سازمان دیدهبان حقوق بشر در تازهترین گزارش خود در باره وضعیت حقوق بشر در کشورهای مختلف جهان در سال ۲۰۱۹، از سرکوب خونین اعتراضات در ایران انتقاد و ابراز نگرانی کرد.
بر اساس این گزارش، مقامهای جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۹ با دستگیریهای گسترده و خودسرانه و استفاده از «نیروی کشنده»، سرکوب اعتراضات را در سراسر کشور تشدید کردهاند.
دیدهبان حقوق بشر این اعتراضات را ناشی از شرایط رو به افول اقتصادی، باور رایج به وجود فساد و نبود آزادیهای سیاسی و اجتماعی در ایران دانسته است.
این گزارش سالانه درباره وضعیت عمومی حقوق بشر در ۱۰۰ کشور جهان است که در ۶۵۲ صفحه تنظیم و روز سهشنبه ۲۴ دی ماه منتشر شده است.
بر اساس این گزارش، قوه قضاییه جمهوری اسلامی در طول سال ۲۰۱۹ به شدت هزینه مخالفت مسالمتآمیز را بالا برده و دهها مدافع حقوق بشر را به احکام زندان طولانی محکوم کرده است:
«در یکی از خونینترین سرکوبها از زمان انقلاب سال ۱۹۷۹ مقامات در پاسخ به اعتراضات گسترده پس از افزایش ناگهانی قیمت سوخت در نوامبر ۲۰۱۹، معترضانی را که تهدیدی جانی متوجه کسی نمیکردند مورد هدف مستقیم نیروی کشنده قرار دادند.»
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیدهبان حقوق بشر در این باره گفته است:
«رهبران ایران نارضایتی گسترده از حکمرانی فاسد و ظالمانه را با سرکوب و ساکت کردن همه مخالفتهای داخلی پاسخ دادهاند مبادا قدرتشان را تهدید کند». او اضافه کرد «استفاده از نیروی کشنده علیه معترضان نشاندهنده بیتوجهی کامل مقامات به تأثیر وضعیت رو به اقول اقتصاد بر شهروندان ایرانی است».
در این گزارش همچنین به کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در حمله پهپادی آمریکا به حوالی فرودگاه بغداد نیز اشاره و گفته شده است که این اقدام، پیامدهای جدی منطقهای و بینالمللی دارد، از جمله:
«دستگاه سیاسی سرکوبگر ایران در حال بهرهبرداری از این اتفاق برای سرکوب مخالفان، مخصوصاً در حوزه موضوعات منطقهای و سیاست خارجی است.»
آمار کشتهشدگان را نمیدهند
سازمان دیدهبان حقوق بشر در بخش دیگری از گزارش خود نوشته است که مقامات ایران حاضر به انتشار رسمی تعداد کشتهشدهها یا دستگیر شدگان اعتراضات آبان ماه ۹۸ نشدهاند.
در ادامه این گزارش آمده است:
«دادگاههای انقلاب در طی سال ۲۰۱۹ دهها فعال را به خاطر فعالیت مسالمتآمیزشان به زندان محکوم کردند، از جمله فعالان کارگری مثل سپیده قلیان، اسماعیل بخشی و مرضیه امیری و وکلای حقوق بشری مثل نسرین ستوده.»
دیدهبان حقوق بشر به احکام صادر شده برای یاسمن آریانی، مادر او منیره عربشاهی، مژگان کشاورز و صبا کردافشاری نیز پرداخته است. زنانی که قانون حجاب اجباری در ایران را به چالش کشیدهاند و به احکام زندان بیش از یک دهه محکوم شدهاند.
- در همین زمینه