آماج قرار گرفتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران در یک حمله هوایی نیروهای آمریکایی در فرودگاه بغداد، در افغانستان نیز واکنشها و نگرانیهایی را در پی داشته است. بسیاری در مورد پیامدهای ناگوار این رویداد در افغانستان هشدار دادهاند. عتیقالله امرخیل، از نظامیان پیشین افغانستان، به زمانه میگوید که تهران پس از کشته شدن قاسم سلیمانی به دست آمریکاییان، خاموش نخواهد ماند و از هر گزینهای در افغانستان نیز بر ضد منافع آمریکا در این کشور، استفاده خواهد برد.
این نظامی پیشین افغانستان نگران آن است که تهران با استفاده از پیکارجویان طالبان که مخالف صلح با امریکا هستند، جنگ در افغانستان را تشدید کند.
پس از چندین ساعت از وقوع این حمله، حکومت افغانستان در پیوند با این رویداد واکنش محتاطانه نشان داد. عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی، از کشته شدن قاسم سلیمانی ابراز تاسف کرده است. ریاست اجرایی در یک اعلامیه، ابراز امیداواری نیز کرده است که این رویداد بر وضعیت و همکاری متحدان افغانستان، تاثیر منفی در کشور نگذارد.
در بخشی ازاین اعلامیه آمده است:
«جمهوری اسلامی ایران یکی از همسایگان و متحدان کشور ماست. از ثبات، استقرار و بازسازی حمایت کرده و سالهاست از میلیونها مهاجر ما میزبانی میکند. ایالات متحده آمریکا نیز از متحدان استراتژیک افغانستان است و در سالیان پسین در مبارزه با دهشتافگنی، بازسازی، ثبات و حکومتداری ما را یاری کرده است. افغانستان به عنوان یکی از قربانیان دهشتافگنی و خشونتها، خواهان تنشزدایی در روابط منطقهای و بینالمللی میباشد.»
حامد کرزی، رییس جمهوری پیشین افغانستان نیز حمله به قاسم سلیمانی را از سوی آمریکاییان به شدت نکوهش کرده و در مورد پیامدهای ناگوار آن بر منطقه و افغانستان هشدار داده است.
کرزی در یک اعلامیه گفته است که سلیمانی خواستار تامین صلح و ثبات در افغانستان بود.
حامد کرزی گفته است:
«حمله هوایی نیروهای آمریکایی بر میدان هوایی بغداد را که در نتیجه آن سردار قاسم سلیمانی قوماندان/فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران به شهادت رسید، شدیدا تقبیح نموده و این عمل را خلاف اصول و موازین بینالمللی و صلح و ثبات در منطقه میدانم. این اقدام موجب افزایش تنشها و خصومتهای بیشتر در منطقه ما شده و به ثبات و صلح بیش از پیش آسیب میرساند.»
در این میان، برخی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نیز واکنشهایی نشان دادهاند. رحمتالله نبیل و لطیف پدرام، در مورد پیامدهای ناگوار این رویداد هشدار دادهاند. پدرام در صفحه فیسبوک خود نگاشته است که مبارزه و مقاومت در برابر سلطهطلبی آمریکا، حق مسلم دولتها و کشورهای منطقه است.
لطیف پدرام، نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان گفته است:
«رژیم آمریکا، منبع شرارتهای بسیاری در جهان و منطقه ما بوده است. حمله تروریستی به جان سردار قاسم سلیمانی علاوه بر اینکه بر خلاف قوانین بینالمللی است، نمونه آشکار تروریسم دولتی میباشد که ترامپ در راس آن قرار دارد.»
رحمتالله نبیل اما در صفحه توئیترش نگاشته است که سلیمانی یک تهدید برای منطقه بود اما تاکید کرده است که افغانستان باید از بروز تنشها در منطقه در پی این رویداد، خودش را به دور نگه دارد.
نبیل، نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، گفته است:
«کشته شدن سلیمانی، تنشها را در منطقه افزایش خواهد داد. افغانستان باید از این تنشها خودش را به دورنگه دارد و در غیر این صورت در اوضاع کنونی برشکنندگی وضعیت خواهد افزود.»
ایالات متحده، بزرگترین پشتیبان افغانستان در ۱۸ سال پسین بوده است. حضور نظامی آمریکا در این کشور نیز همواره واکنشهای ناخوش ایران را به همراه داشته است. اکنون اما، نگرانیها بر این هستند که تهران برای انتقامگیری از واشنگتن، در خاک افغانستان نیز دست به کار خواهد شد.
ایران در ۱۸ سال پسین روابط نیکی با طالبان و رهبری این گروه داشته است.
ژنرال عتیقالله امرخیل، از نظامیان پیشین افغانستان، به زمانه میگوید که تهران پس از کشته شدن قاسم سلیمانی به دست آمریکاییان خاموش نخواهد ماند و از هر گزینهای در افغانستان نیز بر ضد منافع آمریکا در این کشور، استفاده خواهد برد. این نظامی پیشین افغانستان، نگران آن است که تهران با استفاده از پیکارجویان طالبان که مخالف صلح با آمریکا هستند، جنگ در افغانستان را تشدید کند.
عتیقالله امرخیل، نظامی پیشین افغان میگوید:
«کشته شدن سلیمانی به هیچ صورت بی پیامد در افغانستان نخواهد بود. سلیمانی رابطه خوب با طالبان داشت. ممکن است که ایران از طالبان در تشدید جنگها بر ضد منافع آمریکا استفاده بکند. این به زیان روند صلح در افغانستان نیز خواهد بود.»
پیش از این آمریکاییان ادعا کردهاند که تهران روابط نیک با طالبان دارد و این گروه را پشتیبانی نظامی نیز میکند. مقامهای ارشد ایرانی هم گفتهاند که روابط نزدیک با طالبان داشتهاند. نگرانیها اما در میان مردمان افغانستان و سیاستگران در این کشور خیلی جدیست.
تمیم عاصی، معاون پیشین وزارت دفاع افغانستان در صفحه فیسبوک خود نوشته است که مرگ سلیمانی پیامدهای سختی در کشور به بار خواهد آورد.
به گفته این مقام پیشین دفاعی کشور، جنگها در افغانستان به ویژه در بخشهای غربی و جنوب غربی کشور گسترش خواهند یافت.
تمیم عاصی، معاون پیشین وزارت دفاع افغانستان، گفته است:
«پروسه صلح شکست خواهد خورد یا جنگ از طرف شاخه طالبان زیر حمایت ایران ادامه خواهد یافت. حملات هدفمند استخباراتی و نیابتی بر آمریکا و تاسیسات و پایگاههای این کشور در خاک افغانستان، تشدید خشونتها علیه آمریکا به دلیل تسریع خروج نیروهای این کشور از افغانستان و تشدید بازیهای منفی از طرف گروههای تحت حمایت ایران در افغانستان، از پیامدهای عمده در افغانستان خواهند بود.»
گروه طالبان تا هنوز در پیوند با کشته شدن قاسم سلیمانی، خاموشی اختیار کردهاند اما سید اکبرآغا، یک فرمانده پیشین گروه طالبان در حالی که در مورد پیامدهای این رویداد هشدار میدهد، تاکید میورزد که طالبان به خواست ایران برای گسترش خشونتها در کشور لبیک نخواهند گفت.
سید اکبرآغا، رهبر پشین جیش المسلمین گروه طالبان میگوید:
«طالبان وارد بازی انتقامگیری ایران در افغانستان نخواهند شد. ممکن است که روند صلح در پی این حمله آسیب ببیند، اما صلح در افغانستان به سود ایران نیز هست و ما از همسایههای خود حسن نیت میخواهیم.»
شماری نیز در افغانستان، مرگ سلیمانی را ماتم گرفتهاند؛ کسانی که پیوندهای دیرینه با تهران داشتهاند و اکنون نیز، نگران از این هستند که این گروهها، بر ضد صلح افغانستان دست به کار نشوند.
قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه ایران، افغانان زیادی را تا اکنون به جنگ سوریه و عراق فرستاده است.
در سالهای پسین و با اوج گرفتن جنگها بر ضد داعش در سوریه و عراق، هزاران مهاجر افغان در ایران در برابر دادن حق زندگی به خانوادههای آنان در این کشور، برای جنگ در لشکر فاطمیون استخدام شدهاند.
از درون افغانستان نیز یارگیریهایی برای لشکر فاطمیون انجام شده است.
- در همین زمینه