در حالیکه یمن با سیل فاجعهبار روبهرو شده و خطر افزایش ابتلا به ویروس جدید کرونا در این کشور نگرانکننده است، جداییطلبان جنوب یمن اعلام خودمختاری کردهاند. دو نماینده ویژه سازمان ملل در یمن از طرفهای متخاصم خواستند در این شرایط حساس اولویت را نیازهای مردم این کشور بدانند و پای میز مذاکره بنشینند.
مارتین گریفیث، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، در پاسخ به اعلام خودمختاری شورای انتقالی جداییطلبان جنوب این کشور تأکید کرد که شهر عدن، جایی که دولت شناختهشده بینالمللی مستقر است، و مناطق دیگر هنوز از سیل فاجعهبار اخیر بهبود نیافتهاند و این کشور با خطر شیوع ویروس کووید-۱۹ نیز مواجه است.
در روزهای آخر فروردین امسال بارش شدید باران موجب بالا آمدن سطح آب و به راه افتادن سیل در چندین شهر یمن شد. این سیل به زیرساختهای کشور جنگزده یمن خسارت زده و نگرانیها از شدت گرفتن دوباره بیماریها در این کشور را افزایش داده است. یمن در سالهای اخیر درگیر بیماری وبا بوده و اکنون نگرانیها از شیوع گسترده کووید-۱۹ در این کشور وجود دارد.
«شورای انتقالی جنوب یمن» (STC) از سوی امارات متحده عربی پشتیبانی میشود و تاکنون عضو ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی بوده است که در ۵ سال گذشته عمدتاً در شمال کشور با نیروهای شیعیان حوثی مورد حمایت ایران جنگیده است.
مارتین گریفیث خواستار حمایت بیشتر از ابتکار عمل رهبری عربستان سعودی موسوم به توافقنامه ریاض شد که در تلاش است تا خدمات و امنیت عمومی مردم جنوب را بهبود بخشد. گریفیث تأکید کرد:
«اکنون، بیش از هر زمان دیگر، همه بازیگران سیاسی باید با حسن نیت همکاری کنند، از انجام اقدامات تنشزا خودداری کنند و منافع یمنیها را در اولویت قرار دهند. توافقنامه ریاض مشارکت شورای انتقالی جنوب یمن در مورد راه حل نهایی سیاسی برای پایان دادن به درگیریها در یمن و خدمت به منافع یمنهای سراسر کشور را فراهم میکند.»
دولت یمن مورد حمایت عربستان سعودی ۱۴ آبان ۱۳۹۸ / ۵ نوامبر، توافقنامهای با جداییطلبان شورای انتقالی جنوب یمن امضا کرد. این توافقنامه با هدف پایان دادن به درگیری جنگ داخلی امضا شد و تقسیم قدرت در جنوب یمن را ملزم و شماری از وزارتخانهها را به «شورای انتقالی» واگذار میکند. سازمان ملل از این توافق استقبال کرد.
با این حال، شورای انتقالی جداییطلبان جنوب یمن ۷ اردیبهشت / ۲۶ آوریل با انتشار بیانیهای اعلام خودمختاری کرد. در این بیانیه دولت عبد ربه منصور هادی به «فساد و سوء مدیریت» متهم شد و با اعلام وضعیت فوقالعاده در استانهای جنوبی این کشور، گفتهشد که درعدن، بندر کلیدی جنوب یمن و دیگر مناطق تحت کنترلشان، حاکمیت خودمختار برقرار خواهند کرد.
دولت عبد ربه منصور هادی در واکنش به این بیانیه، استقلال جداییطلبان را رد کرد و هشدار داد که اقدام آنها با خود «نتایج خطرناک و فاجعهبار»ی را به همراه خواهد آورد. شورشیان حوثی نیز که دولت را از صنعا رانده و کنترل بسیاری از مناطق یمن را در دست گرفتهاند، در واکنش به اعلام خودمختاری جداییطلبان با لحنی تمسخرآمیز خواهان واکنش دولت یمن شدند.
از سوی دیگر سازمان ملل همچنین گزارش داد که از اواسط ماه آوریل زندگی بیش از ۱۰۰ هزار نفر در سراسر یمن تحت تأثیر بارانهای شدید و جاری شدن سیل قرار گرفته است. مقامات بهداشتی در استان عدن، یکی از مناطق آسیبدیده، مرگ هفت نفر از جمله چهار کودک را تأیید کردهاند. لیز گراندی، هماهنگکننده امور بشردوستانه در یمن در اینباره گفت:
«خانوادههای بیشماری در اثر این سیل تمام زندگی خود را از دست دادهاند و شرایط برای هزاران خانواده که قبلاً آواره شدهاند و اکنون در پناهگاهها بهسر میبرند دشوارتر شده است.»
بهگفته گراندی، استانهای عدن، أبین ، لحج واقع در جنوب و مأرب در شرق و صنعا پایتخت بیشترین آسیبها را از این سیل دیدهاند.
همچنین خطوط انتقال آب و برق و جادهها و پلها به شدت آسیب دیده و امکان خدماترسانی برای هزاران نفر گرفتار سیل قطع شده است و دهها نفر از بین رفته یا آسیب دیدهاند و داراییهای عمومی و خصوصی نیز متحمل خسارتهای سنگینی شدهاند.
سازمانهای بشردوستانه تلاش کردهاند کمکهایی از جمله در زمینه مراقبتهای بهداشتی ضروری، بستههای غذایی، سرپناه، آب تمیز و اقلام حیاتی را ارائه دهند. لیز گراندی افزود:
«بهراستی، هیچ یک از ما نمیدانیم که مردم یمن چه رنجی متحمل میشوند. راه حل روشن است: طرفهای درگیری باید این شجاعت را بیابند که با توقف جنگ وارد مذاکره شوند.»
استفان دوجاریک، سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز اعلام کرد که گوترش خواستار اجرای توافقنامه ریاض، تقویت تلاشها برای مقابله با شیوع کووید-۱۹ و رسیدگی به سیل گسترده در یمن است. دوجاریک گفت:
«دبیرکل از همه طرفها میخواهد تا برای حلوفصل اختلافات خود با یکدیگر گفتوگو کنند و به نگرانیهای مشروع همه یمنیها، از جمله گروههای جنوب کشور، رسیدگی کنند.»
بهگفته دوجاریک، آنتونیو گوترش بر لزوم حفظ یکپارچگی نهادهای یمنی تأکید میکند و بر این نظر است که مناقشه یمن تنها از طریق گفتوگو در مورد یک راه حل سیاسی قابل حل است.
بیشتر بخوانید: