با گذشت نزدیک به دو هفته از انهدام هواپیمای اوکراینی توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران، مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز دو جعبه سیاه این هواپیما را تحویل نداده‌اند. پس از کانادا اکنون اوکراین نیز بر تحویل جعبه سیاه هواپیما تأکید کرده و وزیر خارجه این کشور گفته است که این موضوع را در دیدار با وزیر راه جمهوری اسلامی مطرح خواهد کرد. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز احتمال سقوط هواپیما بر اثر حمله سایبری را رد کرد و «خطای انسانی» را عامل آن دانست.
سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دوشنبه ۳۰ دی در نشست خبری خود اعلام کرد که محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی امروز (دوشنبه) به اوکراین سفر کرد تا پیام حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی درباره مسئله انهدام هواپیمای مسافربری را به ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی او برساند.
به‌گزارش رویترز، وادیم پریستایکو، وزیر امور خارجه اوکراین دوشنبه ۳۰ دی درباره این ملاقات گفت: «اوکراین در دیدار با هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی به ایران فشار خواهد آورد تا جعبه‌های سیاه هواپیمای مسافربری را تحویل دهد.»
پریستایکو با بیان این‌که «ما خواستار تحقیق بی‌طرفانه هستیم»، افزود: «ما به جعبه‌های سیاه هواپیمای منهدم‌شده نیاز داریم و باید آن‌ها به ما بازگردانده شوند.»
حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی ایران روز گذشته یکشنبه ۲۹ دی گفته بود که ایران در حال حاضر برنامه‌ای برای تحویل جعبه‌های سیاه هواپیمای اوکراینی ندارد.
رضایی‌فر تصمیم برای ارسال جعبه سیاه به کشور دوم را یک احتمال خواند و گفت: «سعی می‌کنیم جعبه سیاه هواپیمای سانحه دیده اوکراینی در ایران خوانده شود و گزینه‌های بعدی ما کشور اوکراین و فرانسه است، اما هنوز تصمیمی برای ارسال به کشور دوم نداریم.»
این در حالی است که مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی شنبه ۲۸ دی از انتقال جعبه‌های سیاه پرواز به اوکراین برای بازخوانی اطلاعاتشان خبر داده بود. رضایی‌فر همچنین گفته بود جعبه سیاه هواپیمای منهدم‌شده برای دانلود به فرانسه فرستاده می‌شود.
ایران فن‌آوری پیاده‌کردن اطلاعات هواپیمای پیشرفته بوئینگ را ندارد و امکان دارد در جریان بازسازی جعبه سیاه به آن لطمه وارد شود.
فرانسوا فیلیپ شامپاین، وزیر امور خارجه کانادا نیز امروز (دوشنبه) اعلام کرد که در دیدار شامگاه جمعه ۲۷ دی با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مسقط پایتخت عمان، خواهان تحویل هرچه سریع‌تر جعبه‌های سیاه هواپیمای اوکراینی شده بود.
روز دوشنبه، مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی احتمال سقوط هواپیما بر اثر حمله سایبری را رد کرد و گفت «خطای انسانی» عامل سقوط هواپیمای اوکراینی بود.
به‌گفته ذوالنوری، روز گذشته (یکشنبه) رئیس کمیته ویژه بررسی ستادکل نیروهای مسلح، نماینده سازمان هوافضای سپاه پاسداران، جانشین فرمانده کل ارتش، رئیس هواپیمای کشوری و مدیر فرودگاه «امام» در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شرکت کردند. او درباره این نشست گفت: «ابهام در خصوص احتمال جنگ الکترونیک و هجوم سایبری در این حادثه به‌عنوان یکی از مباحث مطرح شد که تقریباً تا الان این موضوع منتفی است مگر آن‌که در آینده اطلاعاتی در این راستا به‌دست آید و اثبات شود که حملات و خرابکاری سایبری وجود داشته است اما فعلاً این موضوع اثبات نشده است.»
سرتیپ پاسدار علی عبداللهی، معاون هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح، چهارشنبه ۲۵ دی این احتمال را مطرح کرد که سرنگونی هواپیمای اوکراینی ممکن است نتیجه اخلال آمریکا در شبکه راداری ایران بوده باشد که باعث شد افراد مسئول پرتاب موشک این هواپیما را با یک موشک کروز اشتباه بگیرند.
ذوالنوری همچنین گفت: «نمی‌شد در کشور حالت فوق‌العاده و جنگی را با توجه به تبعاتی که در زندگی مردم دارد، اعلام کرد و این نکته در این جلسه روشن شد. (…) یکی دیگر از مسائلی که بررسی شد آن بود که آیا سامانه خطا داشته یعنی سیستم پدافند و شبکه کنترل آتش مشکل داشته است یا خیر که این موضوع تاکنون اثبات نشده است. همچنین قطع بودن ارتباط اپراتور و سامانه با شبکه کنترل آتش نیز تاکنون اثبات نشده است.»
او «خطای انسانی» را عامل انهدام هواپیما خواند و گفت: «با توجه به این‌که به سامانه‌ها اعلام شده بود که وضعیت در حالت آتش محدود است نه آتش به اختیار، پس این سانحه کاملاً بر اثر خطای انسانی سامانه پدافند هوایی بوده است و اپراتور چنین خطایی را مرتکب شده و به تشخیص خودش چنین تصمیمی را گرفته و اقدام کرده است.»
چهارشنبه ۱۸ دی / ۸ ژانویه، چند ساعت پس از حمله موشکی سپاه پاسداران به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق در خونخواهی قاسم سلیمانی، در اثر اصابت موشک سامانه پدافند هوایی سپاه، هواپیمای مسافربری خطوط هواپیمایی اوکراین در نزدیکی تهران منهدم شد. ۱۷۶ مسافر و خدمه پرواز از جمله ۵۷ نفر از اتباع کانادا در این فاجعه جان خود را از دست دادند. بیشتر مسافران پرواز ۷۵۲ ایرانیان دو تابعیتی مقیم خارج از کشور بودند که برای دیدار با خانواده‌شان به ایران سفر کرده بودند. برخی از مسافران این پرواز دانش‌آموختگانی بودند که در ۱۹ دانشگاه کانادا کار و تحصیل می‌کردند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران دوشنبه ۳۰ دی اعلام کرد که ایران تابعیت کانادایی جانباختگان پرواز ۷۵۲ را به‌رسمیت نمی‌شناسد.
بیشتر بخوانید:
بدون شک شبهی باید دانست که رژیم آخوندی که با تمامی قدرت درصدد است معیوب بودن سامانه ضدهوائی روسی را بپوشاند – دورانی که اوپراوتورهای ضدهوائی با دوربین های چشمی بین هواپیماهای مسافربری و هواپیماهای دشمن تشخیص میدادند گذشته است و سامانه های پیشرفته ضدهوائی که بانک های اطلاعاتی درتشخیص هویت هواپیماها دارند اتوماتیک وار هواپیمای غریبه غیر مشخص را تشخیص میدهند سامانه ضدهوائی روسی درمورد هواپیمای ملزی که ازمقصد هلند به مالزی درپرواز بود با معیوب بودن تشخیص هویت هواپیما هواپیمای مالزی را با موشک اشتباه گرفت و هدف قراردارد – درسوریه چندی پیش هم چنین شد که هواپیمای روسی که بسیاری از نظامیون روسی درآن بودند را بجای موشک اسرائیلی اشتباه گرفت و ان را سرنگون کرد – درحقیقت تشخیص هویت هواپیما بعهده سامانه اطلاعاتی ضدهوائی روسی است واگر سامانه ضدهوائی تشخیص دهد که بله موشک و هواپیمای دشمن است آن را به اپراتور سامانه ضدهوائی اطلاع میدهد و اپراتور هم با اطمینان ازآنچه سامانه ضدهوائی تشخیص داده است دکمه پرتاب موشک را فشار میدهد – ازآجائیکه حکومت آخوندی همچون تکه خمیری دردست روس ها ست محال ممکن است که این مورد را به روس ها و سامانه ضدهوائی شان مربوط کند …دانسته باشیم که هواپیماهای مسافری با دادن سیگنال های مشخص بین المللی درفضای هرکشوری مشخص می کنند که هواپیمای مسافربری است ونه موشک ونه غیره
حقیقتگو / 20 January 2020