رجب طیب اردوغان اعلام کرد به‌رغم فشار اروپا، قصد بستن مرزهای ترکیه را ندارد و جلوی عبور پناهجویانی که می‌خواهند از ترکیه وارد یونان شوند را نخواهد گرفت. همزمان مقامات یونان اعلام کردند ۵۲ تن از پناهجویانی که قصد ورود به یونان داشته‌اند، از جمله چندین پناهجوی ایرانی را دستگیر کرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری رویترز ترکیه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که به بروکسل سفر کرده بود، سه‌شنبه ۱۰ مارس / ۲۰ اسفند از یونان خواست در رویه خود را در قبال پناهجویانی که پشت مرزهای این کشور بلاتکلیف مانده‌اند تغییر دهد و بگذارد این پناهجویان از یونان به دیگر کشورهای اروپایی بروند. اردوغان گفت مایل به بستن مرزهای ترکیه و ممانعت از سیل پناهجویان به سمت اروپا نیست و یونان باید بار پناهجویان را «به روشی انسانی [با ترکیه] سهیم شود».
ترکیه از ۲۸ فوریه اعلام کرد دیگر به توافق سال ۲۰۱۶ با اتحادیه اروپا پایبند نخواهد ماند و مرزهای خود را برای عبور پناهجویان گشود. از سوی مقابل یونان که با ترکیه هم‌مرز است، مرزنشینان خود را برای مقابله با ورود بیش از ۱۰ هزار نفر از پناهجویان که عمدتاً از سوریه، افغانستان و ایران‌اند، بسیج کرد و نیروهای مسلح خود را به مناطق مرزی فرستاد تا با استفاده از گاز اشک‌آور و ماشین آب‌پاش مانع ورود پناهجویان به یونان شوند.
دستگیری ۵۲ پناهجو
مقامات یونان سه‌شنبه اعلام کردند در ۲۴ ساعت گذشته جلوی ورود ۹۶۳ پناهجو را گرفته و ۵۲ تن از آنها را که سوری، افغانستانی، ایرانی هستند، دستگیر کرده‌اند. سربازان یونانی سه‌شنبه نیز پشت سیم‌های خاردار و حصارهای فلزی به مرزبانی ادامه دادند.
همزمان با تنش در مرزهای ترکیه و یونان، آنکارا آتن را به نقض حقوق بشری پناهجویان و همچنین شلیک مرگبار به چهار پناهجو در مرزهای این کشور متهم کرده است. یونان این ادعا را رد میکند.
مقام‌های مهاجرتی ترکیه هم روز سه‌شنبه اعلام کردند دو شکایت جداگانه را در رابطه با یک پناهجویی که به گفته آنها توسط پلیس یونان کشته شده است و خانواده‌ای که از مرز عقب‌رانده شده‌اند به دادگاه حقوق بشر اروپا تسلیم کرده شکایات بیشتری به نمایندگی از پناهجویان درباره نقض حقوق آنها در دست تنظیم دارند.
توجه به وضعیت پناهجویان یا بازنگری در توافق‌های پیشین ترکیه و اروپا؟
رئیس جمهوری ترکیه سه‌شنبه اعلام کرد میزبان نشستی درباره مسئله پناهجویان خواهد بود و این نشست قرار است ۱۷ مارس با حضور آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا برگزار شود.
اردوغان گفت در بروکسل تاکید کرده است توافق سال ۲۰۱۶ ترکیه و اروپا و همچنین توافق میان ترکیه و اتحادیه گمرکی اروپا باید به‌روز شود و پرونده عضویت ترکیه در اروپا دوباره به جریان بیفتد.
براساس اظهارات اردوغان، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه و جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اروپا به همین منظور پیش‌نویس یک نقشه راه را در دست تهیه دارند که قرار است قبل از جلسه رهبران اروپا در ۲۶ مارس آماده شود.
به نظر می‌رسد اردوغان توانسته بازگشایی مرزهای ترکیه و جان و سرنوشت پناهجویان را به عنوان اهرم فشار علیه اروپا به‌کار بگیرد. او گفت رهبران اروپایی در بروکسل اذعان کرده‌اند که به‌رغم پایبندی ترکیه به قرارداد ۲۰۱۶ « کند عمل کرده‌اند». در این توافق اروپا تعهد کرده بود کشورهای این اتحادیه هزاران پناهجوی سوری را مستقیماً از اردوگاه‌های ترکیه بپذیرند و ویزای ورود به اروپا را برای شهروندان ترکیه بردارند.
آنکارا می‌گوید اروپا تاکنون تنها حدود نیمی از ۶ میلیارد یورو وعده داده شده برای کمک به اسکان، آموزش و تأمین غذایی و درمانی ۳,۶ میلیون پناهجویی که در ترکیه زندگی میکنند را پرداخت کرده است.
ترکیه همچنین از اروپا انتظار دارد از عملیات نظامی این کشور علیه نیروهای رژیم سوریه در ادلب حمایت کند.
در همین زمینه:
نقطه پایانی بر بحران پناهندگی باید گذاشت!
[سخن روز – حزب کمونیست ایران]
اگر چه ویروس کرونا وتبعات آن در صدر اخبار جهان جای گرفته است و حتی آن کشورهائی که کمتر با شیوع این ویروس مواجه اند به شدت از پیامدهای اقتصادی آن نگران بوده ودر فکر پیدا کردن راه کارهائی جهت مقابله با کاهش رشد اقتصاد جهانی و ورشکستگی مؤسسات و شرکتها هستند ، با وجود این آنچه که در مرزهای ترکیه ویونان میگذرد با سماجتی بینظیر خود را به مدیای حهانی میکشاند. صحنه های دلخراشی که جای خود رادر مدیای تصویری پیدا میکنند ، بیان غمبار یک تراژدی عظیم انسانی است.
اگر در سال 2015 میلادی تصاویر صدها هزار پناهجو که بعد از طی هزاران کیلومتر خود را به طریقی به اروپا رسانده وبا استقبال بینظیر مردم بشردوست این کشورها روبرو شد، نشانی از تعهد وهمبستگی انسانی بود ، این بار دولتمردان اروپای “متمدن ” از ماهها پیش اعلام کردند که نخواهند گذاشت سال 2015 میلادی یکبار دیگر تکرار شود. آنها اعلام کردند که برای جلوگیری از ورود پناهجویان به قلعه اروپا آماده اند که تمام تصمیمات مشترک در نشست هایشان جهت حل بحران پناهندگی ، تمام قوانین جاری اتحادیه اروپا در مورد رفت وآمد آزاد در مرزهای داخلی اروپا و بالاخره تمام قوانین مربوط به کنوانسیون ژنو در مورد پناهجویان را زیر پا لگد کنند.
همان کاری را که اکنون دولت یونان در مرزهای خود با پناهجویان انجام میدهد وبا دعای خیر مسئولین اتحادیه اروپا همراهی میشود.
سران اتحادیه اروپا در سال 2016 در یک معامله کثیف برسر پناهجویان و با پرداخت میلیاردها یورو به اردوغان و وعده هائی مبنی برتسهیلاتی در مورد آزادی رفت وآمد اتباع ترکیه به اروپا خود را بطور موقت از بحران پناهندگی نجات دادند ، تا شاید راه حلی برای این بحران بیابند. آنان نمیخواستند بفهمند که آنچه که 69 میلیون انسان در سراسر جهان را مجبور کرده است که خانه وکاشانه خود را رها کرده ودست به مهاجرت بزنند ، قبل از همه تبعات سیاستهای غارتگرانه همین دولتهای سرمایه داری میباشد. وتا زمانیکه این سیاستها ادامه دارند، نمیتوان راه حلی برای این بحران پیدا نمود.
آنها نمیخواستند بفهمند که هیچ انسانی چنانچه حتی یک حداقلی از امنیت ورفاه را داشته باشد ، حاضر نیست راه مهاجرت را برگزیده وخود را به سیر حوادث بسپارد. دولتهای سرمایه داری هرگز نمیخواستند بفهمند زمانی که اقتصاد قاره افریقا را ویران کرده و آنجا را به نابودی میکشانند ، راهی برای میلیونها انسان جهت گریز از مرگ – گرسنگی غیر از مهاجرت نمیماند. دولتهای سرمایه داری نمیخواستند بفهمند زمانی که ارتش خودرا به مالی میفرستند ، زمانی که دیکتاتورهای نشسته بر مسند قدرت درکشورهای آفریقائی را پشتیبانی میکنند تا قراردادهای غارتگرانه خود را ببندند ، زمانیکه مردم افغانستان وعراق را به خاک و خون می کشند،، زمانی که سوریه ، لیبی و یمن را به میدان وحشیانه ترین جنگهای نیابتی خود وعروج جریانات تروریستی مذهبی تبدیل کرده وقدرتهای ارتجاعی وتا دندان فاسد منطقه را به بخشی از این جنگ نیابتی تبدیل میکنند ، آنچه که نصیب مردم این کشورها میگردد ، اگر در جریان نبردهای وحشیانه آنان کشته نشوند ، آوارگی ومهاجرت است.
و درست در چهارچوب همین رقابتها ، جنگها ومنافع اقتصادی است که از آخرین روزها فوریه ، هفته دوم اسفند اردوغان فرمان شروع یک بازی کثیف بر سر پناهجویان را اعلام کرد.
او هفته ها وماهها بود که به مناسبت های مختلف به دولتهای اروپائی اعلام کرده بود که اگر تن به خواسته های او ندهند ، پناهجویان ساکن ترکیه را روانه اروپا خواهد کرد. او ماهها وهفته ها بود که از دولتهای اروپائی وناتو خواسته بود که از استراتژی تجاوزگرانه اودر سوریه پشتیبانی کنند. اما دولتهای اروپائی نه تنها برسر استراتژی او موضع یکسانی نداشتند ، بلکه هر کدام اهداف دیگری را در این منطقه دنبال میکردند.
او حتی برای تحت فشار گذاشتن هم پیمانان ناتوئی اش به خرید موشک از روسیه اقدام کرده بود واکنون با شدت یافتن جنگ در” ادلب ” آخرین استانی که جریانات تروریستی اسلامی که نام بی مسمای ” شورشی ” را با خود حمل میکنند ، در آن مستقر هستند وکشته شدن تعدادی از سربازان ترکیه ، اردوغان به آن حربه ای متوسل شد که اروپا در آن ناحیه آسیب پذیر است.
اردوغان در بازی کثیفش با هست ونیست میلیونها پناهجو، از یکسو از نیروی کار ارزان آنان بهره میبرد و از سوی دیگر آنجا که نیاز به گرفتن امتیاز دارد ، راه را برای حرکت آنان بسوی یونان باز میکند. و در این میان این پناهجویان هستند که در مرز دوکشور با گاز اشگ آور ، با گلوله های پلاستیکی ، با ضرب وشتم و حتی ضبطه مانده اموال خصوصی شان روبرو میشوند.
اکنون دیگر تصاویر در گیری پناهجویان با مرزبانان یونان وترکیه باید تصویری ” آشوبگرانه ” از آنان ارائه دهد تا بتوان به یمن این تصاویر همه مقررات و کنوانسیونهای به رسمیت شناخته شده را لگد کوب کرد. و در دل همین تصاویر انتخاب شده است که دولت یونان اهالی مرز نشین را برای مقابله با پناهجویان بسیج میکند و مسئول کمیسیون وسخنگوی خارجی اتحادیه اروپا با هلی کوپتر بر فراز مرز ترکیه و یونان پرواز کرده وپشتیبانی بیدریغ خود را از اقدامات خشن و بیرحمانه نیروهای مرزی یونان ابراز میکنند.
روز جمعه گذشته وزیران خارجه اتحادیه اروپا برای یافتن راه حلی در ” زاگرب ” پایتخت ” کرواسی ” نشستی اضطراری برپا کردند. نتیجه این نشست جمله ای بود که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خطاب به پناهجویان گفت ” به سوی مرز نروید . مرز باز نیست .اگر کسی به شما گفت مرز باز است و میتوانید به اروپا ، یونان و یا قبرس بروید ، درست نیست “. نخست وزیر یونان همزمان با اعلام لغو تعهد دولت یونان به کنوانسیون ژنو ، توافق چهار سال پیش اتحادیه اروپا و ترکیه را ” توافقی مرده ” خواند. سخنگوی دولت یونان پا را هم از این فراتر گذاشته وگفت ” ترکیه به جای کاستن از شبکه قاچاق مهاجر و پناهجو خودش به قاچاقچی تبدیل شده است ” .
معاون رئیس جمهور ترکیه هم در جواب خطاب به دولت یونان گفت” ذهنیت کسانی که با گلوله جنگی به مهاجران شلیک میکنند ، قایق آنان را غرق میکنن ، بچه هایشان را با گاز اشک آور خفه میکنند ، فقط با یک واژه میتوان توصیف کرد و آن بربریت است “. واکنون قرار است که اردوغان امروز دوشنبه به اروپا آمده و با مسئولین اتحادیه اروپا مذاکره کند.
باید گفت آنچه که نه تنها دولتهای ترکیه و یونان بلکه همه دولتهای اروپایی بر سر پناهجویان میآورند ، به سخره گرفتن تمام ارزشهای انسانی و نمایش بربریتی است که نظام سرمایه داری بر جهان استوار کرده است. هیچ تفاوتی بین دیوار راسیستی ترامپ در مرز مکزیک با ارسال نیروهای نظامی به مرزهای خارجی اتحادیه اروپا جهت دفاع از این قلعه نیست.بدون تردید بشریت مترقی و آزادیخواه میتواند نقطه پایانی براین راسیسم وبربریت بگذارد. نباید گذاشت که حق زندگی از پناهجویان گرفته شود.
نقطه پایانی بر بحران پناهندگی باید گذاشت! / 11 March 2020