استان ایلام در ایران به آمار بالای خودکشی به ویژه خودسوزی زنان شهرت دارد. یک عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی میگوید خودکشی با قرص و سم جایگزین خودسوزی بین زنان ایلامی شده است.
سالار کسرایی در همایش «زن در گستره فرهنگ و تمدن عیلام تا ایلام» در مورد خودکشی زنان در استان ایلام گفته با وجودی که مقالات بسیاری در این زمینه از سوی کارشناسان حوزههای مختلف علمی نوشته شده تاکنون علت و انگیزه این افراد در تحقیقات میدانی بررسی نشده است.
این پژوهشگر یکی از خلاءهای موجود در بررسی این پدیده را مخفیکاری در ارائه آمارهای رسمی دانسته و گفته آمار خودکشی در ایلام از سوی مسئولان اعلام نمیشود و تلاشهای او برای دستیابی به آمارها از طریق دانشگاه علوم پزشکی و پزشکی قانونی استان موفق نبوده است.
نهادهای مسئول در جمهوری اسلامی بیش از هفت سال است که گزارش دقیقی از آمار خودکشی و یا مرگ و میر ناشی از خودکشی منتشر نمیکنند.
در اردیبهشت سال جاری، احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی از اعلام آمار خودکشی در ایران به خاطر «اثرات» نامطلوب خودداری کرد و گفت: «در اردیبهشت دو سال گذشته آمار خودکشی را اعلام کردیم و کارشناسان با بررسی به این نتیجه رسیدند که انعکاس این مهم اثرات خوبی نداشته است.»
در دو دهه اخیر آمار خودکشی در ایران دچار تغییراتی شده و از ۱۳۶۱ تا ۱۳۸۴ تقریبا به چهار برابر افزایش یافته است. همچنین در بین زنان نیز این آمار دو برابر افزایش یافته است.
به گفته کسرایی، پزشکی قانونی آماری از خودکشی در سال ۹۶ اعلام کرد که بلافاصله از روی سایت این سازمان برداشته شد. این پژوهشگر گفته: «ما توانستیم آمار اعلام شده را از جاهای دیگر کپی کنیم که طبق این آمار چهار هزار و ۶۲۷ نفر در سال ۹۶ خودکشی کرده بودند که سه هزارنفر از آمار اعلامی زن بوده که البته آمار فراتر از این بوده است.»
استانهای ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و لرستان به ترتیب بالاترین آمار خودکشی در ایران را دارند.
در سال ۹۵ براساس آمار اعلام شده، خودکشی در استان ایلام ۴۲ برابر بیشتر از سایر نقاط ایران بود.
سالار کسرایی با اشاره به تعداد زیادی مقاله و پایاننامه که درباره خودکشی زنان ایلامی نوشته شده و همچنین تحقیقات میدانی در این زمینه، گفته مباحثی از جمله جلب عاطفه و حمایت، اعتراض به سلطه و محدودیت، رفع تهمت، ننگ طلاق و اعتیاد به مواد مخدر از انگیزههای خودکشی در این استان اعلام شده است. با این حال انگیزه ۴۹ درصد افراد از اقدام به خودکشی در پرونده آنها ثبت نشده است.
این جامعهشناس گفته خودکشی موفق و ناموفق در استان ایلام بیشتر در بین افراد بیسواد بوده و خودکشی منجر به مرگ در بین افراد بیکار و زنان خانهدار بیشتر است.
همچنین به گفته این پژوهشگر، در این استان خودکشی با قرص و سم، جایگزین خودسوزی شده است. با وجود کاهش آمار خودسوزی، کسانی که خودسوزی میکنند بیشتر از افرادی که با موارد دیگر خودکشی میکنند آسیب میبینند و ۴۳ درصد از مرگهای ناشی از خودکشی براثر خودسوزی اتفاق میافتد.
دفتر سلامت روان وزارت بهداشت اخیرا اعلام کرده آمار خودکشی در ایران هر سال بیش از پنج درصد افزایش مییابد. استانهای غربی بیشترین آمار خودکشی را دارند. در سال گذشته ۱۰۰ هزار مورد اقدام به خودکشی ثبت شده است و اقدام به خودکشی در زنان بیشتر از مردان است.