سخنگوی دولت روحانی در نشست خبری هفتگی خود اعلام کرد ابتکار فرانسه برای حفظ برجام شکست خورد و با این حال دولت روحانی پیشبینی نمیکند که سه قدرت اروپایی مکانیسم ماشه را فعال کنند و تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را بازگردانند.
علی ربیعی سخنگوی دولت روحانی در یک نشست خبری که دوشنبه ۲ دی در تهران برگزار شد اطمینان داد که سه قدرت اروپایی مکانیسم ماشه را فعلاً فعال نمیکنند:
«پیشبینی ما این است که آنها اکنون برجام را برهم نمیزنند و سیاست مکانیسم ماشه را راهاندازی نمیکنند. تمام کشورهای مهم جنوب شرقی آسیا، دوستان و شرکای شرقی ما و اروپاییها به نحوی برماندن در برجام تاکید دارند.»
بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) چنانچه ایران توافق هستهای را نقض کند، میبایست در مدت ۳۰ روز به برجام بازگردد در غیر اینصورت کشورهای اروپایی میتوانند پرونده ایران را برای بازگرداندن تحریمهای اقتصادی به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند. این مکانیسم که به عنوان «مکانیسم ماشه» شناخته میشود طوری طراحی شده که روسیه و چین نتوانند قطعنامه شورای امنیت را وتو کنند.
۲۹ آذر همزمان با سفر روحانی به ژاپن برای دیدار و گفتوگو با شینرو آبه درباره توافق هستهای و یک روز بعد از تشکیل جلسه شورای امنیت به درخواست آمریکا درباره بررسی نقض برجام از سوی ایران، خبرگزاری رویترز، به نقل از شش دیپلمات اروپایی گزارش داد که سه قدرت اروپایی، بریتانیا، آلمان و فرانسه تصمیم گرفتهاند که در پاسخ به کاهش تعهدات ایران در برجام، مکانیسم ماشه را فعال کنند اما در تناسب با اقدامات آتی ایران و به طور تدریجی، بدون آنکه پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ببرند.
علی ربیعی سخنگوی دولت در ادانه نشست خبری خود اعلام که طرح «توقف در برابر توقف» امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه شکست خورده است. مکرون پیشنهاد داده بود که در ازای توقف بخشی از تحریمها، ایران به توافق هستهای بازگردد. ربیعی گفت:
«ما همه طرفهای برجام را دعوت میکنیم به جای تهدید به طور کامل به تعهداتشان عمل کنند. تنها عمل به تعهدات برجامی طرف اروپایی است که میتواند ما را از ادامه کاهش تعهداتمان منصرف کرده و به انجام کامل آنها بازگرداند.»
بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، ایران از ۸ مه/ ۱۸ اردیبهشت سال جاری در چهار گام تعهدات خود در برجام را با افزایش سرعت غنیسازی اورانیوم و گازدهی به سانتریفیوژهای تأسیسات فردو کاهش داده اما هنوز سازمان بینالمللی انرژی اتمی اعلام نکرده که ایران توافق را نقض کرده است. ایران از سه قدرت اروپایی در برجام توقع دارد که با تخصیص ۱۵ میلیارد یورو اعتبار به اینستکس (کانال مالی تجارت با اروپا) امکان فروش نفت در برابر خدمات را برای این کشور فراهم کنند.
بیشتر بخوانید: