معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان محیط زیست با اشاره به تخریب محیط زیست کشور در پی اجرای برنامه‌های توسعه از سال ۷۳ گفته است بیشترین تخریب عرصه‌های زیست محیطی ایران محصول ۲۵ سال اخیر است و هیچ منطقه‌ای از این آسیب‌ها بی‌نصیب نمانده است.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، احمدرضا لاهیجان زاده در حاشیه نشست شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان هرمزگان با تاکید بر تخریب محیط زیست در سراسر کشور گفته است اگر بررسی این تخریب از شمال ایران و حاشیه دریای خزر آغاز شود، از بین رفتن گسترده نوار ساحلی در مازندران و گیلان مشهود است، به گونه‌ای که حتی ۱۰۰ متر ساحل آزاد هم نمی‌توان یافت:
«در حاشیه البرز نیز شاهد تخریب وحشتناک جنگل‌های هیرکانی هستیم.»
لاهیجان زاده، با تاکید بر خشک شدن سفره‌های آب زیرزمینی در ایران گفت که در دشت و فلات ایران و مناطقی مانند سمنان و فارس، به دلیل کاهش سفره‌های آب زیرزمینی، حدود ۷۰ درصد دشت‌ها به عنوان دشت ممنوعه آبی اعلام شده است.
او در همین زمینه به استان فارس به عنوان استانی که در گذشته مدعی رتبه اول تولید گندم در کشور بوده اشاره کرد و گفت:
«اکنون بلایی به سر آب‌های زیرزمینی فارس آمده که هیچ‌گاه قابل جبران نیست.»
این مقام سازمان محیط زیست همچنین به استان خوزستان به عنوان نماد توسعه ناپایدار کشور پرداخت و گفت که این استان با وجود برخورداری از آب فراوان، خاک حاصل‌خیز و منابع نفت و گاز می‌توانست ایران را تغذیه کند اما:
«نه تنها این امر محقق نشد بلکه در پرآب‌ترین استان کشور، تالاب‌ها و رودها را از دست دادیم و مسائلی مانند پدیده گرد و غبار در خوزستان شکل گرفت که تا سال‌ها این استان را فلج کرد.»
او با یادآوری آسیب‌هایی که صنعت ماهیگیری از توسعه پتروشیمی در بندر ماهشهر دیده، گفت:
«توسعه پتروشیمی‌ها در ماهشهر موجب شد میزان صید به ۹۰۰ تن کاهش یابد و در حقیقت برای یک منفعت فوری، منفعت دائمی را از دست دادند.»
لاهیجان زاده از بندر عسلویه به عنوان آلوده‌ترین شهر ایران یاد کرد و گفت که عسلویه نه تنها آلوده‌ترین شهر ایران، بلکه از آلوده‌ترین نقاط منطقه است و با قتل عام گسترده آبزیان و کاهش تنوع محیط زیستی مواجه است.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به تازگی دستور رسیدگی اساسی را به وضعیت زیست محیطی عسلویه داده اما به گفته معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان محیط زیست، دیگر کار خاصی نمی‌توان انجام داد و شهر عسلویه قابل جابه‌جایی نیست.
منطقه ویژه اقتصادی عسلویه در استان بوشهر یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران به‌حساب می‌آید.
کارشناسان محیط زیست بارها در مورد رعایت نشدن استانداردهای زیست محیطی در ساخت نیروگاه‌ها و واحدهای پتروشیمی و تاثیرات مخرب آن بر مردم مناطق اطراف و ساکنان هشدار داده‌اند.
همچنین تمرکز فعالیت‌های صنعتی آلاینده و سنگین در سواحل استان بوشهر و مجهز نبودن این صنایع به تجهیزات تصفیه فاضلاب، تهدیدی بزرگ برای محیط زیست خلیج فارس بوده است.
اجازه ندهید ساحل را تصاحب کنند
لاهیجان زاده از استاندار هرمزگان خواست تا در طرح‌های توسعه‌ای، تحت هیچ عنوانی اجازه تصاحب ساحل را به هیچ‌کس ندهد.
به گفته او تصاحب ساحل پیش‌زمینه استحصال و پیشروی در دریا خواهد بود.
پایش آلودگی‌های نفتی هم یکی دیگر از موارد و اولویت‌های مهم در هرمزگان است.
در زمینه ورود فاضلاب و پساب به ساحل بندر عباس گفت جدا از این مساله که ممکن است پساب خروجی تصفیه خانه استاندارد نباشد، باید به این موضوع از منظر هدررفت منابع آبی توجه شود.
این مسئول سازمان محیط زیست کشور وضعیت کم آبی در دو استان هرمزگان و اصفهان را نیز مشابه یکدیگر توصیف کرد و گفت در استان اصفهان موضوع استفاده از پساب حل شده که می‌تواند الگویی برای هرمزگان باشد.
لاهیجان زاده در پایان با اشاره اخذ مجوز طرح توسعه شرکت فولاد مبارکه در استان اصفهان گفت:
«فولاد مبارکه تنها زمانی موفق به گرفتن مجوز طرح توسعه شد که تعهد داد تمام پساب زرین شهر را تحویل بگیرد و پالایشگاه و نیروگاه اصفهان نیز با پرداخت ۱۷۰ میلیارد ریال به شرکت آب و فاضلاب شهری اصفهان، به میزان ۴۰ متر مکعب در ثانیه، پساب تحویل می‌گیرند.»
با وجود هشدار کارشناسان در خصوص وضعیت وخیم محیط زیست در ایران و بی‌توجهی مسئولان به این مساله، اواخر تیرماه سال جاری جلسه شورای عالی حفاظت محیط زیست به ریاست حسن روحانی در تهران تشکیل شد.
یکی از مصوبات بحث برانگیز این نشست عدم مسئولیت‌پذیری دولت در قبال برخی از مناطق کشور بود که از لحاظ زیست محیطی آسیب‌های جدی دیده‌اند.
بر اساس این مصوبه، تغییر محدوده و بازنگری در حد و حدود مناطقی که به واسطه توسعه روستایی و برخی تداخلات و تعارضات ارزش اکولوژیک خود را از دست داده و فاقد قابلیت حفاظت شده‌اند، در دستور کار سازمان محیط زیست قرار گرفت.
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان بررسی تطبیقی اقتصاد محیط زیست از دیدگاه تقنینی و نظارتی که در تیر ماه منتشر کرد، اعلام کرد که بی‌توجهی به محیط زیست سالانه دست‌کم هشت میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار به اقتصاد ایران زیان می‌زند.
بر اساس این گزارش، آلودگی و تخریب محیط زیست علاوه بر خسارت‌های اقتصادی تهدیدی برای سلامتی شهروندان ایران است که در کنار معضلات اجتماعی و فردی همچون تشدید پدیده مهاجرت، هزینه‌های سنگینی به جامعه تحمیل خواهد کرد.
- در همین زمینه