کرونا، حکومت پنهان‌کار، و راهپیمایی ۲۲ بهمن

شمار مبتلایان به کرونا به‌سرعت رو به افزایش است. در چین تاکنون بیش از بیست و هشت هزار تَن به این بیماری دچار شده و نزدیک به ششصد تَن به‌سبب این بیماری جان باخته‌اند. خبرهایی از موردهایی از ابتلا به این بیماری در کشورهای دیگر، دست‌کم در بیست‌وپنج کشور، و نیز خبرهایی چون لغو پروازها به چین، قرنطینه‌ی کسانی که احتمال ابتلا درمورد آنها می‌رود، و پایش در فرودگاه‌ها همه از گسترش سریع این ویروس در سطح جهان و نگرانیِ جهانی در این باره حکایت می‌کنند. (به‌روزرسانی درباره‌ی شیوع این بیماری را در اینجا ببینید)

در ایران اما مردم نگران‌اند که نکند حاکمیت در این باره به آنان دروغ بگوید و دربار‌ه‌ی آمار مبتلایان به این بیماری در ایران پنهان‌کاری کند. این سطح از بی‌اعتمادی از دروغ‌گویی‌ها و پنهان‌کاری‌هایی ریشه‌ گرفته است که مردم تاکنون از این حاکمیت دیده‌اند، به‌ویژه دروغ‌ها و پنهان‌کارهای‌ بزرگ در ماه‌های اخیر درباره‌ی هواپیمای اکراینی و نیز آمار کشته‌شدگان در خیزش آبان‌ماه.

چند روز بیش‌تر به ۲۲ بهمن، سالگرد انقلاب اسلامی، نمانده است و همین نیز بی‌اعتمادی و بدگمانیِ مردم به حاکمیت در باره‌ی شیوع کرونا در ایران را باز بیش‌تر تشدید کرده است. بسیاری از مردم گمان می‌کنند چون حاکمیت نیاز دارد مردم برای راهپیمایی به خیابان‌ بیایند پس ممکن است ابتلای برخی از ایرانیان به این بیماری را پنهان کند. این یکی از مواردی است که منافع مردم ایران در مقابل ایدئولوژی حکومتی قرار می‌گیرد و طبیعی است که حاکمیت منفعت خود را ترجیح دهد. همچون بسیاری از دیگر گونه‌های حاکمیت مطلقه و ایدئولوژیک، ایدئولوژیِ جمهوری اسلامی نیز به جمعیت و جمع کردن مردم نیاز دارد. اما همه‌گیریِ بیماری‌هایی چون کرونا با جمعیت‌ها و گردهمایی‌ها به‌سرعت تشدید می‌شود.

تاکنون دولت ایران هیچ موردی از کرونا در ایران را گزارش نکرده است. همچنین مقامات دولتی گفته‌اند که برخی موارد مشکوک، برای مثال موردی مربوط به یکی از کارکنان در فرودگاه اصفهان، ابتلا به کرونا نبوده است. در برخی اظهارنظرها نیز مقامات دولتی در واکنش به نگرانی از پنهان‌کاری دولت کوشیده‌اند این نگرانی‌ها را بی‌اساس جلوه دهند. برای مثال، معاون وزارت بهداشت، با مقایسه‌ی کرونا با آنفلوآنزا، به نگرانی از پنهان‌کاری چنین واکنش نشان می‌دهد:

«به تازگی موج آنفلوآنزا را در کشور پشت سر گذاشته‌ایم و بیش از ۱۰۰ نفر به واسطه این بیماری فوت کردند. در آن شرایط هم آمار ابتلا و فوتی‌ها به علت آنفلوآنزا را به صورت هفته به هفته اعلام کردیم. از طرفی میزان مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا از آنفلوآنزا کمتر است. بنابراین اگر نیاز به پنهان کاری باشد، چرا وزارت بهداشت آمار مرگ و میر آنفلوآنزا را به صورت هفتگی اعلام می‌کرد؟ » (ایرنا)

روشن است که این مقایسه مبنای درستی ندارد؛ در هیچ جای دنیا به‌سبب بیماریِ آنفلوآنزا پروازها را لغو و آدم‌ها را قرنطینه نمی‌کنند.

حتا احتمال اینکه کرونا در ایران مبتلایانی دارد آمار شرکت در راهپیمایی بیست‌ودوم بهمن‌ماه را کاهش خواهد داد. این در حالی است که شرکت در این راهپیمایی برای حاکمیت بسیار مهم و حیاتی است. آیت‌الله خامنه‌ای در آخرین سخنرانی‌اش در ادبیاتی آشنا می‌گوید:

«سالگرد جشنهای ملّی کشورها را شما نگاه کنید؛ چهار نفر می‌آیند آنجا می‌ایستند، یک عدّه‌ای هم در مقابل آنها رژه میروند. حضور مردمی، آن هم با این عظمت، آن هم چهل سال پی‌درپی، آن هم با این همه تخریبی که دشمنان کرده‌اند و هر سالی به یک‌ جوری خواسته‌اند یک حرفی بزنند که شاید تضعیف کنند [امّا] نشده… ان‌شاءالله ملّت ما با همین حضورشان ضربه‌ی کوبنده‌ای بر سیاستهای دشمن وارد خواهند کرد.»

آیت‌الله خامنه‌ای یک راهپیمایی حکومتی و ایدئولوژیک را با جشن‌های ملی در دیگر کشورها مقایسه کرده است. اما ۲۲ بهمن برای ایرانیان جشن ملی نیست و بسیاری از ایرانیان از آن بیزاری می‌جویند. این هم روشن نیست که تا چند دهه‌‌ی دیگر این راهپیمایی ایدئولوژیک باید ادامه یابد. اما، به هرحال، وقتی راهپیمایی ۲۲ بهمن، آن‌هم پس از چهل سال که از انقلاب می‌گذرد، برای حاکمیت چنین مهم و حیاتی است، باید به مردم حق داد که نگران باشند که حاکمیت وجود کرونا در ایران را پنهان کند تا نگذارد مشارکت در راهپیمایی کاهش یابد.

امسال اما مردم، حتا آنانی که همیشه به دلایل شغلی ناگزیر بوده‌اند در این راهپیمایی شرکت کنند، دلایل خوبی دارند که به این خواسته‌ی حکومت تن ندهند. کشتار مردم در آبان‌ماه، پنهان‌کاری و دروغ‌گویی درباره‌ی شمار کشته‌شدگان، و نیز دروغ‌گویی و پنهان‌کاری درباره‌ی سقوط هواپیمای اکراینی از جمله‌ی این دلایل هستند. احتمال ابتلا به کرونا نیز دلیلی دیگر است.

در همین زمینه

وزیر بهداشت: هیچ مورد مثبتی از ویروس کرونا در کشور گزارش نشده است