در ۷۲ ساعت گذشته دست‌کم شهروندان ساکن در ۱۶ استان ایران به‌دلیل جاری شدن سیل دچار خسارت شده‌اند. رئیس سازمان امدادو نجات جمعیت هلال احمر اعلام کرده که طی سه روز گذشته به هزاران شهروند آسیب دیده از حوادث جوی امدادرسانی شده است.

به‌نوشته وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، مرتضی سلیمی روز شنبه ۲۳ فروردین‌ماه با اشاره به کمک رسانی به شهروندان سیل زده از سوی تیم‌های امدادی جمعیت هلال احمر گفت که درسه روز گذشته، ۱۶ استان کشور از جمله اصفهان، البرز، تهران، خراسان جنوبی و شمالی، سمنان، فارس، قم، قزوین، کرمان، کرمانشاه، گلستان، گیلان، لرستان و یزد درگیر حوادث جوی بودند.

به گفته او «در این مدت به ۱۰۵۲ نفر امدادرسانی شد و ۴۶ نفر اسکان اضطراری دریافت کردند و ۲۰ نفر نیز به مناطق امن منتقل شده‌اند.»

این مسئول ارشد تیم‌های امداد و نجات جمعیت هلال احمر اما اشاره‌ای به تلفات انسانی و میزان خسارت‌ مالی ناشی از سیلاب‌های اخیر نکرد.

کشور ایران به‌علت شرایط خاص جغرافیایی خود، به‌عنوان یکی از خطرپذیرترین کشورها در زمینه حوادث طبیعی محسوب می‌شود. از این‌رو مسأله مدیریت بحران و عملکرد مسئولان در این زمینه همواره مورد بحث و انتقاد کارشناسان بوده است.

پیش‌تر محمد جمالی نوبندگانی، عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی مجلس در این رابطه گفته است: «مدیریت بحران از منظر هماهنگی با چالش‌هایی روبه‌رو است و یکی از این چالش‌ها، عدم آشنایی سازمان‌های دخیل در حوزه مدیریت بحران با عملکردهای تیمی است.» او گفته که «عملکردها به صورت جزیره‌ای» رخ می‌دهد و چون در سال‌های اخیر در حوزه مدیریت بحران برنامه‌ریزی مدونی وجود نداشته و بسیاری از افراد از روی احساس مسئولیت فردی وارد مدیریت بحران می‌شوند.

برخی از استان‌های درگیر با سیل در سه روز اخیر

یزد: محسن صادقیان، معاون امور عمرانی استاندار یزد، روز شنبه ۲۳ فروردین‌ ماه از مسدود شدن راه روستاهای ییلاقی شهرستان تفت در استان یزد به دلیل وقوع سیلاب خبر داد و اعلام کرد که به دلیل ناپایدار بودن شرایط جوی و بارش زیاد باران، راه روستاهای ییلاقی و کوهستانی شهرستان تفت «تا اطلاع ثانوی» مسدود است. این مسئول دولتی اما در گفته‌های خود اشاره‌ای به چگونگی امداد رسانی و وضعیت فعلی ساکنین این روستاها نکرد.

هم‌زمان با این اظهارات، محمود شاکری شمسی، مدیر کل مدیریت بحران استانداری یزد نیز اعلام کرد که در جریان جاری شدن سیل در استان یزد در ۷۲ ساعت گذشته خساراتی به زیرساخت‌های شهری در شهرستان‌های میبد، تفت و اردکان وارد شده است. او گفت که «بیشتر خسارات مربوط به تخریب جاده‌های روستایی، قنات‌ها و گلخانه‌ها بوده است.»

چهارمحال و بختیاری: ناهماهنگی در میان مسئولان دولتی این استان سبب شده که اخبار ضد و نقیضی از خسارات ناشی از سیل و مسدود بودن راه‌های ارتباطی در این استان شنیده شود.

شهرام ندیمی، سرپرست راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان چهارمحال و بختیاری روز شنبه ۲۳ فروردین ماه از بارش شدید باران در بسیاری از محورهای مواصلاتی این استان خبر داد و در عین حال اعلام کرد که «هیچ محور ارتباطی حتی گردنه‌های کوهستانی» مسدود نشده است.

این گفته‌های سرپرست راه‌داری در حالی است که بنا بر اذعان مرتضی زمانپور، مدیرکل مدیریت بحران چهارمحال و بختیاری در روز ۲۳ فروردین، راه‌های ارتباطی چندین روستا در منطقه «موگویی» از توابع شهرستان کوهرنگ، به علت جاری شدن سیلاب مسدود شده است.

به گفته زمانپور به دلیل بارش‌های شدید چند روز گذشته، «احتمال رانش زمین و ریزش کوه در برخی از مناطق استان دور از انتظار نیست.»

همدان: این استان از جمله استان‌هایی است که در پی بارندگی‌های سه روز اخیر دچار خسارات زیادی شده است. حمید پرورشی خرم، معاون راهداری اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان همدان روز ۲۳ فروردین‌ماه با اعلام خبر وارد شدن خسارات سنگین ناشی از سیل و بارش برف، به بخشی از راه‌های ارتباطی و ابنیه فنی در این استان گفت: «ساعت ۱۲: ۳۰ شب پنجشنبه در محور جوکار- تویسرکان شاهد ریزش کوه بودیم که اکیپ‌های راهداری اقدام به برداشت ریزش کردند.»

او همچنین اعلام کرد: «در برخی از محورهای استان از جمله رزن- دمق تا پلیس راه و محور فامنین تا پل ۱۱۲۳ و گردنه اسدآباد بارش برف در جریان بود به طوری‌که در گردنه اسدآباد مجبور به تیغه زنی شدیم.»

پرورشی خرم هم‌زمان اعلام کرده که میزان خسارت‌های سیل به استان همدان همچنان برآورد نشده است.

قزوین: طغیان رودخانه‌ها و وقوع سیلاب در سه روز گذشته، دست‌کم ۵۷ پل و ابینه فنی در استان قزوین را ویران کرده است. جواد حق لطفی، مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای قزوین در همین زمینه اعلام کرد «بر اثر بارش شدید باران و جاری شدن سیلاب ۵۷ دستگاه از پل‌ها و ابنیه فنی در حوزه استحفاظی راه‌های این استان بین ۴۰ تا ۷۰ درصد خسارت دیدند.» او همچنین گفته بارش‌های سیل آسا در چند روز اخیر باعث رانش زمین و ریزش کوه در ۱۸ نقطه از استان شده که تاکنون در ۱۵ نقطه ریزش برداری و پاکسازی انجام شده است.

این گفته‌های مدیر راهداری قزوین در حالی است که قدرت‌الله مهدیخانی، مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین، روز ۲۳ فروردین‌ماه ادعا کرده که «با مدیریت صحیح، سیل خسارت‌باری را شاهد نبودیم» او همچنین پا را از این ادعا هم فراتر گذاشته و افزوده: «مردم باورشان نمی‌شود که سیل رودخانه‌ها را مدیریت کرده باشیم.»

مهدیخانی همچنین با اشاره به اینکه در فضای مجازی تصاویری مبنی بر طغیان رودخانه شاهرود منتشر شده است، گفته که «رودخانه شاهرود همیشه همینطور بوده و با توجه به بارندگی‌ها پرآب شده است.»

خراسان رضوی: به‌دنبال بارندگی در روزهای اخیر و عدم مدیریت صحیح بحران از سوی مسئولین دولتی، ۳۰ تا ۶۰ درصد از مجموع هشت اثر تاریخی شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی تخریب شده است.

علیرضا شناسایی، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گناباد در همین زمینه اعلام کرده که از میان همه آثار تاریخی این شهرستان، پل کال شور با ۶۰ درصد تخریب، بیشترین آسیب را داشته است که علاوه‌بر بارندگی، سرریز شدن بند کال شور نیز این تخریب را تشدید کرده است.

به گفته شناسایی، اداره میراث فرهنگی گناباد در حال حاضر برای مرمت این آثار با کمبود بودجه و اعتبار مواجه است.

به دلیل عدم پوشش کامل اخبار از سوی خبرگزاری‌های داخلی در ایران، آمار دقیقی از تلفات وقوع سیل در سه روز گذشته در دست نیست. مسئولین دولتی نیز تنها آماری حداقلی از ابعاد تلفات احتمالی ارائه می‌دهند.

مجتبی خالدی، سخنگوی سازمان اورژانس کشور روز جمعه ۲۲ فروردین ماه در زمینه میزان تلفات ناشی از سیل در ۱۶ استان ایران اعلام کرد: «طی ۴۸ ساعت گذشته بر اثر سیلاب و صاعقه ۳ نفر مصدوم و ۴ نفر فوت شدند.» او همچنین گفت که از روز سوم فروردین ماه تا کنون ۲۹ تن بر اثر حوادث جوی در سطح کشور جان خود را از دست داده‌اند.

هم‌زمان با این گفته‌ها روابط عمومی ارتش نیز اعلام کرده که نیروهای چهارگانه ارتش در مناطقی که طبق پیش بینی سازمان هواشناسی احتمال سیل و آب گرفتگی دارد، با آمادگی کامل مستقر شده‌اند.