با آغاز همه‌گیری ویروس کرونا در استان‌های قم و تهران و سپس گسترش همه‌گیری در استان گیلان، در بیمارستان‌های این منطقه کمبود کادر درمان به ویژه پرستاران آشکار شد. وزارت بهداشت تعداد زیادی پرستار را در بیمارستان‌های استان گیلان استخدام کرد اما با قراردادهای ۸۹ روزه حجمی. این قراردادها نه تنها تمدید نمی‌شوند، بلکه پرستاران حتی ۵۸ روز است حقوق خود را هم دریافت نکرده‌اند. تشکل مستقلی برای پیگیری مطالبات پرستاران شکل گرفته است.
پرستاران از جان‌گذشته گیلان از حق خود نمی‌گذرند (عکس: ایلنا)
محمد رضا شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار دوشنبه ۲۲ اردیبهشت در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«این پرستاران که در شرایط سختی مشغول به کار شده‌اند، هنوز دستمزد فروردین ماه خود را دریافت نکرده‌اند، زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال بیکار شدن بعد از بحران کرونا به گوش‌شان خورده، از مزایای ارتقای بهره‌وری برخوردار نیستند و برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که برخی از آنها بدون بیمه مشغول به کار شده‌اند.»
محمد حسین‌پور، فعال صنفی پرستاری و از پرستاران شاغل در بیمارستان‌های گیلان در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) از مقاومت این پرستاران خبر داده است. پرستاران در گام نخست کمیته‌ای متشکل از ۱۰ نفر ایجاد کرده‌اند. قرار است این کمیته در گفت‌وگو با با دانشگاه علوم پزشکی گیلان مطالبات پرستاران را پیگیری کند.
نرجس خانعلی‌زاده، پرستار گیلانی نخستین پرستاری بود که در استان گیلان هنگام کار به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شد و جان خود را از دست داد. اوایل اسفند که بیماری کووید ۱۹ از قم به استان گیلان سرایت کرد، هنوز ایران از کمک‌های چین برخوردار نشده بود. پرستاران و پزشکان با کمترین امکانات در مراکز درمانی کار می‌کردند. ایمان معین‌زاده، علی شیخ مرادی و غلامرضا وثوقی‌کیا از پرستارانی بودند که در بیمارستان‌های گیلان در اثر ابتلا به کووید ۱۹ جان خود را از دست دادند. در چنین شرایطی عده‌ای از پرستاران از شهرستان‌‌های دیگر ایران با امید استخدام رسمی دعوت وزارت بهداشت برای کار در مراکز درمانی گیلان را اجابت کردند.
محمد حسین‌پور در ادامه مصاحبه با ایلنا می‌گوید:
«خیلی از آنها ناقل شدند و بیماری را به بستگان‌شان انتقال دادند. آنها در شرایط مساوی با دیگر پرستاران کار کردند و جان‌شان را کف دست‌شان گرفتند اما از مزایای حداقلی نیز برخوردار نیستند.»
به گفته این فعال صنفی شنبه گذشته شمار زیادی از این پرستاران در اعتراض به این بی‌عدالتی مقابل دانشگاه علوم پزشکی گیلان گرد آمدند. نامه‌ای بر اساس درخواست این پرستاران تنظیم و به ریاست دانشگاه علوم پزشکی گیلان تسلیم شد.
تبعیض بین پرستاران فقط مختص استان گیلان نیست، بلکه یک سیاست طراحی‌شده است که در سال ۹۳ به اجرا درآمد و تاکنون هم ادامه دارد. شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار در ادامه گفت‌وگو با ایلنا درباره این سیاست تبعیض‌آمیز می‌گوید:
«سیاست وزارت بهداشت طی هفت تا هشت ساله گذشته بر دو چیز مبتنی بوده است. یکی افزایش عرضه یعنی افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان پرستاری و دومی از بین بردن امنیت شغلی پرستاران. همه این‌ها تلاشی است از سوی وزارت بهداشت و درمان در راستای ارزان‌سازی نیروی کار پرستاری.»
به گفته دبیرکل خانه پرستار در این مدت بیش از ۳۵ درصد از پرستاران کشور به طور غیررسمی قرارداد دارند و به یک معنا «شرکتی» و به معنای دیگر «اجاره‌‌ای» هستند. این الگو از برخی کشورهای پیشرفته غربی با سیاست‌های نئولیبرالیستی به وام گرفته شده است. در این کشورها، شرکت‌های واسطه پرستارانی را از کشورهای کمتر توسعه‌یافته با قراردادهای کوتاه‌مدت و با قیمت ارزان استخدام می‌کنند و به بیمارستان‌ها «اجاره» می‌دهند. شرکت‌های واسطه هم پولی از بیمارستان می‌گیرند و هم بخشی از مزد پرستاران را به جیب می‌زنند. یک رانت‌خواری آشکار که به عنوان برده‌داری مدرن درک می‌شود.
بیشتر بخوانید:
هشدار دبیرکل خانه پرستار: تا دیر نشده پرستاران را دریابید