کرونا در ایران: کسی به فکر پرستاران نیست

روابط عمومی وزارت بهداشت آخرین آمار قربانیان به بیماری کرونا (COVID-19) را ۲۶ تن اعلام کرد و از ابتلای بیش از ۲۴۰ تن به ویروس جدید کرونا خبر داده است. در برخی از استان‌ها از جمله استان البرز  ملاقات بیماران برای کنترل و مهار ویروس ممنوع شده است. در این میان پرستاران که در صف مقدم مقابله با ویروس و مواجهه با بیماران قرار دارند، از امکانات کافی برخوردار نیستند. یک پرستار شاغل در بیمارستان امام خمینی تهران می‌گوید بی‌توجهی به بهداشت و سلامت پرستاران باعث ابتلای پرستاران و بیماران سایر بخش‌ها به بیماری می‌شود. نایب رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری معتقد است عمده خطراتی که متوجه پرستاران شده است، مربوط به کسانی است که در بخش غیرقرنطینه و با تجهیزات بهداشتی کم مشغول به کار هستند. رئیس سازمان نظام پرستاری ایران نیز در نامه‌ای به رئیس مجلس نوشته است تا کنون «چند پرستار» در اثر تماس با بیماران جان خود را از دست داده‌اند.

شمار قربانیان ویروس کرونا مطابق آمار رسمی افزایش یافته است. معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی استان البرز پنجشنبه ۸ اسفند ملاقات در بیمارستان‌های این استان را با هدف «کنترل و مهار ویروس» ممنوع اعلام کرد. اما پرستاران و کادر درمانی بیمارستان‌ها که بیشترین تماس را با افراد مشکوک به کرونا و بیماران مبتلا را دارند، بدون دراختیار داشتن امکانات کافی در مواجهه مستقیم با بیماران قرار دارند.

ابوالفضل بوعذار، نایب رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری اهواز پنجشنبه ۸ اسفند در این زمینه به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت: «عمده خطراتی که متوجه پرستاران شده است، مربوط به کسانی است که در بخش غیرقرنطینه و با تجهیزات بهداشتی کم مشغول به کار هستند … اگر بعد از ۱۰ روز تست کرونا ویروس بیمار مثبت اعلام شود، پرستارانی که طی این مدت با بیمار سر و کار داشتند در معرض خطر قرار می‌گیرند.»

به گفته‌ی بوعذار اگر تست بیمار مثبت باشد باید کل کادر آن بخش قرنطینه شوند: «خیلی از پرسنل حتی حاضرند با هزینه خودشان تست را انجام دهند».

اعتراض پرستاران

در روزهای گذشته پرستاران بیمارستان‌های مختلف به نبود امکانات بهداشتی لازم، فشار کاری و عدم اطلاع‌رسانی شفاف درباره بیماری اعتراض کرده‌اند. این اعتراض‌ها در مواردی به رسانه‌ها راه یافته و در فضای مجازی خبرهای متعددی درباره پرستارانی منتشر شده که در محل کار حاضر نیستند.

کریم عابدینی پرستار بیمارستان امام خمینی تهران از ناکارآمدی مسئولان و نبود امکانات انتقاد کرده و معتقد است ادامه روند فعلی می‌تواند به ابتلای سایر بیماران بیمارستان‌ها به ویروس کرونا از یک سو و افزایش مرخصی‌های استعلاجی پرستاران و خالی شدن بیمارستان‌ها از کادر درمانی از سوی دیگر منجر شود.

کانال «پرستاران متخصص» در تلگرام با بیش از ۱۸ هزار عضو، کلیپی با عنوان «پرستاران  بی‌دفاع در مقابله با کرونا» از پرستاران بخش‌ بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان‌ها منتشر کرده و پرستارانی را نشان می‌دهد که در اثر تلاش شبانه روزی به خستگی مفرط دچار شده‌اند.

چند پرستار در اثر تماس با بیماران مبتلا جان باخته‌اند؟

نرجس خانعلی‌زاده، پرستار بیمارستان میلاد لاهیجان یکشنبه گذشته سر کار ناگهان از حال رفت. او فقط ۲۵ سال داشت و اهل کلاچای گیلان بود. با این که همکاران نرجس خانعلی‌زاده پرستار جان باخته لاهیجانی گفته‌اند او علائم ابتلا به ویروس کرونا را داشته، هنوز وزارت بهداشت نپذیرفته است که او در اثر ابتلاء به کووید ۱۹ جان خود را از دست داده است. احتمال درگذشت او بر اثر ابتلا به آنفلوانزا نیز مطرح شده است.

در اخبار رسمی مربوط به گسترش ویروس کرونا درباره ابتلای پرستاران به این بیماری پنهان‌کاری می‌شود. اما روز چهارشنبه هفتم اسفند محمد میرزابیگی رئیس کل سازمان نظام پرستاری ایران در نامه‌ای خطاب به علی لاریجانی رئیس مجلس خواستار تصویب قانونی شد که طبق آن پرستاران و پزشکانی که در اثر ابتلاء به ویروس کرونا جان می‌دهند، به پاس فداکاریشان «شهدای خدمت» محسوب شوند. در این نامه که در سایت «پرستارنیوز» منشر شده، به فعالیت شبانه‌روزی پرستاران برای کمک به بیماران اشاره و آمده است:

«این عزیزان مظلومانه و ایثارگرانه با حداقل امکانات و حداقل نفرات و به دور از حداقل‌های استاندارد نیروی انسانی و تجهیزات مشغول جانفشانی و خدمت رسانی هستند. در این بین نیز تعدادی هرچند اندک از همکاران مظلوم وفداکار ما در اوج جوانی، هستی خود را دراین مبارزه بی‌امان فدای سلامت مردم کردند و در این راه پا در عالم ملکوت گذاشتند».

«کسی به فکر پرستاران نیست»

«روزنامه‌نگاران مستقل ایران» با بررسی وضعیت پرستاران در ۹ بیمارستان در نقاط مختلف کشور گزارشی منشر کرده‌اند با عنوان «اینجا کسی به فکر پرستاران نیست». در این گزارش آمده در بیمارستان‌های مورد بررسی کمبود تجهیزات پیشگیری از آلودگی به ویروس برای کادر درمانی و خدماتی بیمارستان‌ها مشاهده شده و تعداد زیادی از پرستاران گفته‌اند «عدم وجود امکانات ایمنی و حفاظت بهداشت، آن‌ها را در معرض شدید ابتلا به ویروس کرونا قرار داده است.»

گزارش حاکی است کمبود تجهیزات بیشتر در بخش‌های غیرقرنطینه‌ای است که مراجعین‌شان افراد مشکوک به این بیماری هستند. و با وجود ارتباط برخی از پرستاران با بیماران مبتلا، از آن‌ها تست کرونا گرفته نشده است زیرا مسئولان وزارت بهداشت اصرار دارند «تنها از موارد شدید تست کرونا گرفته شود.»

گزارش از جمله از بیمارستان تامین اجتماعی امام رضا در اسلامشهر، بیمارستان خانواده ارتش تهران، دو بیمارستان کاشانی و الزهرا در اصفهان، بیمارستان خمینی آمل، بیمارستان امام علی زرند کرمان، بیمارستان سیدالشهدای ارومیه، بیمارستان نمازی شیراز نام برده است.

در بسیاری از این بیمارستان‌ها پرستارانی که با بیماران مبتلا به ویروس کرونا دارند از زدن ماسک منع شده‌اند.

در گزارش درباره بیمارستان مسیح دانشوری تهران آمده است که وضعیت پرستاران این بیمارستان به لحاظ لوازم مورد نیاز بهداشتی از سایر بیمارستاه‌های مورد مطالعه بهتر است.

روزنامه‌نگاران مستقل ایران به رسانه‌ها نیز انتقاد کرده‌اند که «موارد دیکته شده از سوی وزارت بهداشت و درمان و سخنگویی دولت» را منتشر کرده و شرایط واقعی را بازتاب نداده‌اند. حال آن که «بی‌خبری و پنهان کاری بیش از پیش، جان کادر درمانی و خدماتی مراکز بهداشتی را در معرض خطر قرار داده است و احتمال ابتلا از طریق خانواده پرستاران و وسعت گرفتن بیماری را بیشتر کرده است.»

---

در همین زمینه:

کارگران و دیگر محرومان: بی‌دفاع‌تر در برابر کرونا

چگونه از ویروس کرونا در امان بمانیم؟