دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده اعلام کرد که نیروهای نظامی این کشور از خاورمیانه «خون‌آلود» خارج خواهد شد و ارتش این کشور دیگر نقش «پلیس جهان» را ایفا نخواهد کرد. همزمان نیروهای روسیه در منطقه استراتژیک کوبانی در شمال شرق سوریه مستقر شدند.

نیروهای روسیه در پایگاهی در کوبانی – ۲۳ اکتبر ۲۰۱۹

به گزارش خبرگزاری الجزیره دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا چهارشنبه ۲۳ اکتبر/۱ آبان در سخنرانی خود در کاخ سفید اعلام کرد آمریکا «شن‌های خون‌آلود» خاورمیانه را ترک خواهد کرد و دیگر نیاز ندارد نقش پلیس جهان را بازی کند. ترامپ در  این سخنرانی خبر از تغییر در رویه ایالات متحده آمریکا نسبت به معادلات قدرت در خاورمیانه داد:

«ما در حال خروج از منطقه هستیم. بگذارید افراد دیگری سر شن‌هایی که مدت‌هاست خون‌آلود شده‌اند، بجنگند. ارتش ما وظیفه ندارد پلیس جهان باشد».

رئیس جمهوری آمریکا اما به نقش این کشور در چهره «خونین» خاورمیانه اشاره نکرد. او در هفته‌های گذشته به‌ خاطر بیرون کشیدن نیروهای آمریکا از شمال سوریه تحت انتقادات شدیدی قرار داشته است. بسیاری او را متهم می‌کنند که نیروهای سوریه دموکراتیک (ق س د)، یکی از اصلی‌ترین متحدان آمریکا در جنگ علیه داعش را به‌ حال خود رها کرده است.

پس از خروج نیروهای آمریکا از شمال سوریه، آنکارا از چهارشنبه ۹ اکتبر حمله به این منطقه کردنشین را با همکاری شبه‌نظامیان سوری تحت حمایتش ــ موسوم به «ارتش ملی سوریه» ــ آغاز کرد تا با پیشروی در عمق ۳۲ کیلومتری خاک سوریه یک «منطقه امن» بسازد و با ایجاد این منطقه حائل یگان‌های مدافع خلق را از مرزهای خود دور نگه دارد.

حملات سنگین ترکیه علیه مناطق کردنشین که منجر به کشته، زخمی و آواره شدن شمار زیادی از کردهای شمال سوریه شد و سازمان عفو بین‌الملل ترکیه را به ارتکاب جنایات جنگی متهم کرد. بیش از ۱۷۶هزار نفر پس از حملات ترکیه آواره شدند و صدها زندانی داعشی نیز به‌دنبال این درگیری‌ها از زندان‌ها گریختند.

دونالد ترامپ در ادامه سخنانش گفت:

«کشورهای دیگر باید جلو بیایند و سهم خود را انجام دهند. من تعهد دارم مسیر دیگری را که به پیروزی آمریکا ختم می‌شود دنبال کنم».

او اما گفت برخی از نیروهای آمریکا برای حفاظت از میادین نفتی سوریه در این کشور باقی خواهند ماند:

«ما امنیت نفت را تامین کردیم بنابراین تعداد کمی از سربازان آمریکا در محل‌هایی که نفت وجود دارد باقی می‌مانند».

توافق‌های جاری و جابه‌جایی قدرت

سوریه و روسیه اکنون با ترکیه برای برقراری آتش‌بس دائم و حضور در مناطق مرزی کردنشین به توافق رسیده‌اند. براساس این توافق نیروهای روسیه و سوریه به صورت مشترک امنیت غیرنظامیان را تضمین و روند بیرون راندن نیروهای سوریه دموکراتیک را «تسهیل» می‌کنند.

براساس گزارش رویترز روسیه پنج‌شنبه ۲۴ اکتبر/ ۲ آبان  نیروهای خود را در کوبانی مستقر کرد. طبق اعلام یک منبع از وزارت دفاع روسیه، این کشور در عرض یک هفته ۲۷۶ سرباز و ۳۳ واحد تجهیزات ارتش را به سوریه گسیل خواهد کرد. مسکو چهارشنبه با «خیانت» خواندن خروج نیروهای آمریکا از سوریه، به نیروهای کرد هشدار داد «هر چه سریعتر منطقه را ترک کنند یا بوسیله ارتش ترکیه درهم کوبیده شوند».

توافق روسیه و ترکیه از سوی دیگر ورود نیروهای بشار اسد (و متحدانش از جمله سپاه قدس ایران) را پس از سال‌ها به شمال شرق سوریه ضمانت خواهد کرد.

پیمان آتلانتیک شمالی و سهم اروپا در مسائل خاورمیانه

مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا پنج‌شنبه با دیگر اعضای ناتو در بروکسل دیدار خواهد کرد و انتظار می‌رود صحبت‌های او بر عملیات نظامی ترکیه و جنگ علیه داعش متمرکز باشد. براساس نکاتی که برای سخنرانی او آماده شده او به این مسئله که «اقدامات ترکیه پیشرفت‌های به‌وجودآمده در سوریه را به‌خطر انداخته است»، اشاره خواهد کرد.

اسپر هفته پیش گفته بود از متحدان آمریکا در ناتو خواهد خواست «از ابزارهای جمعی و فردی دیپلماتیک و اقتصادی در پاسخ» به تهاجم ترکیه استفاده کنند. با این وجود آمریکا خود از به‌کار گرفتن این ابزارها خودداری می‌کند و دونالد ترامپ چهارشنبه اعلام کرد که تحریم‌های واشنگتن علیه آنکارا را لغو خواهد کرد.

تحلیل‌گران می‌گویند دست آمریکا در استفاده از ناتو برای فشار آوردن به ترکیه و محکوم کردن اقدامات این کشور بسته است و انتخاب زیادی ندارد.

همزمان برخی از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه فروش تسلیحات به ترکیه را به حالت تعلیق درآورده‌اند. امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه جمعه از ناتوانی ناتو در واکنش‌ به چیزی که او تهاجم «دیوانه‌‌وار» ترکیه خواند، انتقاد کرد و خواهان سهم بیشتری از معادلات قدرت برای اروپا شد. مکرون گفت زمان آن رسیده که اروپا در مسائل خاورمیانه به عنوان «متحد صغیر» عمل نکند.


در همین زمینه: