظر گرفته شده از تحریم‌ها برای پروژه‌های مرتبط با «برجام» ابراز کردند.
در بیانیه‌ای که روز شنبه ۳۰ مه/ ۱۰ خرداد از سوی سخنگویان وزیران خارجه بریتانیا، فرانسه، آلمان و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا منتشر شد، تأکید شده است که این پروژه‌ها در هماهنگ با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است و همسو با منافع همگان در زمینه عدم اشاعه [تسلیحات هسته‌ای]، به جامعه بین‌المللی این پشتوانه را می‌دهد که درباره ماهیت صلح‌آمیز و ایمن بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران مطمئن باشد.
در ادامه بیانیه طرف‌های اروپایی توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی موسوم به برجام، آمده است:
«ما برای ارزیابی پیامدهای این تصمیم آمریکا با شرکای خود مشورت خواهیم کرد.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که برنامه جامعه اقدام مشترک (برجام) ابزاری اساسی در چارچوب جهانی عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای است و در حال حاضر تنها ابزار‌ی‌ست که صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه‌های هسته‌ای ایران را تضمین می‌کند:
«به همین دلیل ما دائما برای اطمینان یافتن از اجرای تمام و کمال تعهدات داده شده در چارچوب برجام و به ویژه بازگشت فوری ایران به رعایت کامل تعهدات هسته‌ای خود، همکاری کرده‌ایم.»
روز ۲۸ مه/ هشتم خرداد، وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد واشنگتن دیگر معافیتهای هسته‌ای ایران (ذیل برجام) را تمدید نمی‌کند. همزمان دو شخصیت مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران هم تحت تحریم آمریکا قرار گرفتند:
«مجید آقایی و امجد سازگار، دانشمندان ایران باید انتخاب کنند یا خارج از محدوده اشاعه‌ای به صورت صلح‌آمیز کار کنند یا خطر تحریم را بپذیرند.»
معافیتهای همکاری صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران تا دو ماه آینده به پایان می‌رسند.
این معافیت‌ها به ایران اجازه می‌داد با کشورهایی که به برجام پایبندند در سایت‌های هسته‌ای فردو (بریتانیا) اراک (چین) و نیروگاه اتمی بوشهر (روسیه) همکاری کند.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در اعلام عدم تمدید این معافیت در توئیتر خود نوشت:
«امروز من به معافیتهای تحریمی مربوط به پروژه‌های توافق هسته‌ای در ایران پایان می‌دهم که ظرف ۶۰ روز اجرایی می‌شوند. با تشدید [فعالیت‌های] هسته‌ای ایران مشخص است که این همکاری‌ها باید پایان یابند. تلاش‌های بیشتر برای زیاده‌خواهی هسته‌ای تنها منجر به فشار بیشتر بر رژیم می‌شوند.»
همزمان با موضع‌گیری کشورهای اروپایی امضاکننده برجام در مقابل این تصمیم اما عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، اقدام واشنگتن برای لغو این تحریم‌ها را «نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ و منشور سازمان ملل متحد» خواند و آن را محکوم کرد.
موسوی گفت:
«این اقدام حقوق ذاتی جمهوری اسلامی ایران را نادیده می‌گیرد و نظم عمومی بین‌المللی را مختل می‌سازد.»
به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، جمهوری اسلامی از نزدیک آثار فنی و سیاسی این اقدام را رصد می‌کند:
«در صورتی که این اقدام منجر به تأثیرات منفی بر حقوق هسته‌ای ایران طبق اسناد بین‌المللی و مفاد برجام شود، نسبت به اتخاذ گام‌های عملی و حقوقی لازم اقدام می‌شود.»
سازمان انرژی اتمی ایران هم پیش از این در واکنش به تمدید نشدن معافیتهای تحریمی پروژه‌های اتمی ایران از در راه بودن خبرهای خوش از صنعت هسته‌ای جمهوری اسلامی خبر داد، بدون اینکه به ارائه جزییات این خبرهای خوش بپردازد.
- در همین زمینه