مازیار مهدوی‌فر – اگر به هیچ‌وجه حاضر نیستید گوشی موبایل‌تان را خاموش کنید، اگر احساس می‌کنید در صورت از دست دادن گوشی موبایل‌تان دچار حملات عمومی ترس و وحشت می‌شوید، اگر مدام در حال چک کردن گوشی، اعتبار، شارژ و شبکه تلفن همراه‌تان هستید، اگر علی‌رغم اینکه گوشی موبایل‌تان در جای امن و مناسبی قرار دارد با این حال مدام نگران گم شدن آن هستید، لطفاً با دقت به این برنامه گوش دهید. چون شما مبتلا به یک نوع فوبیا یا ترس جدید مرتبط با تکنولوژی هستید که “نوموفوبیا” نام دارد.
ازدواج، شروع یک شغل جدید، تغییر مکان زندگی و حتی رفتن به مطب دندانپزشک کارهایی هستند که فکر کردن به آن‌ها سال‌های سال به عنوان یک عامل استرس‌زا به حساب می‌آمد، اما طی دهه اخیر به نظر می‌رسد نوع جدیدی از فوبیا یا ترس گوی رقابت را از موارد مشابه ربوده و آن، ترس از زندگی بدون گوشی موبایل است؛ ترسی که تقریباً نیمی از استفاده‌کنندگان از تلفن موبایل با آن روبه‌رو هستند. نوموفوبیا که مشتق از سه کلمه No-Mobile-Phobia است به معنای ترس از قرار گرفتن در موقعیتی است که در آن شخص نتواند به گوشی خود دسترسی داشته باشد. این عدم دسترسی ممکن است به هر علتی باشد؛ از گم شدن گوشی گرفته تا تمام شدن شارژ و اعتبار و یا از دست رفتن شبکه آنتن‌دهی.
علائم
علائم این نوع از فوبیا یا ترس در افراد مختلف تا حدی متفاوت است و طیفی از علائم فیزیکی و روحی را شامل می‌شود و می‌تواند شامل سرگیجه، تعرق، نفس نفس زدن، افزایش تعداد ضربان قلب، احساس درد در ناحیه قفسه سینه و حتی بروز حملات عمومی ناشی از ترس و وحشت باشد.
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد ۹۴ درصد آدم‌ها نگران از دست دادن یا گم کردن گوشی موبایل خود هستند. جالب اینکه حدود ۷۵ درصد آن‌ها حداقل یک بار چنین اتفاقی را تجربه کرده‌اند که از آن به عنوان یک خاطره بد یاد می‌کنند. هفت درصد از آدم‌ها هم با گم شدن گوشی به شدت بیمار شده‌اند.
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد ۹۴ درصد آدم‌ها نگران از دست دادن یا گم کردن گوشی موبایل خود هستند. جالب اینکه حدود ۷۵ درصد آن‌ها حداقل یک بار چنین اتفاقی را تجربه کرده‌اند که از آن به عنوان یک خاطره بد یاد می‌کنند. هفت درصد از آدم‌ها هم با گم شدن گوشی به شدت بیمار شده‌اند.
وقتی با خود افراد دچار نوموفوبیا صحبت می‌شود بیشتر افراد هزینه و مشکلات ناشی از جایگزین کردن گوشی جدید با گوشی قبلی و دوره زمانی که مجبورند بدون گوشی سر کنند را به عنوان علت اصلی ترس خود عنوان می‌کنند. لو رفتن اطلاعات حساب بانکی و عمومی‌شدن بعضی از عکس‌ها و اطلاعات نامناسب هم در رده‌های پایین‌تر اهمیت قرار دارد. اگرچه به نظر می‌رسد هیچکدام از این دلایل برای توجیه بروز علائم فوبیا منطقی نیستند.
درمان
اگر احساس می‌کنید خودتان یا یکی از اطرافیانتان به این نوع از فوبیا دچار هستید باید تلاش کنید تا هرچه زودتر خود را از دست آن خلاص کنید. راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید با رعایت آن‌ها بر نوموفوبیا و آثار زیان‌بار آن غلبه کنید. کافی است به این چند توصیه توجه کنید:
همیشه شارژر گوشی را با خودتان همراه داشته باشید. اگر خط موبایل‌تان از نوع غیر دائمی هست حتماً اعتبار اضافه فراموش نشود. در کنار شماره اصلی خط موبایل‌تان یک سیم‌کارت اضافه بخرید و آن را همیشه همراه‌تان داشته باشید. شماره مورد نظر را هم به اطرافیانتان بدهید تا در مواقع لزوم و اگر به هر علتی نتوانستید از طریق سیم‌کارت اصلی با آن‌ها ارتباط بگیرید این خط کمکتان کند. همیشه یک نسخه دوم یا بک‌آپ از اطلاعات و شماره تماس‌های داخل گوشی تلفن‌تان در جای دیگر مثل هارد کامپیوترتان داشته باشید. همگی این روش‌ها باعث می‌شوند بتوانید بر ترس ناشی از زندگی بدون موبایل غلبه کنید.
اما روش دیگری هم وجود دارد که در افراد با علائم شدیدتر نوموفوبیا به کار می‌رود. این روش “مواجهه درمانی” نام دارد. در مواجهه‌درمانی، ابتدا از شخص مبتلا می‌خواهیم که تصور کند به مدت کوتاهی گوشی موبایلش را به هر علتی در اختیار ندارد. این کار در حضور پزشک یا درمانگر صورت می‌گیرد. بیمار تلاش می‌کند بر عوارض ناشی از این تصور که البته فقط بازسازی یک اتفاق است غلبه کند. در مراحل بعد به صورت تدریجی از بیمار خواسته می‌شود در شرایط واقعی چنین تجربه‌ای داشته باشد. یعنی برای مدت زمان کوتاهی مثلاً یک ساعت به صورت واقعی بدون گوشی موبایلش زندگی کند و سپس به تدریج این مدت زمان را افزایش دهد. این کار ابتدا در اوقات بیکاری و بعد در اوقات کاری انجام می‌شود و در حقیقت شخص را در مقابل زندگی بدون گوشی موبایل واکسینه می‌کند.
حالا اگر موافق هستید واکسیناسیون در مقابل بیماری نوموفوبیا را از همین لحظه با خاموش کردن گوشی‌ها به مدت ده دقیقه شروع کنیم.
