سخنگوی شورای نگهبان با برشمردن مشکلات انتخاباتی در ایران اعلام کرد با این نظام انتخاباتی و قوانین حداقلی که داریم «این وضعیت» هم حادث میشود و هر دو طرف ناراضیاند.
عباسعلی کدخدایی روز شنبه ۱۲ بهمن ماه در یک نشست خبری از اضافه شدن نام دو هزار نامزد شرکت در انتخابات مجلس به لیست تأیید صلاحیتهای شورای نگهبان خبر داد.
او گفت:
«در حوزه رسیدگیها در بحث آماری که داشتیم از ۱۶ هزار و ۳۳ نفر که ثبتنام کرده بودند، نزدیک چهار هزار و ۵۰۰ نفر اسامی را داشتیم تا بررسی میکردیم و مجموع افرادی که مورد تأیید قرار گرفتند بالای ۵۰ درصد است و نزدیک ۲۰ و چند درصد رد داشتیم که در این مرحله بررسی خواهند شد و افزایش خواهد یافت. از مرحله قبل تا این مرحله که شورای نگهبان اول بودیم، نزدیک دو هزار نفر به آمار تأیید صلاحیتهای شورای نگهبان اضافه شد.»
کدخدایی مبنای بازگشتن برخی از نامزدهای رد صلاحیت شده به لیست افراد تأیید صلاحیت شده را «تحقیقات محلی» عنوان کرد و گفت:
«در بحث تحقیقات محلی که مورد ایراد است ما در همین مرحله و مرحله قبل با تحقیقات محلی خیلی از کسانی که به عنوان عدم احراز صلاحیت شناخته بودند به تأیید برگشتند.»
سخنگوی شورای نگهبان درباره اینکه چه تعداد از نمایندگان فعلی مجلس در این مرحله صلاحیت خود را کسب کردهاند نیز گفت آمار دقیق ندارد اما احتمالا حدود ۷ تا ۸ نفر، احتمالا در این مرحله تأیید صلاحیت شدهاند.
حسن روحانی روز هفتم بهمن ماه در همایش استانداران و فرمانداران در واکنش به رد صلاحیتهای صورت گرفته از سوی شورای نگهبان گفته بود:
«یادمان نرود یک دستگاه مجری انتخابات است، یک گروه هم نظارت میکنند که خلافی نشود؛ حالا بالعکس شده است. ناظر شده مجری و مجری به لجستیک تبدیل شده است.»
عباسعلی کدخدایی اما در اظهارات امروز خود با اشاره تلویحی به انتقادهای حسن روحانی در باره عملکرد شورای نگهبان گفت:
«بیشتر از این بین ما و دولت را شکرآب نکنید. ما اهل شکایت نیستیم، فقط گله داریم که روند کار ما را میدانند و باز این چنین نکاتی را مطرح میکنند. البته اگر جایی افترایی به ما زده شود به ما حق بدهید که از خودمان دفاع کنیم.»
او در پاسخ به سوالی در مورد رد صلاحیت حدود ۹۰ نماینده به دلیل مسائل مالی و تعداد بالای اصلاحطلبان در این تعداد و اتهام جانبداری شورای نگهبان از یک جناح نیز گفت:
«انتظار داریم مقامها در خصوص اخبار، صحیح اظهارنظر کنند.»
کدخدایی اتهامات مطرح شده را «جفا به شورای نگهبان» قلمداد کرد.
بر اساس مفاد مندرج در قانون انتخابات و روند احراز صلاحیتها در شورای نگهبان، «عدم التزام عملی به اسلام» همواره به عنوان یک مسأله محوری در تأیید صلاحیت نامزدها مطرح بوده است.
کدخدائی با ارائه تعریفی از این بند قانونی در شورای نگهبان گفت:
«عدم التزام یعنی اینکه فرد عملا احکام اسلامی را رعایت نمیکند و اصلا مفهومش این نیست که فرد مسلمان نیست؛ مثلا اگر کسی شرب خمر میکند به او گفته نمیشود که مسلمان نیست، بلکه میگویند مسلمانی که شرب خمر کرده و گناه میکند. چنین فردی عدم التزام به احکام اسلام دارد.»
او با اشاره به عمامه یکی از روحانیون که مدعی است ۹ متر عمامه استفاده میکند ولی از طرف شورای نگهبان به دلیل عدم التزام به اسلام رد صلاحیت شده نیز گفت:
«ما به شوخی گفتیم استفاده از این متراژ عمامه مصداق اسراف است و این هم عدم التزام به قوانین اسلامی است.»
سخنگوی شورای نگهبان درباره تأیید صلاحیت محمود صادقی، یکی از نمایندگان جریان اصلاحطلب در مجلس و حواشی پیش آمده درباره او هم گفت:
«اگر اتهامی یا افترایی باشد اجازه دهید ما تعقیب قانونی کنیم. اگرچه ما از هیات نظارت بر عملکرد نمایندگان گله داریم زیرا موضوعی خارج از حیطه شورا توسط ایشان بیان شد، هیات مرکزی گفت در چارچوب وطیفهاش بوده است که جای تعجب داشت و بعد آن را تکرار کرد. اگر اسنادی دارید اجازه دهید مراجع قانونی پیگیری کند. چه لزومی دارد فریاد بزنید و بعد به شورای نگهبان بگویید اشتباه کردم که ایشان به شورا هم آمد و عذرخواهی کرد.»
همزمان با این اظهارات کدخدایی، شورای نگهبان روز شنبه ۱۲ بهمن ماه با صدور اطلاعیهای اعلام کرد آن عده از داوطلبان نمایندگی مجلس که صلاحیت آنان در مراحل قبلی تأیید و در شورای نگهبان احراز نگردیده، میتوانند شکایت خود را تا چهاردهم همین ماه تحویل دهند.
بر اساس متن این اطلاعیه، شورای نگهبان از داوطلبان خواسته است بر اساس تبصرههای یک و دو ماده ۳۵ آییننامه قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و تبصره سه از بند دو ماده واحده، شکایت خود را ظرف مدت سه روز از تاریخ ۹۸/۱۱/۱۲ الی ۹۸/۱۱/۱۴ به دفاتر نظارت و بازرسی بر انتخابات این شورا در سراسر ایران تحویل دهند.
بر اساس خبرهای منتشر شده شکایات داوطلبان احراز صلاحیت نشده و رد صلاحیت شدگان از ۲۷ دی ماه در جلسات شورای نگهبان تحت بررسی قرار گرفته و قرار بود روز گذشته نتایج این بررسیها به این داوطلبان اعلام شود.
طبق قانون انتخابات، آخرین مرحله از دریافت شکایات از فردا تا سه روز آینده است.