رییس پزشکی قانونی اوکراین با اشاره به اسناد تازهای که از سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی به دست آمده، گفته است مسافران این هواپیما پیش از سقوط از صندلیهای خود برخاسته بودند. الکساندر روین دلیل احتمالی این مسأله را «ترس از یک حادثه» عنوان کرده است.
روین درباره شواهد جدید به دست آمده از هواپیمای اوکراینی پرواز شماره ۷۵۲ گفته است که این شواهد نشان میدهند در زمان اصابت موشک، این هواپیما هنوز در حال اوجگیری بوده و خلبان اجازه باز کردن کمربندهای ایمنی را نداده بوده.
به گفته این مقام دولتی اوکراین، باز بودن کمربند مسافران و برخاستنشان از صندلیها نشان میدهد جو متشنجی در هواپیما وجود داشته است.
حامد اسماعیلیون، نویسنده و پزشک ایرانی که همسرش پریسا اقبالیان و دختر خردسالش، «ریرا» را در سانحه شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی از دست داده، در توئیتر خود به این خبر واکنش نشان داده و در مورد آن نوشته است:
«پیش از شلیک موشکها مسافران از روی صندلی خود بلند شده بودند. اضطراب بر هواپیما حکمفرما بوده است. موشک اولی در کار بوده است؟ از زاویهای دیگر؟ ج.ا. تمام موبایلها را جمعآوری کرده است. ترس از فیلمهایی که منتشر میشود؟ قطعا همینطور است. قاتلین پست فطرت!»
پیش ازشلیک موشکها مسافران از روی صندلی خود بلند شده بودند. اضطراب برهواپیما حکمفرمابوده است. موشک اولی درکار بوده است؟ از زاویه ای دیگر؟
— Hamed Esmaeilion (@esmaeilion) May 20, 2020
ج.ا. تمام موبایلها را جمع آوری کرده است. ترس از فیلمهایی که منتشر می شود؟ قطعن همینطور است. قاتلین پست فطرت!https://t.co/eOa8GD1uEr #دادخواهی
اسماعیلیون اوایل فروردین ماه ۹۹ هم در صفحه فیسبوک خود از سوزانده شدن وسایل باقی مانده از سرنشینان پرواز ۷۵۲ و آثار برجا مانده از آنها در محل سرنگونی این هواپیما توسط ماموران شهرداری خبر داد.
بنا بر اعلام او، وسایل باقیمانده از مسافران این پرواز توسط نیروهای امنیتی «غارت» یا سوزانده شدهاند.
تنها دو روز پس از ساقط شدن این هواپیما توسط پدافند موشکی سپاه، خبرنگار پایگاه خبری سی بی اس از پاکسازی محل سقوط توسط مأموران امنیتی و شهرداری خبر داد:
«افراد عادی در حال جمع کردن باقیمانده هر چیزی هستند که در محل سقوط بود. هیچ حفاظت و نگهبانیای از منطقه صورت نمیگیرد. دور محل سقوط حصاری نصب نشده و هیچ محققی هم در محل سقوط هواپیما دیده نشده است.»
همزمان با انتشار این خبر، عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، اعلام کرد که ایران تحقیقات در خصوص علت سقوط این هواپیما را طبق «استانداردهای بینالمللی» و «ضوابط ایکائو» آغاز کرده و از کشور اوکراین به عنوان صاحب هواپیما و کمپانی بوئینگ به عنوان سازنده هواپیما، برای مشارکت در تحقیقات دعوت به عمل آورده است.
رییس پزشکی قانونی اوکراین اما با اشاره به تلاشهای ایران برای پاکسازی شواهد و مدارک در محل سقوط این هواپیما گفته است که پس از سقوط هواپیما، مأموران ایرانی نه تنها فورا نسبت به برداشتن همه قطعههای هواپیما از محل حادثه اقدام کردهاند، بلکه پس از پاکسازی محل سقوط، اجازه تردد به شهروندان عادی در این محل نیز صادر شده است.
الکساندر روین در ادامه گفته است:
«تیم تحقیقاتی ایران پیوسته تلاش میکردند در روند تحقیقات ابهام ایجاد کنند و از بررسی محل حادثه از سوی تیمهای خارجی جلوگیری به عمل آورند.»
او در ادامه از ضبط شدن چندین موبایل و تبلت متعلق به ۱۷۶ مسافر جانباخته این هواپیما از تیم تحقیقاتی اوکراینی توسط مأموران امنیتی ایران خبر داده است.
کشورهای ایران و اوکراین هر دو عضو کنوانسیون ورشو هستند. بر اساس این کنوانسیون، پذیرش مسئولیت بینالمللی در مورد حمل و نقل افراد، توشه یا کالاها از طریق هواپیما به امضای دو طرف رسیده است.
وادیم پریستایکو، وزیر امور خارجه اوکراین اما روز ۱۱ فوریه/ ۲۲ بهمن، خواستار شناسایی زنجیره افراد دخیل در شلیک موشک به این هواپیما شده بود.
او گفته بود:
«مسأله این نیست که یک سرباز دست به اسلحه برده و واکنش اضافهای نشان داده. ما میخواهیم سلسلهمراتب فرمانِ شلیک به این هواپیما مشخص شود و بدانیم چه کسی این دستور را داده است تا دادگاهی شود.»
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اما در حاشیه مراسم راهپیمایی سالگرد انقلاب ایران در واکنش به این گفتههای وزیر خارجه اوکراین گفت که شکایت از ایران در رابطه با هواپیمای ساقط شده، هیچ مبنایی ندارد و جمهوری اسلامی ایران بر اساس مقررات بینالمللی، اقدامات لازم را انجام میدهد.
پس از گذشت بیش از چهار ماه از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی توسط موشکهای پدافند هوایی سپاه پاسداران، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه ایران روز سهشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه از ادامه رسیدگی به این پرونده خبر داد.
او در نشست خبری خود اعلام کرد که تا امروز تعدادی از خانوادههای جانباختگان اعلام شکایت کردهاند و پرونده، مرحله تحقیقات خود را میگذراند.
او گفت:
«یک نفر در این پرونده بازداشت است و از افرادی تحقیق به عمل آمده و آزاد شدهاند.»
- در همین زمینه
هواپیمای اوکراینی، چالش دادخواهی و موضع سازمان قضایی نیروهای مسلح