حسین راغفر، اقتصاددان با اشاره به ۸۵ مورد شورش برای نان تا پایان سال ۹۵ گفته است صف ویزای جلوی سفارتخانهها هم نوعی شورش است. او خواستار استفاده از «ظرفیتهای برابر ساز قانون اساسی» شده و گفته است که باید از اتفاقات آبان ۹۸ درس گرفت.
اعتراضات سراسری آبان ماه به دنبال سه برابر شدن قیمت بنزین آغاز شد که یک هفتهای اینترنت و سرکوب شدید را به دنبال داشت. به گزارش رویترز در جریان این سرکوب دستکم هزار و ۵۰۰ نفر کشته شدهاند. گفته میشود بیش از هفت هزار نفر هم بازداشت شدهاند.
با وجود این شرایط، راغفر گفته است که مجلس آینده باید محلی برای «بازسازی اعتماد عمومی» باشد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، حسین راغفر در جلسه پویش اقتصادی راه نو با موضوع اولویتهای اقتصادی مجلس یازدهم گفته است:
«ما با مشکلات و مسائل به تنهایی روبهرو نیستیم، بلکه به مرحله پیشرفتهای از بحران رسیدهایم و راهحلهایی که برای حل بحران باید ارائه کنیم از رویکردهای خُرد فراتر میرود و باید به رویکردها، ساختاری توجه کنیم.»
به گفته راغفر آنچه باید به آن توجه شود، بحث بازگشت به قانون اساسی است:
«قانون اساسی ظرفیتهای زیادی دارد که مغفول باقی مانده است. متاسفانه ما یک چرخش عمیق ایدئولوژیک بعد از جنگ در کشور داشتیم که محصول آن بحران آبان ۹۸ بود و ادامه این مسیری که در یک دهه گذشته ریلگذاری شده، ما را با فاجعه روبهرو خواهد کرد.»
این اقتصاددان قانون اساسی جمهوری اسلامی را دارای ظرفیتهای گسترده دانسته و گفته است:
«قانون اساسی ظرفیتهایی برای برابرسازی در جامعه فراهم کرده و بدون مشارکت عموم مردم ما نمیتوانیم یک اقتصاد مردمی داشته باشیم. در سه دهه گذشته با شعار مردمی کردن اقتصاد ما آن را در جیب گروهی خاص کردیم.»
راغفر به سابقه شورشهای برآمده از فقر و تنگدستی نیز اشاره کرده و از «فرسوده شدن سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم نسبت به نظام» خبر داده است:
«اولین نشانههای بیتوجهی به گروههای محروم در خرداد ۷۲ در مشهد و سال ۷۳ در اسلامشهر بود. تا پایان ۹۵ ما ۸۵ شورش نان در کشور داشتیم که دلیل آنها نادیده گرفتن تعهدات حکومت و دولت در قانون اساسی نسبت به مردم بوده است.»
او همچنین از تعطیل شدن «آموزش و پرورش رایگان» به بهانه «نبود پول» انتقاد کرده و پیامد آن را رشد جرم و جرایم دانسته است. این اقتصاددان معتقد است که آموزش و پرورش فرصتی برای برابرسازی بوده است.
راغفر دیگر ظرفیت برابر سازی در قانون اساسی را «خدمات سلامت برای همه مردم» دانسته و گفته است:
«یکی از فجایع سالهای اخیر این است که امروز خیلی از مردم امکان مراجعه به پزشک را ندارند. اینها جلوههایی از شکست نظام سیاسی است. در یک طرف کشور در بالا شهر جوان ۲۰ ساله سوار خودرو چند میلیاردی است و در جنوب شهر برای زندگی بچهفروشی میکنند.»
به گفته حسین راغفر، یکی از اقداماتی که مجلس باید انجام دهد بحث بازسازی اعتماد عمومی است و توجه به ظرفیتهای قانون اساسی و تبدیل آن به سیاستهای عملی:
«ما ۷۵۰ هزار میلیارد تومان ظرفیتهای مالیاتی تحقق نیافته در کشور داریم که میتواند کل بودجه کشور را تامین کند.»
او در بخش دیگری از صحبتهای خود گفته است که در این ایران دولت به معنای مدرن وجود ندارد، افراد مسئولیتهایی میگیرند اما نقش و کارکرد دولت در آن مغفول مانده است.
این اقتصاددان همچنین با اشاره به اینکه گسترش اعتیاد، رشد جرم و جنایت و بلند شدن صف گرفتن ویزا در مقابل سفارتخانهها خود نوعی دیگر از شورش است، گفته است مسئولان کشور عمدتا از واکنشهای مردم درس نمیگیرند:
«از مسالهای که در آبان ۹۸ رخ داد ظاهرا درسی گرفته نشده است و این یک هشدار جدی به مسئولان است. اگر از این جریان درس نگیریم قطعا تکرار میشود، مگر اینکه به بازسازی اعتماد عمومی کمک کنیم.»
راغفر یکی از اقدامات اساسی مجلس، دولت و قوه قضاییه را تلاش برای کاهش نابرابریها دانسته است:
«روح قانون اساسی و آنچه که بعدها از آن به عنوان یک نگرش چپ نام بردند، مساله ظرفیتهای برابر ساز در قانون اساسی است که امیدوارم مجلس بتواند آن را به سیاست اجرایی تبدیل کند.»
- در همین زمینه