ویروس‌ها می‌توانند ساعت‌ها و حتی روزها در خارج از بدن فعال باشند. ضدعفونی‌کننده‌ها، مایعات، دستمال مرطوب‌ها، ژل‌ها و کرم‌های حاوی الکل همه در خلاص شدن از شر آنها مفید هستند – اما هیچ کدام به اندازه صابون معمولی خوب نیستند.
مقامات بهداشتی دو پیام برای ما ارسال کرده‌اند: وقتی ویروس دارید، هیچ دارویی که بتواند آن را بکشد یا به شما در خلاص شدن از شر آن کمک کند وجود ندارد. اما اگر دست خود را بشویید انتشار ویروس متوقف می‌شود. به نظر عجیب می‌رسد اما حتی با یک میلیون دلار نیز نمی‌توانید داروی ضد ویروس دریافت کنید اما صابون مادربزرگ شما ویروس را از بین می‌برد.
چرا صابون به خوبی روی Sars-CoV-2، کرونای جدید و در واقع روی بیشتر ویروس‌ها اثر می‌کند؟ داستان کوتاه است: زیرا ویروس نانوذرات خود مونتاژ شده‌ای است که در آن ضعیف‌ترین پیوند لایه لیپیدی (چربی) است. صابون غشای چربی را حل می‌کند و ویروس از هم گسسته می‌شود – یا بهتر بگوییم غیرفعال می‌شود.
داستان کمی طولانی‌تر این است که اکثر ویروس‌ها از سه بلوک ساختاری کلیدی تشکیل شده‌اند: اسید ریبونوکلئیک (RNA)، پروتئین‌ها و لیپیدها. سلول آلوده به ویروس تعداد زیادی از این بلوک‌های ساختمانی را ایجاد می‌کند که به صورت خودجوش برای تشکیل ویروس جمع می‌شوند. اما هیچ پیوند کووالانسی قوی وجود ندارد که این واحدها را در کنار هم نگه دارد. این بدان معناست که شما برای جدا کردن آن واحدها لزوماً نیازی به مواد شیمیایی سخت ندارید. هنگامی که یک سلول آلوده می‌میرد، همه این ویروس‌های جدید فرار می‌کنند و می‌روند تا سلول‌های دیگر را آلوده کنند. برخی نیز در راه‌های هوایی و ریه‌ها سر درمی آورند.
هنگام سرفه یا به خصوص هنگام عطسه، قطرات ریز از راه‌های هوایی می‌توانند تا۱۰ متر پرواز کنند. تصور می‌شود بزرگ‌ترین قطرات ناقلین اصلی ویروس کرونا هستند و حداقل می‌توانند تا دو متر را طی کنند.
این قطرات ریز روی سطوح می‌افتند و اغلب به سرعت خشک می‌شوند. اما ویروس‌ها همچنان فعال هستند. پوست انسان یک سطح ایده‌آل برای ویروس است. چون پوست یک ماده ارگانیک است و پروتئین‌ها و اسیدهای چرب موجود در سلول‌های مرده روی سطح با ویروس ارتباط برقرار می‌کنند.
وقتی مثلا یک سطح و یک ذره ویروس روی آن را لمس می‌کنید، ویروس به پوست شما می‌چسبد و از این رو به دستان شما منتقل می‌شود. در صورت لمس صورت، به خصوص چشم، سوراخ بینی یا دهان ممکن است آلوده شوید. و می‌دانیم که بیشتر افراد هر دو یا پنج دقیقه یک بار صورت خود را لمس می‌کنند.
شستن ویروس به تنهایی با آب ممکن است مؤثر باشد اما آب در از بین بردن تعامل قوی و چسبنده بین پوست و ویروس چندان خوب نیست.
آب صابون اما کاملاً متفاوت است. صابون حاوی مواد چربی مانند معروف به آمفیفیل‌ها است که برخی از آنها از نظر ساختاری بسیار شبیه به لیپیدهای موجود در غشای ویروس هستند. مولکول‌های صابون با چربی‌های موجود در غشای ویروس «رقابت» می کنند. این کم و بیش شبیه روشی است که صابون کثیفی‌های معمولی را از روی پوست از بین می‌برد.
صابون نه تنها «چسب» بین ویروس و پوست را سست می‌کند بلکه برهم‌کنش‌های چسبنده‌ای را نیز که پروتئین‌ها، لیپیدها و RNA را در کنار هم نگه می‌دارد، از بین می‌برد.
محصولات مبتنی بر الکل که تقریباً کلیه محصولات ضدعفونی‌کننده را شامل می‌شود، حاوی یک محلول درصد بالای الکل (معمولاً ۶۹ تا ۸۰ درصد اتانول) هستند که ویروس‌ها را با روشی مشابه از بین می‌برند. اما صابون بهتر است، زیرا فقط به مقدار کمی آب صابون احتیاج دارید و صابون با مالش، تمام دست شما را به راحتی می پوشاند. در صورت مالیدن ژل به دستان‌تان تضمین نمی‌کند که تمام قسمت‌های پوست دستان خود را به اندازه کافی و به شکل موثر با الکل خیس کرده باشید.
بنابراین، صابون بهترین روش تمیز کردن دست از ویروس‌هاست. صابون‌های حاوی الکل را در مواقعی که صابون مفید و کاربردی و در دسترس نیست استفاده کنید.
• پالی توردارسون استاد شیمی در دانشگاه نیو ساوت ولز سیدنی است و این مطلب در گاردین منتشر شده است.
مطلبي به وقت ،موجز وقابل استفاده براي همه،متشكريم بسيار عالي بود.
طاهر / 12 March 2020
مطلب جالبی بود
سلام خیلی مفید.ممنون. کامبیز23/12/1398 / 13 March 2020
end up in «پایان یافتن» معنی نمی دهد. درست آن هست: برخی نیز از راه‌های هوایی و ریه‌ها سر درمی آورند. (انتهای بند چهارم)
—–
زمانه: با سپاس از شما اصلاح شد.
اشکان / 13 March 2020
شما به فکر مردم هم هستید؟
عجیبه
احتمالا یا مقاله از دستتون در رفته یا اینومیگید ملت الکل ضد عفونی و بزارن کنار همه بمیرن
شما از خداتونه همه ایرانیها بمیرن
تحریم دارو نشانه شه
ژیلا / 13 March 2020
hello
very good thanks
hassan / 13 March 2020
آیا نظر من از نظری که ژیلا گذاشته بدتر بود که آن را منتشر نکردید؟ آیا آقای نیکفر چنین کاری را تأیید می کنند؟ دستکم آن ایراد را برطرف می کردید. به نظرتان این جمله واقعا معنی می دهد؟: «برخی نیز در راه‌های هوایی و ریه‌ها پایان می‌یابند.» یا این که از آنجا سر در می آورند؟
وقتی شما حاضر نباشید اشتباه خود را اصلاح کنید، جه انتظاری از نظام اسلامی دارید؟
—–
زمانه: با سپاس از شما اصلاح شد.
اشکان / 13 March 2020
مقاله جالبي بود،ما به هنگام نظر سنجي درست بخاطر نميآوريم چه مطالبي را بيشتر درخواست كنيم ،از جمله موضوعاتي كه براي همه اقشار قابل فهم باشد ونيازهاي حياتي جامعه ما را پاسخ دهد همين دست مطالبند كه واقعاً درد از دردهاي بيشمار روز افزون مردم را التيام ميدهد و براي همه سودمنداست،بسيار ممنون
صديق / 13 March 2020
خدمت خواهر مکتبی خودمان “ژیلا”
خواهر “ژیلا” حتی خود سخنگویان دولت روحانی نیز چندین و چند بار اعلام کرده بودند که تحریم ها شامل داروها نمی شود.
فکر نمی کنید که شاید سوراخ دعا را گم کرده اید؟
شما که “دلتان به حال مردم ایران می سوزد” چرا هیچ اشاره ای به دزدی های سپاه از اینهمه ماسک ها و وسایل بهداشتی که از خارج رسید ندارید؟
احتکار آگاهانهء سپاه در مورد وسایل مورد نیاز مردم, تا بهانه ای برای دریافت کمکهای خارجی شود چه؟
آیا فکر نمی کنید که “دلسوزی” شما بسیار شبیه دلسوزی فاطمه کماندو های سایبر بسیج باشد؟
مژگان / 13 March 2020
درپاسخ مژگان خانم باید بگم واقعا استدلالتون درمورد احتکار ماسک توسط سپاه مسخره و خنده داره. خود CNN هم اعلام کرد که آمریکا هم با مشکل کمبود ماسک و مواد ضد عفونی مواجه شده نکنه اونجا هم تقصیر سپاهه؟!
مگه تعداد کمک های خارجی چند میلیون ماسک بوده؟! این یه مسئله واضحه که وقتی ۸۰ میلیون تقاضا برای ماسک داشته باشیم با کمبود مواجه میشیم ، تازه اگه اینو هم درنظر بگیریم که این ماسک ها یکبار مصرفه و باید روزانه تعویض بشه. پس نه تنها تو ایران بلکه این افزایش درخواست تو کل جهان ایجاد شده و خیلی از کشور ها با این مشکل مواجهن.
مطلب دیگه اینکه بعد از پاره شدن برجام توسط آمریکا تحریمای دارویی برگشت سرجاش و ا اون اعلام سخنگوی دولت روحانی مال قبل این قضیس.
محسن / 14 March 2020
آقاي محسن:
در مورد بازار تقاضا و تامين ماسك ولوازم بهداشتي در چنين مواقعي دليل جنابعالي مورد قبول و تاييد است،كسي هم انتظار ندارد كه در زمان رخداد چنين بحراني همه چيز مثل مواقع عادي فراوان وبه وفور در دسترس باشد ،ما هم نميدانيم كه باني بازار سياه كيست وچگونه داروخانه ها با اطمينان خاطر اين اقلام را حداقل به سه برابر قيمت عرضه ميكنند وخيالشان از بابت پيگرد راحت است مضاف براين كمبود تقريباً بمدت يكماه است كه ادامه دارد و عرضه بهمان صورت حداقلي وبه همان قيمت است،حتماً شما كه حساب وكتاب را بخوبي انجام ميدهيد در مورد توليد ماسك و واردات آن هم خبرش را شنيده ايد كه وزير بهداشت حتي گلايه كرد از رئيس جمهور كه چطور يك نفر 200 ميليون ماسك را ميتواند يكجا تحويل دهد وخيالش هم از اين بابت راحت است و رئيس جمهور هم نميتواند حرفي بزند و ديديم كه نزد و اين جريان همچنان ادامه دارد، من پيشداوري نميكنم ولي اقلاً ميتوانم نتيجه بگيرم كه سازمان يا دستگاهي اين بازار را در دست دارد كه خودش همه كاره است.
در مورد شروع مجدد تحريمها هم ديگرهمه داستان آن را ميدانيم و اگر نميخواهيم حقيقت را بپذيريم كه خودمان دلواپس شده بوديم ونگران بوديم كه چيزي كه گرفتيم ارزشش را نداشت صحبت از از پيامدها حرفي بي پايه است، دارو در دوره قبلي تحريمهاهم كمياب شده بود وكاملاً مسئولين اطلاع داشتند كه با متوقف شدن جريان تبادل ارز تامين دارو هم به مشكل برميخورد ، پس با استناد به يك سخن قابل قبول (آمار مصرف وتوليد ماسك)به جهت فرافكني مشكلاتي كه خود باني آن بوده ايم حركت خوبي نيست.
طاهر / 15 March 2020
این کرونا ثابت کرد که ارزش یک پزشک از هزارتا امام و امامزاده بالاتر است و همچنین اخوندهای فریبکار و جنایتکار را بیش از پیش رسوا کرد
بيتا شيرازی / 25 March 2020