وعده برهم صالح، رئیس جمهوری عراق برای برکناری نخست وزیر و برگزاری انتخابات پارلمانی نتوانست مانع تشدید اعتراضات خیابانی درعراق شود. معترضان در بغداد راهها را مسدود کرده و پایتخت را به حالت نیمه تعطیل درآوردند. عادل عبدالمهدی میگوید اعتراضات موجب شده سیاستمداران عراق در مواضعشان بازنگری کنند. همزمان خبرگزاریها از سفر مقتدی صدر به ایران خبر دادند.
به گزارش خبرگزاری الجزیره، همزمان با تشدید فشارهای معترضان بر دولت، عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق عصر یکشنبه ۳ نوامبر/۱۲ آبان ادعا کرد معترضان عراقی به بسیاری از اهداف خود رسیدهاند و اعتراضات در عراق موجب شده تا بسیاری از سیاستمداران این کشور در مواضع خود بازنگری کنند. او اما در مورد مقامات سیاسی که در مواضع خود تجدیدنظر کردهاند و مواضع جدید آنها توضیح بیشتری نداد.
عادل عبدالمهدی که به گفته رئیسجمهوری عراق در روزهای پایانی نخستوزیری خود قرار دارد روز شنبه نیز با مقامات ارشد امنیتی عراق دیدار کرد و هدق از این دیدار را «حفظ صلح، امنیت و حفاظت از معترضان» خواند.
از ابتدای اعتراضات عراق نیروهای امنیتی بارها به سمت معترضان گلوله و گاز اشکآور شلیک کردند و تاکنون بیش از ۲۵۰ نفر را کشتهاند و صدها نفر را زخمی کردهاند.
عبدالمهدی: تغییر مواضع یا کنارهگیری؟
عادل عبدالمهدی در آستانه کنارهگیری از قدرت قرار دارد. برهم صالح، رئیسجمهوری عراق پنجشنبه ۳۱ اکتبر/۹ آبان اعلام کرد عبدالمهدی حاضر است در صورتی که رهبران سیاسی بر سر جانشینی او به توافق برسند، از نخستوزیری کنارهگیری کند. او همچنین قول برگزاری یک انتخابات پیش از موعد را داد اما آن را به پس از «اصلاحات در نظام انتخاباتی عراق و گفتگوی ملی برای بهبود مسئله حاکمیت در این کشور» موکول کرد. صالح وعده داد این هفته پیشنویس طرح انتخابات را به مجلس ارائه میکند.
پارلمان عراق پیشتر تصویب کرده که کمیتهای برای تغییر قانون اساسی برای تأمین خواستههای معترضان تشکیل شود. نمایندگان همچنین به لغو تمامی امتیازات ویژه روسای قوه مجریه، مقننه و قضائیه، نمایندگان پارلمان، وزیران و مسئولان عالیرتبه رأی دادند.
مقتدی صدر، رهبر بزرگترین ائتلاف پارلمان و از مخالفان نفوذ ایران در عراق و هادی العامری، رهبر دومین ائتلاف بزرگ پارلمان خواهان استعفای عبدالمهدی شده بودند.
در همین رابطه خبرگزاریهای عراق شنبهشب به نقل یک منبع آگاه سیاسی از سفر ناگهانی مقتدی صدر به ایران خبر دادند و گفتند او از طریق فرودگاه نجف وارد ایران شده است. برخی از نزدیکان او اما مدعی شدند صدر به ایران سفر نکرده است. هنوز هیچ مقام رسمیای در مورد سفر صدر به ایران اظهارنظر نکرده است و جزئیات دیدار او با مقامات ایران مشخص نیست.
مسئله دخالت ایران در عراق یکی از مسائل محوری مورد اعتراض مردم در خیابان در هفتههای گذشته بوده است.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور جمهوری اسلامی یکشنبه ۱۲ آبان گفت: «نه عراقی ها از ما خواستند که کمک آنها کنیم و نه ما در امنیت و مسائل عراق دخالت کردیم.» با این وجود برخی از معترضان میگویند که نیروهای سپاه پاسداران ایران در سرکوب معترضان عراقی نقش داشتهاند و ایران هم از برخی سیاستمداران عراقی و هم از گروههای مسلح قدرتمند در این کشور حمایت میکند.
آسوشیتدپرس هم از سفر فرمانده نیروی قدس سپاه به بغداد یک روز پس از شروع اعتراضات در عراق خبر داده است. به گزارش این خبرگزاری به نقل از دو مقام امنیتی عراقی، قاسم سلیمانی گفته «ما در ایران میدانیم چه رفتاری با معترضان کنیم».
ادامه اعتراضات در بغداد و شهرهای جنوبی
قولهای رئیسجمهوری عراق نتوانست آتش اعتراضات را فرو بنشاند.
یکشنبه ادامه موج تازه اعتراضات در بغداد به بستهشدن خیابانهای اصلی شهر منجر شد. به نظر میرسد معترضان عراقی نیز به مانند معترضان در لبنان تاکتیک بستن راهها را در پیش گرفتهاند تا فشار مضاعفی را بر دولت وارد کنند. در ابتدای یک خیابان که با لاستیکهای ماشین بسته شده است بنری با عبارت «به دستور مردم بسته است» به چشم میخورد.
دانشجویان معترض نیز عبور و مرور را با پارک کردن خودروها در شاهراههای اصلی بغداد مختل کردند. براساس گزارشها، پلیس از مداخله خودداری کرده است. اعتراضات در مدارس و دانشگاهها با تحصن دانشجویان و تمدید اعتصاب از سوی اتحادیه معلمان همراه شد و سندیکاهای مهندسان، پزشکان و وکیلان نیز حمایت خود را از اعتراضات اعلام کردند.
گزارشها همچنین حاکی از تعطیلی بسیاری از ادارات دولتی و تجاری و برقراری شرایط مشابه با بغداد در شهرهای جنوبی عراق است. مسدود شدن راهها بسیاری از فعالیتها را مختل کرده و معترضان میگویند برای اعمال فشار بیشتر بر دولت تنها به کارکنان بیمارستانها و نیروهای پلیس اجازه عبور و مرور خواهند داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، محمد هاشم عبدالمجید جاسم، وزیر تجارت عراق نیز روز یکشنبه ۳ نوامبر/۱۲ آبان اعلام کرد ادامه اعتراضات تخلیه چندین محموله غذا و برنج را در بندر ام قصر به تاخیر انداخته است. پس از اینکه نیروهای امنتی شب قبل برای برچیدن تحصن معترضان در راههای منتهی به ام قصر به سمت آنها گلوله و گاز اشکآور شلیک کردند، معترضان روز شنبه راههای ارتباطی منتهی به ام قصر که در نزدیکی شهر نفتی بصره قرار دارد را بستند.
براساس آمارهای بانک جهانی ۶۰ درصد مردم عراق که بالغ بر ۴۰ میلیون نفر را در برمیگیرد با درآمد روزانه کمتر از ۶ دلار زندگی میکنند. میلیونها نفر در این کشور از دسترسی به خدمات درمانی، آموزش، آب آشامیدنی سالم و برق محرومند.