فعالیت دست کم یک چهارم دکل‌های نفتی ایران متوقف شده است. تحریم‌های سنگین نفتی و مالی ایالات متحده آمریکا علیه ایران از یک سو تولید و صادرات نفت ایران را کاهش داده و از سوی دیگر مانع واردات قطعات دکل‌های حفاری به ایران شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز اسناد مالی و منابع مرتبط با صنعت نفت و گاز ایران نشان میدهد شرکت‌های حفاری ایران به خاطر کاهش صادرات نفت، بخشی از دکل‌های خود را به حالت غیرفعال یا نیمه‌فعال درآورده‌اند.
اطلاعات به‌دست آمده از شرکت ملی حفاری ایران، شرکت حفاری شمال و دیگر منابع صنعت نفت حاکی از آن است که از ۱۶۰ دکل نفتی ایران، دست کم ۴۰ دکل فعالیت خود را متوقف کرده‌اند یا تحت تعمیرات قرار دارند.
نزدیک به نیمی از دکل‌های ایران توسط شرکت ملی حفاری ایران (وابسته به شرکت ملی نفت ایران) اداره می‌شوند. شرکت ملی حفاری ایران ۷۳ دکل خشکی و دریایی دارد. به نوشته رویترز اسناد مالی این شرکت نشان میدهد از این تعداد، درآمد ۱۷ دکل «صفر» است و شش دکل نیمه‌فعال‌اند. تعداد دکل‌های غیرفعال این شرکت در ۲۰۱۷ پنج دکل و در ۲۰۱۶ چهار دکل اعلام شده بود.
شرکت حفاری شمال که دومین شرکت بزرگ حفاری در ایران به شمار می‌رود نیز ۱۲ دکل نفتی دارد که سه دکل آن غیرفعال شده‌اند.
شرکت حفاری شمال علاوه بر توقف فعالیت دکل‌ها، شمار کارکنان خود را نیز کاهش داده است.
با اعمال تحریم‌های سنگین و سیاست «فشار حداکثری» کاخ سفید علیه ایران، پالایشگاه‌های نفت جهان خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند. تولید نفت ایران در مقایسه با آغاز سال ۲۰۱۸/ اواخر ۹۶ به کمتر از نصف کاهش پیدا کرده است. کاهش ناگهانی قیمت نفت به‌خاطر شیوع ویروس کرونای جدید نیز به قطع شریان درآمدهای نفتی حکومت ایران دامن خواهد زد.
توقف فعالیت دکل‌های نفتی ایران می‌تواند بر استخراج نفت از میادین نفتی قدیمی‌تر تاثیر منفی بگذارد. دکل‌های نفتی این میادین باید با پمپ مداوم، فشار و خروجی نفت را ثابت نگه‌دارند و غیرفعال شدن این دکل‌ها تاثیرات طولانی‌مدتی را بر صنعت نفت ایران به‌جا خواهد گذاشت.
برخی از دکل‌های نفتی نیز به این دلیل از رده خارج شده‌اند که امکان بازسازی آن‌ها وجود ندارد و با وجود تحریم‌ها خرید قطعات این دکل‌ها سخت و پرهزینه شده است. به گفته محسن میهن‌دوست، مدیر انجمن مهندسان نفت ایران، به‌رغم ادعای بومی‌شدن تعمیرات دکل‌های حفاری، صنعت حفاری ایران کاملا بر واردات این قطعات (به صورت مشخص از اروپا و آمریکا) متکی‌ست.
به گفته دو منبع آگاه صنعت نفت، ایران در دهه‌های گذشته ده‌ها دکل نو یا دست دوم چینی را خریداری کرده اما بخش اصلی آن‌ها نیز ساخت آمریکا بوده است.
با تداوم این وضعیت بازگشت به شرایط پیش از تحریم برای صنعت نفت و گاز ایران مشکل‌تر خواهد شد.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا روز گذشته (دوشنبه) به رویترز گفت که دولت این کشور به زودی با صدور توصیه‌نامه‌ای، به هرکسی که نفت ایران را «بر خلاف تحریم‌ها» روی آب ذخیره و نگهداری می‌کند، هشدار خواهد داد. بر همین اساس، این توصیه‌نامه به شرکت‌های دریانوردی در مورد پیامدهای خاموش کردن فرستنده موقعیت‌یاب کشتی‌ها (ترانسپوندر) با هدف جلوگیری از رهگیری کشتی و دور زدن تحریم‌ها، هشدار خواهد داد.
دولت آمریکا اردیبهشت سال گذشته به صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و تحریم‌های نفتی و بانکی علیه ایران را برقرار کرد. بنابر گزارش‌های شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها و خبرگزاری رویترز صادرات نفت ایران در سال جاری از دو میلیپون و ۵۰۰ هزار بشکه به زیر ۳۰۰ هزار بشکه افت کرده است.
بیشتر بخوانید: