بعد از اعتراضات سراسری آبان ۹۸ که به دلیل افزایش قیمت بنزین در ایران آغاز شد، بسیاری از فعالان مدنی و سیاسی بازداشت شدند. هنوز اما آمار مشخصی از شمار افراد بازداشت شده در شهرهای مختلف وجود ندارد. خبرهای غیررسمی حاکی از بازداشت بیش از هفت هزار نفر در جریان این اعتراضات و بعد از آن است. بسیاری از این افراد، بهخصوص در شهرها و روستاهای کوچک، همچنان ناشناس باقی ماندهاند و خانوادههای آنان به دلایل مختلف از جمله تهدید نهادهای امنیتی یا عدم آگاهی از اهمیت اطلاعرسانی، نسبت به بازداشت اعضای خانوادهشان سکوت کردهاند.
علی ستوده، جوان ۲۵ ساله ساکن روستای «قلعه» از توابع شهرستان قروه در استان کردستان، یکی از همین زندانیان گمنام است که نهم آذر ۹۸ به دلیل پخش اعلامیه بازداشت و در دادگاه به تحمل پنج ماه زندان محکوم شد.
فریده کرمی، مادر علی ستوده، در گفتوگو با زمانه علت بازداشت پسرش را اینگونه بیان میکند:
«پسرم اعلامیه پخش کرده بود. به خاطر گرانی اجناس و گرانی بنزین و این بدبختی و این زندگی که ما میکنیم. به سختی داریم زندگی میکنیم. من اعلامیهها را نخواندهام اما برای همین گرانیها بوده.»
-
گفتوگوی زمانه با فریده کرمی را از اینجا بشنوید:
جمعه شب هشتم آذر ماه از اداره اطلاعات با منزل علی ستوده تماس میگیرند و از او میخواهند صبح روز بعد خود را به این اداره معرفی کند:
«پسرم توی خانه نشسته بود. شب بود و از اداره اطلاعات زنگ زدند گفتند فردا بیا اداره. پسرم گفت: باشد، میآیم. صبح که شد دوباره زنگ زدند و گفتند اگر نیایی میآیم و به زور میبریمت. پسرم به اطلاعات رفت و دیگر نیامد. زنگ زدند گفتند گرفتندش و انداختندش بازداشتگاه. یک شب بازداشتگاه بود، صبح روز بعد مادر یکی از دوستانش مغازه خیاطی دارد، جواز کسبش را آورد بردیم دادگاه گذاشتیم آنجا که پسرم آزاد شود. حاج آقا قبول کردند و پسرم را آزاد کردند.»
در حالی که با آزادی علی ستوده موافقت میشود اما شب همان روزی که آزاد میشود یعنی نهم آذر، ماموران اداره اطلاعات به خانه آنها مراجعه میکنند و در حالی که به مادر علی میگویند بعد از چند ساعت پسرش را به خانه باز خواهند گرداند، او را به زندان میبرند:
«شب دوباره از اطلاعات آمدند پسرم را بردند. چهار پنج نفر بودند آمدند بردنش. گفتند میبریمش دو سه ساعت دیگر برمیگردانیم و کاری به او نداریم. بعد از یک ساعت پسرم زنگ زد گفت مامان دارند من را به زندان میبرند. گفت اینطوری میخواهند برایم سابقه درست کنند.»
علی ستوده به دلیل پخش اعلامیههایی در ارتباط با گرانی بنزین و فقر بازداشت شده است. هنگام بازداشت تعداد دیگری از اعلامیههای باقی مانده در منزل آنها توقیف میشود. او همچنین از هواداران جبهه ملی ایران است. در نهایت روز ۲۴ آذر دادگاه رسیدگی به اتهامات علی ستوده برگزار میشود و او به اتهام پخش اعلامیه به یک سال زندان محکوم میشود که به گفته فریده کرمی، قاضی گفته اگر به این حکم اعتراض نکند، حکم زندان او به پنج ماه کاهش پیدا میکند:
«به دادگاهش رفتم و قاضی گفت حکم یک سال زندان به او دادیم. بعدا گفت پنج ماه، گفت اگر اعتراض نکند به خاطر این حکمی که برایش آمده، مدت زندانش را کم میکنیم.»
مادر علی ستوده موفق شده تاکنون دو بار پسرش را در زندان ملاقات کند. او میگوید حال پسرش خوب است و به او افتخار میکند، چرا که پسرش برای مردم این کار را کرده است:
«پسرم خیلی روحیهاش خوب است، خیلی روحیهاش بالاست، اصلا ناراحت نیست. گفتم علی ناراحت نیستی اینجا هستی؟ اذیت نمیشوی؟ گفت: نه! مامان خیلی خوشحالم که اینجا هستم.»
فریده کرمی، مادری تنها و سرپرست خانواده است که مسئولیت نگهداری از سه فرزندش را به عهده دارد. او علاوه بر علی دو فرزند دختر دارد که یکی ۱۷ ساله و دیگری ۱۲ ساله است. خانم کرمی سالها پیش از همسرش جدا شده و به تنهایی مسئولیت بزرگ کردن و تامین هزینههای زندگی آنها را به عهده دارد. به گفته خانم کرمی پدر فرزندانش معتاد است و مدتهاست که با آنها زندگی نمیکند. آنها اهل شهرستان قروه هستند، اما به دلیل توان مالی پایین مجبور به اجاره خانه در روستای قلعه از توابع این شهرستان شدهاند. خانم کرمی برای تأمین هزینههای زندگی در منزل دیگران کار میکند.