عراقی‌ها دیگر کالاهای ایرانی را نمی‌خواهند

ایران پیش از این نیز در عراق، محبوب نبود. اما پس ازاین که ایران و آمریکا در پی کشتن قاسم سلیمانی در عراق تقریبا شاخ به شاخ شدند، غول از شیشه بیرون پرید.

ایران در پایتخت عراق به یکباره از چشم مردم افتاده است. صاحب یک سوپرمارکت با شرمندگی زیاد به قفسه‌ای اشاره می‌کند که آخرین شیشه‌های ماست ایرانی در آن قرار دارند. میوه‌فروشی کنار این سوپرمارکت روی گریب‌فروت‌ها نوشته: «تولید عراق». یک تاجر قهوه در بغداد از نسل سوم، روی در قهوه‌خانه تابلویی نصب کرده که روی آن نوشته شده: «محصولات ملی که دوست داری».

مشتریان جوان و به‌روز او فکر می‌کنند: جای خوبی آمده‌ایم. تولید ملی؛ این در عراق تولید شده پس نشانه مخالفت با ایران است.

علی زامزیر، حقوقدان ۲۸ ساله در حالی که از نوشیدن قهوه بوداده شده در عراق لذت می‌برد می‌گوید: «بایکوت محصولات ایران به خاطر طعم آن‌هاست. چون محصولات عراقی بسیار خوشمزه‌تر هستند. اما مساله سیاست هم هست. ما می‌خواهیم ایران را به هر شیوه ممکن طرد کنیم. در ایران ۱۷ سال است وضع به همین منوال است. از آن‌ها جز مرگ، تهدید و اقتصاد خراب فایده‌ای به ما نمی‌رسد. در هر کشوری که محصولات ایرانی می‌فروشند، سلاح‌های ایرانی هم دارند. ایرانی‌ها چون خودشان تحریم شده‌اند می‌خواهند اقتصاد ما را مختل کنند.»

روی‌گردانی از کشور همسایه ایران ماه‌ها پیش از آن که در سوم ژانویه در فرودگاه بغداد ژنرال ایرانی قاسم سلیمانی کشته شود نیز وجود داشت. از اکتبر سال ۲۰۱۹ تظاهرات‌های سیاسی وسیعی در عراق علیه دولت عراق در جریان است که با حکومت ایران رابطه نزدیکی دارد. شبه نظامیانی که از ایران پول و اسلحه می‌گیرند متهم‌اند صدها تن از تظاهرکنندگان را به قتل رسانده‌اند. حالا که ایران و آمریکا پس از قتل سلیمانی در عراق شاخ به شاخ شده‌اند، غول از شیشه بیرون آمده است.

سرپوش‌های صدا خفه‌کن

انگار که بغداد سرپوش‌های صداخفه‌کن را از روی خودش برداشته باشد؛ همه چیزهایی که تا به حال در مورد ایران فکر می‌شد یا در نهایت بطور ناشناس زمزمه می‌شد حالا با صدای بلند بیان می‌شود. عباس حیدر ۲۶ ساله که به شکلی غیرثابت کار می‌کند، می‌گوید: «پیش از آغاز تظاهرات‌ صحبت کردن درباره نفوذ ایران در عراق تابو بود. اما ما دیگر ایرانی‌ها را نمی‌خواهیم و از گفتنش هم نمی‌ترسیم.»

عباس حیدر تحصیل‌کرده رشته حسابداری است اما شغل‌اش محدود به مدلینگ برای لباس‌های مردانه است. اما کار مدلینگ زندگی او را تامین نمی‌کند. در عراق بدون داشتن تجربه در بازار کار نامساعد، کار پیدا کردن برای یک جوان تازه فارغ‌التحصیل‌شده غیر ممکن است.

حیدر می‌گوید این که جوانان بسیاری مانند او بیکارند تقصیر ایران هم هست: «آنقدر محصولات ایرانی و کارکن ایرانی در بازار هست. اگر ما تولیدات ایران را نخریم، برایمان اشتغال ایجاد می‌شود.»

پس از سقوط صدام در سال ۲۰۰۳ صنعت عراق نابود شده است. عراق از آن پس وابسته به واردات از خارج است. ایران یکی از صادرکنندگان اصلی منطقه‌ای به عراق است که سالانه ۱۲ میلیارد دلار یعنی چهار برابر وارادتش از عراق، به این کشور کالا و خدمات صادر می‌کند.

از جمله صادرات ایران به عراق برق است که شهروندان منفرد به سختی قادر به تحریم آن هستند. اما صدور کالا به گفته‌ی اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در نیمه دوم سال ۲۰۱۹، نیم میلیارد دلار کاهش یافته است.

چشم‌انداز اعتراضات مردمی

سیتار جوبار ۳۱ ساله در طبقه بالای یک رستوران ترکی نشسته که توسط تظاهرکنندگان تسخیر شده و چشم‌انداز محشری بر تظاهرات‌های مردمی میدان تحریر دارد که هنوز هر روزه در عراق هزاران تن را علیه حکومت گرد می‌آورد. او همه‌ کار می‌کند. شغلی در عراق برایش پیدا نشده. او مانند بسیاری دیگر که خواهان یک عراق مستقل هستند، در اشاره به کشتن سلیمانی می‌گوید: «خوب شد، یکی کمتر». او عراق را بدون سیاستمدارانی می‌خواهد که دو یا سه پاسپورت دارند: چه ایران و چه آمریکا، باید مشکلاتشان را جای دیگری حل کنند.

اما از نظر آن‌ها دولت ایران بدتر است زیرا ایرانی‌ها در عمق حکومت عراق رخنه کرده‌اند. سیتار می‌گوید: ایرانی‌ها از زمان جنگ ایران و عراق در دهه هشتاد قرن بیستم از ما نفرت دارند. و چون خودشان تحریم شده‌اند، می‌خواهند اقتصاد ما را مختل کنند.

منبع: روزنامه هلندی فولکس‌کرانت

---

در همین زمینه:

• وحدت «بی‌نظیر» جامعه مدنی در برابر فرقه‌گرایی و وابستگی حکومت ــ گفت‌و‌گو با رائد جرار، تحلیل‌گر سیاسی عراقی‌ـ‌آمریکایی
• اکثر شیعیان عراق مخالف نفوذ ایران هستند ــ گفت‌و‌گو با یک خبرنگار عراقی