نقش برجسته فيروزآباد، بزرگترين نقش برجسته ايران بهخاطر فرسايش شديد در آستانه فروپاشی است.
علیرضا بهرهمان، کارشناس مرمت آثار سنگی امروز جمعه ۱۷ شهريورماه به خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: “روند فرسايش در نقش برجسته فيروزآباد بهشدت در حال افزايش يافتن است، بهطوری که اين اثر درحال فروپاشی و ازبين رفتن است.”
علیرضا بهرهمان که سال گذشته درباره نقش برجسته فيروزآباد پژوهشی انجام داده است، افزود: “اگر اين نقش برجسته را ببينيد بهطور کامل مشخص است که قسمتهای نزديک به سطح زمين تا ارتفاع حدود دو و نيم متری بهشکل ورقهشده درآمده و در حال از بين رفتن هستند.”
اين کارشناس مرمت آثار سنگی با اشاره به انجام دقيق بررسی آسيبهای واردشده بر روی اين نقش برجسته تأکيد کرد: “برای اين اثر بايد به سرعت يک طرح حفاظتی دقيق در نظر گرفته شود.”
وی با بيان اينکه نوع سنگ اين صخره که نقشی روی آن حکاکی شده، آهکی و رسی است ادامه داد: “به نظر میرسد سنگتراش هنگام کار متوجه اين موضوع شده، شايد به دلايلی مجبور به انجام کار بوده، ولی بررسی اثر نشان میدهد حکاکی نقشها بهصورت نيمهتمام رها شده است.”
اين سنگ برجستهها بيشتر بهدليل نبود رسيدگی و حفاظت جدی دچار روند فرسايشی شديد میشوند بستر نابودی کامل اين آثار برجسته تاريخی با دخالت عوامل بيرونی آسيبزا، فراهم شده است
به گفته اين کارشناس مرمت، تاکنون در تمام بررسیهای قديمی، تصور میشد که اين مسئله بهدليل فرسايش سنگ است، ولی در حقيقت سنگتراش در آن زمان، کار را ادامه نداده است.
وی اضافه کرد: “حتی مشخص است که سنگتراش ابتدا کادری را برای کار خود از پايين صخره انتخاب کرده، اما بعد مجبور شده آن را به بخشهای بالاتر صخره منتقل کند و تمام اين تغييرات روی اثر مشخص است.”
نقش برجسته فيروزآباد، بزرگترين نقش برجسته ايران، نخستين نقش برجسته دوره ساسانی در ميان ٣٨ نقش برجسته ديگر ساسانی است که در آن يک دوره هزار ساله از تاريخ ايران باستان به تصوير کشيده شده است.
اين نقش برجسته که در تنگاب و بين قلعهدختر و کاخ اردشير اول واقع در فيروزآباد استان فارس قرار دارد روايتگر تصوير رويارويی قدرت بين دو حکومت باستانی اشکانيان و ساسانيان است.
افزون بر اين، نقش برجسته “کورانگون” در دو کيلومتری جنوب “بابا ميدان” در بخش “رستم” استان فارس که از آن بهعنوان “کهنترين” نقش برجسته ايران نام برده میشود نيز در آستانه ريزش قرار دارد.
نوروز رجبی، باستانشناس، خردادماه سال جاری در اين زمينه گفت: “بخشی از اين نقش برجسته بر اثر رانش کوه در گذشته از قاب اصلی جدا شده و هر لحظه امکان دارد فرو بريزد.”
از سوی ديگر، خبرگزاری ميراث فرهنگی (سیاچان) ۲۲ فروردين ماه سال جاری نوشت، تصوير بزرگترين سنگ برجسته ساسانی اردشير بابکان و شاهپور يکم در رودخانه تنگاب فيروزآباد بدون هرگونه نگهبان و حصارکشی درحال محو شدن است در حالی که آغاز سدسازی در اين محوطه نيز سبب لرزش و ريزش اين صخره ساسانی شده است.
همچنين روزنامه شرق ۲۰ آذر ۱۳۹۰ نوشت بخشی از نقش برجسته بهرام دوم، پادشاه ساسانی، با “پتک” در شهرستان کازرون استان فارس تخريب شد. قسمت تخريب شده مربوط به گرزی بود که در دست بهرام دوم سنگنگاری شده بود.
اين سنگ برجستهها بيشتر بهدليل نبود رسيدگی و حفاظت جدی دچار روند فرسايشی شديد میشوند بستر نابودی کامل اين آثار برجسته تاريخی با دخالت عوامل بيرونی آسيبزا، فراهم شده است.
با سلام خيلي ممنون عالي بود.
کاربر مهمان / 16 November 2012