یک عضو شورای شهر تهران روز ۱۹ فروردین در جریان دویست و هفتمین جلسه شورای شهر تهران پس از سخنان فرمانده ستاد مبارزه با کرونا، گفت که خانواده‌های بسیاری نگران وضعیت فرزندان سرباز خود هستند. حسن خلیل آبادی گفت یکی از این خانواده‌ها در تماس با او تأکید کرده که هیچ امکانات رفاهی و پیشگیرانه‌ای برای مقابله با این ویروس در پادگان‌ها وجود ندارد و سربازها مثل قبل اوقات خود را در خوابگاه‌ها در کنار هم می‌گذارنند.
خلیل‌آبادی خواستار رسیدگی به وضعیت پادگان‌ها و زندان‌ها شد.
پس از حدود دو ماه لاپوشانی و تکذیب خبرهای مربوط به شیوع ویروس کرونا در پادگان‌ها، غلامرضا رحیمی‌پور، رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد که دست‌کم ۵۴ سرباز به کرونا مبتلا شده‌اند. او همچنین اذعان کرد که ویروس کرونا در ما‌ه‌های اخیر در مراکز نظامی شیوع داشته و با «اتخاذ تدابیر ویژه توسط ستاد کل نیروهای مسلح» ابتلای سربازان به این بیماری کاهش چشم‌گیر داشته است.
دو حقوقدان در گفتوگو با زمانه با اشاره به این اعتراف مقامات ارشد نظامی، خواستار اعزام به مرخصی سربازان به عنوان «بهترین راهکار» پیش رو شدند.
شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل با اشاره به وضعیتی که سربازان و کادرهای نظامی در مواجهه با شیوع ویروس کرونا در ایران دارند، می‌گوید:
«در شرایط بحرانی که یک بیماری واگیردار این چنین جان همه را تهدید می‌کند، تنها راه حل و بهترین و ساده‌ترین راه ممکن، این است که سربازها را تا پایان این بحران، مرخص کنند و بدین ترتیب امکان گسترش بیماری را تخفیف بدهند. از سوی دیگر باید افرادی که مبتلا شده‌اند را قرنطینه کرده و از بقیه سربازان فورا تست کرونا گرفته شود.»
اذعان مقامات ارشد نظامی ایران بر وجود ویروس کرونا در پادگان‌ها در حالی است که در یک ماه اخیر، گزارش‌های تأیید نشده از شیوع کرونا در پادگان‌های ایران از جمله پادگان دوکوهه اندیمشک، پادگان شکاری دزفول و پادگان نیروی هوایی نوژه منتشر شده بود.
حبیب‌الله سیاری، معاون هماهنگ کننده ارتش اما روز سوم فروردین ماه با رد خبر شیوع ویروس کرونا در پادگان‌ها گفت که نمی‌شود پادگان‌ها را «بنا بر نگرانی‌ها» تعطیل کرد.
حسن عراقی زاده، دبیر «قرارگاه بهداشت، درمان و پیشگیری امام رضا» اما روز ۱۱ فروردین ماه با تأکید بر مسئولیت ویژه خود در اتخاذ تصمیمات بهداشتی و درمانی در میان نیروهای مسلح گفت که تا آن زمان، هیچ سربازی در هیچ یک از پادگان‌های کشور به ویروس کرونا مبتلا نشده است.
او همچنین گفت که ۷۰ درصد تخت‌های بیمارستان‌های نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع در اختیار بیماران مبتلا به کووید-۱۹ قرار گرفته است.
این گفته‌های مقامات نظامی ایران در حالی است که اخبار منتشر شده توسط سربازان در شبکه‌های اجتماعی از عدم توزیع اقلام بهداشتی پیشگیرانه همچون صابون و ماسک در پادگان‌ها حکایت دارد.
اخبار منتشر شده از سوی سربازان وظیفه همچنین حاکی از آن است که در برخی پادگان‌های بزرگ همچون پادگان سپاه فجر فارس واقع در شیراز، تجمعات و مراسم‌های مربوط به صبحگاه، کلاس‌های عقیدتی و مراسم نظام جمع سربازان همچنان برگزار می‌شود.
در روزهای گذشته و به دنبال عدم اتخاذ تمهیدات پیشگیرانه از سوی فرماندهان نظامی از یک‌سو و پنهان‌کاری مسئولان نظامی و دولتی از سوی دیگر، اخبار ضد و نقیض زیادی از فرار سربازان از پادگان‌ها و مراکز نظامی به گوش می‌رسد.
برخی از این سربازان در شبکه‌های اجتماعی شخصی خود اعلام کرده‌اند که برای در امان ماندن از خطر ابتلا به کرونا حاضر به بازگشت به پادگان‌ها نیستند.
محمد مقیمی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر اما با اشاره به وضعیت بحرانی پیش روی سربازان به زمانه می‌گوید:
«نافرمانی مدنی یک حق است و سربازها و کادرهای نظامی حق دارند زمانی که در پادگان‌ها این ویروس شیوع پیدا کرده و از طرفی تمهیدات پیشگیرانه لازم اتخاذ نمی‌شود، در محل خدمت خود حاضر نشوند.»
او می‌گوید:
«مقامات و مسئولان وظیفه دارند در شرایط شیوع چنین ویروس خطرناکی، مانند دیگر ارگان‌ها تا جایی که ممکن است هم کادر پرسنلی و هم کادر وظیفه را به مرخصی بفرستند و تنها به موارد ضروری اکتفا کنند. اما پیش از آن باید برای آن دسته از افرادی که مجبور به ماندن در پادگان‌ها و مراکز نظامی هستند، وسایل بهداشتی تأمین شود.»
به نظر می‌رسد مقام‌ها و مسئولان نظامی و دولتی در ایران با پنهان‌کاری و جلوگیری از انتشار اخبار مربوط به پادگان‌ها، درصدد شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت خود در قبال حفظ جان سربازان و نیروهای نظامی هستند.
محمد مقیمی اما دلیل این پنهان‌کاری را «عدم پایبندی حکومت به اصل شفافیت» توصیف می‌کند و در همین زمینه می‌گوید:
«اصل شفافیت یکی از اصول حکمرانی مطلوب است که حکومت‌های دموکراتیک و ملل متمدن از آن پیروی می‌کنند، اما مقامات ایران به آن پایبند نیستند.»
- در همین زمینه