صبح امروز با دیدن عکسهای یک جشن تولد که در فضای باز با حضور چند خانواده و تعدادی از اعضای فامیل برگزار شده بود جا خوردم. صاحب مهمانی معتقد بود فاصله اجتماعی رعایت شده است: چیزی که از روی عکسها و حضور تعدادی بچه و آدم بزرگ در یک پارک و در نزدیک وسایل بازی، دیده نمیشد. هفته پیش دیدم در جنگلی که خیلیها برای تنفس هوای تازه به آن میروند، چندین خانواده کنار هم کباب درست میکنند و دور هم نشستهاند. عکسهایی دیدم از کسانی که با هم زندگی نمیکنند و در یک میز مشترک که کمتر از یک متر عرض دارد، روبهروی هم نشستهاند. هرجا که محدودیتها کمتر شده، فضاهای عمومی شلوغ است و مردم در سواحل و پارکها از فاصله خیلی نزدیک با هم معاشرت میکنند. دیدن این صحنهها، باعث شد باور کنم که چقدر درباره مفهوم فاصلهگذاری اجتماعی سوءتفاهم وجود دارد و به دنبال مطالبی دراینباره گشتم.
از مردم در سراسر جهان خواسته شده که به جلوگیری از شیوع ویروس کرونا کمک کنند. اغلب گفته می شود که فاصله اجتماعی را رعایت کنند. ایده این است که «منحنی را صاف کنیم» یا سرعت ویروس را کاهش دهیم و تعداد افرادی را که به یک باره مریض می شوند کاهش بدهیم و خطر غلبه بیماری بر سیستم پزشکی کاهش یابد.
در عمل فاصله اجتماعی بیشتر به معنای جلوگیری از تماس نزدیک با افرادی است که با شما زندگی نمیکنند، و همچنین از مکانهای عمومی، جایی که ممکن است سطوح آلوده باشند. اما مهم نیست که هر چند وقت یکبار چنین توصیهای تکرار میشود. تغییر عادات دشوار است و توصیه خاص در مورد چگونگی رفتار، میتواند گیج کننده و عامل ناراحتی باشد.
مجله نیویورکر از طریق تلفن با آسف بیتون، پزشک مراقبتهای اولیه، محقق بهداشت عمومی و مدرس دانشکده بهداشت عمومی هاروارد و مدیر آزمایشگاههای آریادن در بیمارستان بریگام و زنان صحبت کرده است. او یک برگه مفید تهیه کرده که بهترین شیوههای فاصلهگذاری اجتماعی را شرح میدهد و بیشتر سؤالات نیویورکر هم درباره نحوه پیروی از این توصیهها و دستورالعملهاست. این گفتوگو توضیحاتی است درباره بیرون رفتن، چند بار حمام کردن، اهمیت پیادهروی، چگونگی برخورد با کسی که در خانه مریض شود، سفارش غذا و…
اینکه حالا حالاها و دست کم تا زمانی که واکسن این بیماری ساخته شود یا تا زمانی که داروی موثری برای آن ساخته شود باید فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنیم، باعث میشود که مدام برای خودمان مفهوم فاصلهگذاری را بازتعریف کنیم: چیزی که به قول دکتر بیتون، کار کوچکی کردن در مقابل هیچ کاری نکردن است./نعیمه دوستدار
- مهمترین چیزی که مردم درباره فاصلهگذاری اجتماعی درک نمیکنند یا دربارهاش دچار سوءتفاهم شدهاند چیست؟
این حقیقت که باید به سرعت درباره این موضوع اقدام کنند. ما همین الان باید این کار را بکنیم، نه هفته آینده. دیدن کسانی که شنبهشبها در شهرها می گردند یا به میخانهها و رستورانها میروند نامیدکننده است.
- وقتی با افراد درباره فاصلهگیری اجتماعی صحبت میکنید، چه چیزی هست که متوجه نمیشوند؟
وقتی برگه راهنما در این زمینه را نوشتم، موج سوالات به سوی من سرازیر شد: «اگر مدرسهمان بسته باشد، میتوانیم با بچهها قرار بازی بگذاریم» یا اینکه «میشود با شش خانواده پیکنیک داشته باشیم»، یا اینکه «اگر چهار بچه قرار شب در خانه هم ماندن بگذارند چطور؟» این یعنی دقیقا خلاف فاصلهگذاری اجتماعی رفتار کردن. فاصلهگذاری موضوعی نیست که محدود به تعطیلی مدارس یا محل کار باشد. فاصلهگذاری اجتماعی موضوعی جدیست. یعنی واقعا از نظر فیزیکی از هم فاصله بگیریم و ارتباطمان را قطع کنیم. یعنی عادتهای معمول زندگیمان را کنار بگذاریم. و این کار دشواریست. ما نیازهایی بنیادین و تمایلاتی اساسی داریم و موجوداتی اجتماعی هستیم، و یکی از چالشهای اساسیمان و یکی از راههایی که نشان میدهد آیا ما از بحران سربلند بیرون خواهیم آمد یا نه، این است که ببینیم آیا میتوانیم با این وضعیت غیرعادی -از دید یک انسان- به معنای فاصلهگیری فیزیکی کنار بیاییم یا نه.
البته توجه کنید که این موضوع مربوط به فاصلهگیری فیزیکی است، نه اینکه از نطر اجتماعی از هم دور بمانیم. جدایی اجتماعی اثرات بسیار بسیار نامطلوبی بر همه به ویژه سالمندان و کودکان و گروههای حساس دارد.
- شما نوشتهاید: «ورزش کنید، قدم بزنید، بدوید و از طریق تلفن و تماس ویدئویی و شبکههای اجتماعی با دیگران مرتبط بمانید اما وقتی بیرون میروید، دستکم شش فوت فاصله با دیگران داشته باشید. اگر بجه دارید از وسایل بازی عمومی در پارکها استفاده نکنید، چون ویروس کرونا میتواند روی پلاستیک و فلز تا سه روز زنده بماند و وسایل بازی بیرون خانه مرتب تمیز نمیشوند.» میشود در مورد این مساله بیشتر توضیح بدهید؟ نگرانیهای زیادی درباره آلودگی سطوح وجود دارد. آیا بیرون رفتن خطر را بالا میبرد؟
بیرون رفتن به خودی خود خطر را بالا نمیبرد. انتقال این بیماری وابسته به افراد دیگر است: قطرات تنفسیشان. بنابراین توصیه این است که بیرون بروید، قدم بزنید، دوچرخهسواری کنید، با اعضای خانواده خود در بیرون خانه تعامل داشته باشید، اما فقط با اعضای خانوادهتان. نکته کلیدی این است که با افرادی خارج از محیط خانه خود در ارتباط نباشید. با هرکسی که حتی قبلا با او در ارتباط نزدیک بودهاید، باید شش پا فاصله داشته باشید چون در این فاصله است که قطرات تنفسی به فرد دیگر نمیرسد. دیگران را لمس نکنید.
درباره زمینهای بازی و نیمکت پارکها، درست است که کمی زیادهروی به نظر میرسد اما میدانیم که ویروس برای مدتی طولانی روی سطوح زنده میماند. برخی مطالعات نشان می دهد که ۹ روز باقی میماند و برخی هم میگویند تا سه روز. و سطوح خارجی جایی نیستند که بتوانیم آنها را مرتب تمیز کنیم. این سطوح را نباید لمس کرد.
نکته کلیدی این است که مردم به خاطر رفتن در فضای آزاد و هوای تازه، فاصلهگیری اجتماعی را قربانی میکنند. این نکته که از افراد دیگر فاصله بگیریم، مهمترین نکته است.
- نوشتهاید: «از بیرون غذا گرفتن، از غذا خوردن در خانه خطرناکتر است، چوت بین کسانی که غدا را آماده میکنند، کسانی که غدا را میرسانند و خود شخص، یک زنجیره از افراد وجود دارد. تشخیص میزان این خطر دشوار است، اما به هر حال خطرش بالاتر از تهیه غذا در خانه است. البته میتوانید و باید از رستورانهای محلی خود حمایت کنید. و این کار را میتوانید با اهدای هدیه و خرید کارتهای هدیه قابل استفاده در آینده انجام دهید.ي این توصیهها را چطور ارزیابی میکنید؟ در واقع در تهیه یک غذا و خریدن آن از بیرون، زنجیره وسیعتری از افراد وجود دارند.
فکر می کنم برای کسی که واقعا میخواهد خطر ابتلا را پایین بیاورد، پیرها و بیماران زمینهای که میخواهند خطر را بیشتر و بیشتر کاهش دهند، غذا نگرفتن از رستورانها، و کوتاه کردن زنجیره آدمهایی که ممکن است غذا را لمس کنند، ایده خوبی است. در حال حاضر توصیهنامه و دستورالعمل دقیق برای اینکه آشپزها و کارکنان رستورانها از ماسک استفاده کنند و درباره رساندن غدا به خانهها دستورالعمل دقیقی وجود ندارد. من در عین حال واقعگرا هم هستم و میدانم که برای همه ممکن نیست خودشان غذا بپزند. در چنین شرایطی است که باید به همه جوانب فکر کنیم و سود و زیان قضیه را بسنجیم. نمیشود همهکار را صد درصد صحیح انجام داد. بلکه باید به حد توان تلاش کرد که برای سلامت شخصی خودمان و دیگران تلاش کنیم.
- من دکتر نیستم و شاید درست نگویم، اما مساله این است که موضوع عددی نیست. این طور نیست که در معرض ویروس قرار بگیریم یا نه و اگر نه کسی اهمیت ندهد. موضوع خطر است، و اگر شما ۹۸ درصد هشیارانه عمل کنید. بهتر از این است که دو درصد اهمیت بدهید. هیچکس نمیخواهد جزو صد درصدیها باشد. ما انسانیم اما میتوانیم تا حد ممکن به ۱۰۰ نزدیکتر باشیم.
همه بیماریهای عفونی این توصیه را دارند که انجام دادن کاری، بهتر از هیچ کاری نکردن است و هرچه این کارها بیشتر باشد، بهتر از هیچکاری نکردنهای بیشتر است. مثل رای دادن است. خیلیها ممکن است در موقع انتخابات بپرسند که یک رای من به چه دردی میخورد؟ اگر همه این طوری فکر میکردند، دموکراسی از کار میافتاد. رای شما شمرده خواهد شد. چند سال قبل، یک انتخابات محلی داشتیم که نتیجهاش را تنها یک رای تعیین کرد. من به موضوع فاصلهگذاری اجتماعی هم همینطوری نگاه میکنم.شما هرگز نمیدانید که عملکرد شخصی شمل، به ویژه کارهایی که برای پیشگیری انجام میدهید، چه اثر مهمی دارد. تعیین میزان اثر منفی اتفاق بدی که اتفاق نمیافتد بسیار سخت است.
اما مدارک خوبی در دست داریم که نشان میدهد هیچکاری نکردن میتواند چه عواقبی داشته باشد. نمودارها و آمارها وجود دارند، میتوانید به آنها نگاه کنید، ویدئویی را ببینید که از شمال ایتالیا درآمده، و روز ۹ فوریه ۲۰۲۰ را نشان میدهد. بخش آگهیهای ترحیم روزنامه در آن تاریخ کاملا معمولی بود، یک صفحه و نیم. روز ۱۳ مارس، بخش اگهیهای ترحیم ۱۰ صفحه بود. این ۱۰ صفحه، زندگی واقعی مردم است که نشان میدهد چطور از این موضوع اثر پذیرفتهاند. باید بفهمیم که این موضوع یک موضوع خیالی یا تئوری نیست. این یک واقعیت است و و ما همه نقشی داریم در اینکه نگذاریم وضعیت بدتر شود.
- وقتی مردم از بیرون میآیند باید چه کار کنند؟ آیا باید لباس مخصوصی برای خانه و لیاس مخصوصی برای بیرون داشته باشند؟
یعنی لباسی که با آن به سبزی فروشی میروند؟
- یا لباسی که با آن برای قدم زدن میروند.
اگر جایی قدم میزنید که فضای باز است نه یک خیابان شلوغ، به نظرم لازم نیست فورا لباستان را در بیاورید و بپرید زیر دوش. اما اگر با کسی در اطراف خود ارتباط داشتهاید، یا کسی بهتان برخورد کرده، یا در محیط شلوغی بودهاید مثل میوه فروشی یا داروخانه و مجبور شدهاید میوه و کارت اعتباریتان را لمس کنید، باید فورا دستتان را بشویید؛ آن هم برای ۳۰ ثانیه. باید ویدئوهای مربوط به شستو شوی دست را ببینید. این خلی مهم است. کاری است که ما در دانشگاههای پزشکی یاد میگیریم. دست شستن این نیست که دستتان را چند ثانیه با صابون زبر آب بگیرید. این یک روش است.
- یک نمونه؟
این ویدئو را که ببینید دیگر مثل قبل دستتان را نخواهید شست.
- هرچند وقت یک بار باید دوش بگیریم؟
طبق معمول. البته اگر زیاد بیرون نمیروید. یک چیزی که به ذهن میرسد این است که اگر رفتید بیرون حتما بعدش دوش بگیرید. آیا دستورالعمل استانداردی در این زمینه وجود دارد؟ نه. اما بگذارید این طوری بگویم: اگر صبح برای قدم زدن بیرون رفتهاید،. دوش گرفتن بعدش ضرری ندارد و حتی میتوان گفت بهتر است.
- در مورد رفتار با افرادی که با آنها قرنطینه میشویم و در خانه میمانیم چطور؟ آیا باز هم باید تلاش کنیم تا تماس جسمی کمتری داشته باشیم؟ آیا افراد باید در صورت امکان در رختخواب جداگانه بخوابند یا رابطه جنسی کمتری داشته باشند؟
من فکر می کنم اگر شما با خانواده خود زندگی کردهاید و مدتهاست که با همید، هیچ راهی برای قطع ارتباط وجود ندارد، به خصوص اگر در یک فضای مشترک، زندگی مشترک دارید. فکر می کنم در چند مورد استثنایی از همین حالا باید در تختهای جداگانه بخوابیم. این موضوع در حال حاضر در برخی از گزارشهای پزشکی ظاهر مطرح شده. ما هنوز در تلاش هستیم تا دریابیم که اگر یک نفر در یک خانواده در یک محیط مراقبت بهداشتی پرخطر کار میکند، چه کاری باید انجام دهد. پزشکان و پرستاران و بسیاری از مردم در حال جدا شدن از اعضای خانواده و فاصلهگرفتن هستند. اما فکر می کنم اگر در محیطهای پزشکی یا محیط های پرخطر نیستید، لازم نیست ارتباط اجتماعی حال حاضر را که در این زمانه دیوانه وار به چالش کشیده شده است. قطع کنید. بیایید بیش از حد قطع نشویم!
- شما می نویسید: «اگر بیمار هستید، باید سعی کنید خودتان را به بهترین شکل ممکن از بقیه خانواده خود در محل زندگیتان جدا کنید.»اگر کسی در قرنطینه خانگی احساس کمی بیماری کند، چه اقدامی انجام میدهید؟ منظورم از مریض بودن داشتن علائم کروناست – شاید فقط گلودرد.
اگر فضای زندگی شما اجازه می دهد – بسیار حساس هستم چون بسیاری از راهنماییها امروزه فضای خاصی از خانه و شرایطی از زندگی را توصیه میکنند که بسیاری از افراد آن را ندارند- اگر علائم ظاهر شد ، جداسازی در خانه توصیه میشود. به خصوص اگر در خارج از کشور بودهاید؛ چون حداقل این احتمال وجود دارد که ممکن است در معرض بیماری بوده باشید. بنابراین جداسازی در خانهها در صورت امکان و شستوشوی شدید و تمیز کردن سطوح مشترک به خصوص آشپزخانه و حمام توصیه میشود. با تیم مراقبت اصلی یا ارائه دهندگتن خدمات درمانی خود تماس بگیرید اما به این محیطها نروید. جهان به سرعت به سمت یک مدل مجازی یا تلفنی مراقبت بهداشتی میرود. کلینیک های تست درایو این، یا کلینیک های متمرکز سرفه و تب به شکلهای تازهای کار میکنند: جایی که کارگران لباس و تجهیزات محافظتی دارند و برای مراقبت ازشما آماده شده اند.
- چیز دیگری هم هست؟
فقط میخواهم اضافه کنم که فکر میکنم مسافت اجتماعی به عنوان یک مفهوم در میان خانوادهها و افراد میانسال و بزرگتر جا افتاده. من نگران این هستم که به اندازه کافی جا نیفتاده باشد، یا اینکه یک فشار قابل ملاحظه بر بزرگسالان جوان یا افرادی که بهبود یافتهاند افزایش یافته است.
به علاوه، این بیماری این یک فرصت واقعی برای قهرمان شدن به آسانترین شیوه ممکن است.
میدانم سخت است و من هم دوست دارم که افراد برای مدتی راحتتر زندگی کنند و میدانم که شرایط آزار دهنده است. اما به عمه، پدربزرگ و مادربزرگتان و افرادی که حتی آنها را نمی شناسید فکر کنید. اگر جوان باشید و این بیماری را بگیرید- بله، احتمالاً یک بیماری خفیف خواهید داشت، گرچه چندان به این هم اطمینانی نیست، زیرا تعدادی از جوانان بیمار وجود دارند. نکته اصلی این است که الان واقعاً زمانی است هرکسی باید هرکار کمی که از دستش برمیآید انجام دهد. سخت است و می فهمم که فاصلهگیری اجتماعی نیز دشوار خواهد بود. اما من شخصا همیشه تحت تأثیر ظرفیت مردم در واکنش به مصیبتها قرار گرفتهام.
پیشنهادهای کارشناسان درباره زنده ماندن و حتی لذت بردن از زندگی در دوران کرونا