در پی سرکوب خونین اعتراضات اخیر در ایران، مسئولان حکومتی برای آرام کردن اوضاع روش مشترکی را برگزیده‌اند: مرتبط دانستن اعتراضات به «برنامه‌ریزی دشمنان»، «نفوذ آشوبگران» در اعتراضات و ایجاد ناامنی، و پیوستن گروهی ناآگاه و «احساساتی» به آن‌ها. پس از نشان دادن چهره خشن سرکوب، آن‌ها اکنون با برجسته کردن گروه سوم از تفکیک بازداشتی‌ها و «رأفت اسلامی» سخن می‌گویند. دادستان کل کشور می‌گوید از ابتدا برنامه آن‌ها تفکیک بازداشتی‌ها بود اما این امر زمان می‌برد.
محمدجعفر منتظری، دادستان کل جمهوری اسلامی در این‌باره گفت: «از روز اول دستگیری‌ها (در اعتراضات سراسری آبان) سیاست جدی قوه قضائیه این بود که نسبت به ضابطین یعنی وزارت اطلاعات، اطلاعات سپاه و نیروی انتظامی مرتب برنامه داشتیم که سریع صفوف دستگیرشدگان را از هم جدا کنند و تعیین تکلیف شوند. (…) ممکن است عده‌ای همین‌جور گرفته شدند، در صحنه بودند و تقصیر نداشتند یا تقصیر آن‌ها جزیی بود یا جوان بوده و دچار احساسات شدند اما افرادی که اسلحه به‌کار بردند، آدم کشتند و آتش زدند باید جدا و در چارچوب مقررات، تعیین تکلیف شوند که این کار زمان می‌برد.»
جمعه ۲۴ آبان در اعتراض به افزایش قیمت بنزین تجمعات اعتراضی در بیش از ۱۰۰ شهر ایران صورت گرفت که در ادامه به اعتراضات ضدحکومتی گسترده تبدیل شد. سازمان عفو بین‌‌الملل در آخرین گزارش خود شمار کشته‌شدگان را دست‌کم ۲۰۸ نفر اعلام کرد اما برخی منابع از جمله نیویورک تایمز تعداد کشته‌شدگان را تا ۴۰۰ نفر هم تخمین زده‌اند.
پیش از دادستان کل، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز چهارشنبه ۱۳ آذر نسبت به اعتراضات آبان‌ماه سال جاری همین موضع را گرفت و گفت: «همه افرادی که دستگیر شدند عده‌ای از آن‌ها بی‌گناهند و باید آزاد شوند. همین‌طوری دستگیر شدند. مثلاً اگر کسی تخلفی کرده لاستیکی آتش زده از نظر من جرمی نیست اگر چه کارش درست نبوده ولی نباید آن‌ها را نگه داریم. جوانی بوده آمده دادی زده و شعاری داده نباید سخت‌گیری شود. یک عده‌ای نیز با احساسات وارد می‌شوند و مسائلی پیش می‌آید.»
روحانی از قوه قضائیه خواست تا این مورد را در نظر بگیرد. او همچنین گفت که اعتراضات آبان‌ماه سال جاری را پیش‌بینی کرده و به مسئولان اطلاع داده بود و «دشمنان» از دو سال پیش برای ناآرامی‌ها برنامه‌ریزی کرده بودند. همین حرف‌ها را دادستان کل هم تکرار کرد و گفت: «ما هم از طرح دشمن خبر داشتیم که از حدود دو سال گذشته برنامه‌ریزی می‌کردند تا از یک حادثه استفاده کنند، مردم را به خیابان بکشانند و اغتشاش ایجاد کنند.»
محمدجعفر منتظری با بیان این‌که «هنوز اطلاعاتی هست که نمی‌توانیم برملا کنیم»، و «درباره کشته‌شدگان به نتیجه کامل نرسیده‌ایم» افزود: «در برخی مکان‌ها از جمله مرکز استان‌ها انباشت‌هایی از سلاح‌ها کشف شد.» و «عده‌ای از نیروی انتظامی، نظامی و بسیجیان» نیز کشته شده‌اند.
او با اشاره به اعتراضات اخیر افزود: «ملت ما به خاطر نان یا رفاه ظاهری قیام نمی‌کند بلکه پای اسلام، ارزش‌های دینی و مسیر ولایت ایستاده است.»
شورای عالی امنیت ملی چهارشنبه ۱۳ آذر در گزارشی که به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تسلیم کرد، تأیید کرد که عده‌ای از شهروندان، بدون «هیچگونه نقشی در اعتراضات» جان خود را از دست داده‌اند.
در این گزارش پیشنهاد شد که بر اساس «چارچوب‌های قانونی موجود» شهروندان عادی که بدون داشتن «هیچگونه نقشی در اعتراضات» و در میانه درگیری‌ها جان باخته‌اند در «حکم شهید» محسوب شوند و خانوادههای آنان از مزایای آن برخوردار گردند.
برای قربانیانی که در جریان اعتراضات به «هر نحو» جان خود را از دست داده‌اند «پرداخت دیه و دلجویی از خانواده‌ها» پیشنهاد شد.
رهبر جمهوری اسلامی در نخستین واکنش خود به اعتراضات، با حمایت از تصمیم فراقانونی «سران قوا» برای افزایش قیمت بنزین، اعتراضات را «کار اشرار، کینه‌ورزان و انسانهای ناباب» جلوه داد و در پنجمین روز اعتراضات، معترضان را با دشمنی اشغالگر یکسان دانست و اعلام پیروزی کرد.
خامنه‌ای در پاسخ به شورای عالی امنیت ملی نوشت: «هرچه سریع‌تر انجام شود و نسبت به افراد مشکوک در هرگروه با جهتی که به رأفت اسلامی نزدیک‌تر است عمل شود.»
مسئولان حکومتی ایران از آن‌جا که از نارضایتی‌های موجود در جامعه آگاه هستند در اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ نیز همین رویکردها را داشتند. آن‌ها از یک سو از «حق اعتراض» مردم سخن می‌گویند و از سوی دیگر معترضان را «اغتشاشگر» نامیده و به‌شدت با آن‌ها برخورد می‌کنند. «حق اعتراض» از جمله مواردی بوده است که در ایران نمود عینی نداشته است.
بیشتر بخوانید:
پیامی به همه هم میهنان گرامی و همه گروهای سیاسی ، دانشجویی ، صنفی و تمام رسانه ها ی ایرانی و هر آنکس که خود را دوستدار ایران میداند و صدایی دارد ، همانگونه که همه ما میدانیم رژیم بی شماری از هم وطنان ما را به گروگان گرفته است و ماباید برای آزادی انسانهای بی گناهی که به خیابانها آمدند و از منافع ملی همه ما و جلوگیری از تجاوز بیشتر دولت و رژیم به حقوق قانونی ما یعنی گرانی بنزین ایستادگی و اکنون در بند و سیاه چالهای رژیم سفاک زیر شکنجه قرار گرفته اند فقط یک کار انجام دهید روز ۲۱ آذر و روز نجات آذرآبادگان از دست عمال شورووی سابق یک اعتصاب سراسری را در ایران شروع کنیم و همه در خانه هایمان بماننمو تا آزادی همه اسیران آزادی خواه از بند رژیم هر ۵ روز این اعتصاب را ادامه دهیم ، اینها که در بندند و زیر شکنجه قرادارند گروگانهایی از بین هم وطنان ما شیر زنان و شیر مردان و شیر بچه های ایران اهورایی هستند و به کمک ما نیاز دارند . در روز ۲۱ آذر در خانه بمانیم هیچ اتفاقی نخواهد افتاد اگر همه باهم باشیم
جهان / 05 December 2019