مرزهای افغانستان با پاکستان مسدود است و هیچ کالایی اجازه عبور ندارد. در سوی دیگر اما تجار و بازرگانان در اعتراض به افزایش تعرفه واردات کالاهایشان را در بندرعباس خوابانده‌اند. نتیجه این وضعیت: کمبود و افزایش قیمت مواد غذایی و مواد اولیه در هرات.
به گزارش روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان هرات بیش‌ترین شمار افراد ابتلا به ویروس کرونا در سطح افغانستان دارد. از حدود ۲۰ روز قبل محدودیت‌های تردد و کسب و کار در این ولایت به اجرا گذاشته شد و در این مدت، خانواده‌های فقیر به دشواری مصارف زندگی‌شان را تأمین کرده‌اند.
در این شرایط مسدود بودن مرز پاکستان که به دلیل جلوگیری از شیوع کرونا اجرا شده، موجب افزایش قیمت مواد اولیه و مواد غذایی در بازار هرات شده است به گونه‌ای که شماری از خانواده‌ها قادر به خریداری این مواد نیستند. بیم آن وجود دارد که با شیوع بیش‌تر ویروس کرونا، قدرت خریداری خانواده‌های فقیر به‌شدت کاهش یابد.
دولت اعلام کرده است به خانواده‌های فقیر «کمک غذایی می‌کند. روزانه ده‌ها تن از این خانواده‌ها برای دریافت کمک به دروازه اداره محلی هرات می‌آیند، اما از توزیع کمک خبری نیست. شورای ولایتی هرات به روند توزیع مواد غذایی اعتراض کرده و آن را غیرشفاف خوانده است.
روزنامه «۸ صبح» هم یکشنبه ۳۱ فروردین گزارش کرد؛ بنا بر آمار رسمی دولتی نیم ساکنان هرات زیر خط فقر زنده‌گی کرده و به قول معروف دست به دهان هستند. دست‌فروشی، کارگری و سایر کارهای فزیکی از منابع درآمد مالی مردان خانواده‌هایی به حساب می‌رود که سرمایه‌ای برای تجارت ندارند و با زور و توان جسمی برای خانواده‌های‌شان غذا تهیه می‌کنند. حالا با گسترش ویروس کرونا در این ولایت مرزی، کارخانه‌ها تعطیل شده و کارهای ساختمانی از رونق افتاده است.
علی احمد، یک تن از کارگران در منطقه‌ی قول اردوی هرات از جمله افرادی است که برای دریافت کار لحظه شماری می‌کند، اما بیش از ده روز می‌شود که کار پیدا نکرده است. او به روزنامه «اطلاعات روز» گفت: «من از ویروس کرونا نمی‌ترسم و به خانه نانی برای خوردن نداریم. هیچ کار نیست. از وقتی که شهر قرنطین (قرنطینه) شده، کار هم نیست و قیمت برنج، آرد و روغن نیز بلند رفته.».
انبار برنج و روغن تا ۱۰ روز دیگر خالی می‌شود
۲۵ روز از انسداد مرز افغانستان و پاکستان به منظور کنترل ویروس کرونا می‌گذرد. کامیون‌های حامل مواد اولیه و کالاهای خوراکی پشت مرز مانده‌اند و هیچ کالایی وارد افغانستان نشده است تا عبدالواحد وحیدی، رییس اتحادیه علافان هرات به روزنامه «اطلاعات روز» بگوید: «تا کم‌تر از ده روز دیگر انبارهای برنج و روغن در هرات، به گونه‌ی کامل تمام خواهد شد».
براساس اعلام اتحادیه علافان هرات روزانه تا ۶۰۰ تن برنج از مرزهای پاکستان به این ولایت وارد می‌شد و تمام برنج وارداتی ولایت‌های غربی افغانستان از پاکستان تامین می‌شود.
حکومت افغانستان هفته گذشته اعلام کرد با پاکستان برای بازگشایی مرزها به صورت محدود گفت‌وگو کرده و توانسته مجوز عبور کامیون‌های باری برای سه روز را بگیرد. وحیدی اما گفت: در این سه روز هیچ روغن و برنجی وارد نشده است.
توقف کامیون‌ها و بارها در پاکستان هزینه اضافی بر وارد کنندگان تحمیل کرده است. آنها ناچارند روزانه ۱۰۰ دلار جریمه به همراه هزینه انبار بپردازند.
حالا این نگرانی وجود دارد که این هزینه تحمیل شده قیمت کالاهای وارداتی از پاکستان را افزایش دهد. قیمت یک کیسه برنج پاکستانی در هرات ۱۸۵۰ «افغانی» است، اما وحیدی نگران است «با پرداخت جریمه‌های سنگین، ورود محموله‌های جدید مواد اولیه، قیمت‌ها نیز افزایش پیدا کند» و قیمت یک «بوجی» (کیسه) ۲۵ کیلوگرمی برنج «تا ۳۰۰ «افغانی» بلند خواهد رفت».
کارگاه‌ها در آستانه ورشکستگی
مشکل تنها به مواد غذایی محدود نیست. به گفته حمید‌الله خادم، رئیس اتاق صنایع و معادن هرات؛ ۱۵ درصد مواد خام شهرک صنعتی هرات از پاکستان تامین می‌شود. حالا اما نزدیک به یک ماه است که مواد خام مورد نیاز کارگاه‌های هرات پشت مرز متوقف شده است.
زلمی سعیدی، یک تن از صنعت‌گران هرات در این باره گفت: «من مواد خام برای تولید روغن از کشور اوکراین آورده‌ام. ۱۷ کانتینر من در مرز کراچی متوقف است. روزانه از هر کانتینر ۱۰۰ دالر جریمه می‌دهم.»
او پاکستان را به سوء استفاده از ویروس کرونا متهم کرد و افزود: «تداوم متوقف‌بودن ورود کالاهای خام صنعت‌گران در مرز کراچی پاکستان، افزون بر بلندرفتن قیمت کالاها، باعث ورشکستی آنان خواهد شد».
یونس قاضی‌زاده، رییس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری هرات جریمه کامیون‌های افغانستانی معطل مانده در مرز پاکستان را «ناعادلانه» خواند و خواستار کاهش آن شد. او به بازرگانان قول داد موضوع جریمه‌های سنگین به دلیل مسدود بودن مرز را پیگیری کند اما نگفت که آیا امیدی راهکار و امیدی برای بازگشایی مرز و ورود کالا به هرات و افغانستان وجود دارد.
سودجویی تجار در مرز ایران
مرزهای افغانستان با ایران خلاف پاکستان باز است اما تجار در اعتراض به افزایش تعرفه واردات کالاهایشان را در بندرعباس «خوابانده‌اند».
حمدالله همدرد، رییس گمرک هرات دلیل این اقدام را «افزایش تعرفه مالیاتی که اخیرا بر کالاهایی وارداتی وضع شده» عنوان کرد و به روزنامه «۸ صبح» گفت: «تاجران حاضر نمی‌شوند محموله‌های تجارتی را از گمرک اسلام‌قلعه وارد کنند».
حکومت افغانستان حدود دو هفته قبل مالیات کالاهای وارداتی را افزایش داد. تاجران آنطور که رئیس اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری هرات گفته؛ تعرفه جدید را «غیر منصفانه» می‌دانند و خواستار کاهش آن هستند.
رئیس گمرک هرات اما گفت که حکومت بر اجرای تعرفه اصرار دارد و تا وقتی که وضعیت اینگونه باشد «تاجران حاضر نیستند کالای خود را وارد کنند». وضعیتی که بیش از همه به مردمی که با شیوع کرونا کار و درآمد خود را از دست داده‌اند، آسیب می‌زند.
در همین زمینه: