بعد از ترور علی معتمد (محمدرضا کلاهی) متهم بمبگذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۵ و احمد مولا أبوناهض معروف به احمد نیسی از اعضا و بنیانگذاران «جنبش آزادیبخش الأحواز» در سال ۲۰۱۷ در هلند، دولت این کشور تصمیم گرفته که برای محافظت از جان مخالفان سیاسی حکومت جمهوری اسلامی ساکن در هلند، تدابیر امنیتی بیشتری را در نظر بگیرد. همزمان جزئیات جدیدی از ابعاد اقدامات امنیتی جمهوری اسلامی در هلند منتشر شده است.
این اقدامات شدید امنیتی که تاکنون توسط پلیس هلند تأیید نشده است، به گفته وزارت امور خارجه این کشور، به دلیل «دست دراز تهران» در خاک اروپا برای انجام عملیات تروریستی است.
بر طبق گزارش رادیو «آرخوس»، این تدابیر شدید امنیتی در حال حاضر شامل محافطت از سه تن از فعالان عرب اهوازی شده که خواهان جدایی از ایران هستند.
مقامات ایران تاکنون دست داشتن در ترور علی معتمد (محمدرضا کلاهی) و احمد نیسی در خاک هلند را تکذیب کردهاند، اما سازمان اطلاعات و امنیت هلند موسوم به آیفد (AIVD) چندین مرتبه تأکید کرده که آنها مدارک و شواهدی در دست دارند که جمهوری اسلامی ایران و دیپلماتهایش پشت این ترورها هستند.
پیشتر نیز دادگستری هلند اعلام کرده بود که هنوز نتوانستهاند رابطهای بین قاتلان علی معتمد (محمدرضا کلاهی) و جمهوری اسلامی پیدا کنند، اما در ژانویه ۲۰۱۹ بار دیگر سازمان اطلاعات و امنیت هلند تأکید کرد شواهدی در دست دارند که ایران پشت این قتلها بود، اما تاکنون از ارائه این شواهد و مدارک خودداری کرده است.
بر اساس این گزارش سازمان اطلاعات و امنیت هلند، استف بلوک، وزیر امور خارجه هلند و کایسا اولونخرن، وزیر کشور و معاون نخستوزیر سهشنبه ۸ ژانویه/ ۱۸ دی در نامهای به مجلس نمایندگان هلند از دستداشتن ایران در این قتلها خبر دادند. پس از آن هلند نماینده خود در اتحادیه اروپا را برای شفافسازی در این باره به پارلمان اروپا فرستادند و از اتحادیه اروپا خواستند تا تحریمهایی را علیه وزارت اطلاعات ایران و تعدادی از مدیران این سازمان وضع کنند. استف بلوک، وزیر امور خارجه هلند در این باره گفته بود که: «این (تحریمها) یک پیام سخت برای ایران بود.»
اقدامات دولت هلند در قبال ترورهای انجام شده، به تنش میان این کشور و ایران انجامید. ایران در اعتراض به این اقدامات و درخواست تحریم سازمان اطلاعات و مدیران، دو تن از دیپلماتهای هلند در تهران را اخراج کرد و هلند نیز جهت مشورت در این باره سفیر خود از ایران را به هلند فراخواند.
هلند پیشتر در سال ۲۰۱۸ دو نفر از کارمندان سفارت ایران در لاهه را اخراج کرد و بعد از گذشت دو ماه، در اقدامی کم سابقه، یک سخنگوی سازمان اطلاعات و امنیت این کشور خبر اخراج این دو دیپلمات ایرانی را برای اولین بار اعلام کرد. سازمان امنیت هلند اعلام کرد این دو دیپلمات ایرانی به دلیل اتهامات امنیتی اخراج شدهاند.
در سال ۲۰۱۸ ایران در ترورهای ناکام دیگری در خاک اروپا که در فرانسه و دانمارک رخ داد نقش داشت. اتحادیه اروپا این اقدامات ایران را به شدت محکوم کرد و در نتیجه آن وزیر اطلاعات و امنیت ایران و دو فردی که در این دو ترور دست داشتند را تحریم کرد. در راستای این تحریم حساب بانکی این دو نفر نیز مسدود شد.
دکمه اضطراری
عواقب اقدامات تروریستی جمهوری اسلامی به همینجا ختم نشده و دولت هلند به قول خودش در صدد کوتاه کردن «دست دراز تهران» در هلند و اروپا برای جلوگیری از اقدامات تهدیدآمیز مشابه و نقض امنیت کشورهای اروپایی است.
در گزارش مفصل «آخروس» که درباره تدابیر بیشتر امنیتی برای مخالفان سیاسی رژیم ایران منتشر شده، برای اولین بار جزئیات تازهای از ابعاد اقدامات جمهوری اسلامی در هلند آشکار میشود. در گزارش آخروس آمده سه نفری که تدابیر امنیتی بیشتری شامل حالشان شده از فعالان جداییطلب عرب اهوازی هستند.
آخروس اشاره میکند که تنها چند کیلومتر دورتر از محل ترور احمد نیسی خارج از شهر لاهه، در یک شهرک صنعتی، یک استودیوی مخفی تلویزیونی وجود دارد که برای عربهای خوزستان برنامه تولید و پخش میکند. به گزارش آخروس در یک ساختمان که از نمای بیرونی آن چندان مشخص نیست که در داخلش چه میگذرد، استودیوی شبکه «الأحواز» قرار دارد. این شبکه چند مرتبه در هفته برای مخاطبانش در داخل ایران از طریق چندین استودیوی مختلف با امکانات حرفهای و پیشرفته برنامه پخش میکند.
عیسی سواری، یکی از گردانندگان این شبکه، در رابطه با فعالیت این شبکه به آخروس میگوید:
«این یک برنامه مهم در مورد وضعیت اهواز است و من همچنین درباره جنایات دولت ایران در اهواز، در مورد افرادی که دستگیر و به دار آویخته شدهاند میگویم.»
چند ماه پیش، هنگامی که عیسی سواری در حال اجرای زنده برنامه تلویزیونی بود، به طور اتفاقی دکمهای که تعبیهشده بر آویز گردنش بود را فشار میدهد و تنها در عرض چند دقیقه ساختمان شبکه پر از پلیس میشود.
اما ماجرای این دکمه چیست؟ این دکمه اضطراری بخشی از بسته اقدامات امنیتی بیشتر پلیس هلند برای تأمین امنیت فعالان عرب است. با فشار دادن این دکمه در مواقعی که خطری تهدیدشان میکند، پلیس سریعا باخبر میشود و خودش را به آنان در محل مورد نظر میرساند.
بعد از انجام دو ترور در هلند، تهدیدات امنیتی همچنان برای فعالان عرب وجود دارد، از این جهت این تدابیر امنیتی بیشتر برای آنان در نظر گرفته شده است. عیسی سواری در گفتوگو با آخروس میگوید که بعد از دستگیری «رغدان ال.ک» در ماه فوریه این بسته امنیتی برای آنها در نظر گرفته شد.
رغدان ال.ک، یک جاسوس عراقی-سوئدی است که در ماه فوریه در استکهلم دستگیر شد. رغدان ال.ک به عنوان روزنامهنگار «یورو تایم» به عیسی سواری و شبکه الأحوازی نزدیک میشود. او به عنوان روزنامهنگار با عراقیها و جامعه عربهای اهواز همکاری میکرد. او حتی در مراسم افتتاحیه شبکه الأحواز در سال ۲۰۱۷ حضور داشت. اما بعدها در توییتر عکسی از رغدان در هنگام مصاحبه با «قیس خزعلی»، دبیرکل گروه «عصائب اهل حق» که رابطه نزدیکی با سپاه قدس ایران دارد، یافت شد.
عیسی سواری و همکارانش بعد از پیدا کردن این عکس، نگرانیهای خود را به مقامات امنیتی دانمارک اطلاع میدهد، زیرا دفتر مرکزی آنها در دانمارک مستقر است. چند ماه بعد از آن رغدان ال.ک در سوئد دستگیر میشود.
مقامهای سوئدی و هلندی هنوز نگفتهاند که علت اصلی دستگیری رغدان ال.ک چیست، اما اظهار داشتهاند که تحقیقات همچنان در جریان است. پس از دستگیری رغدان ال.ک، نهادهای امنیتی هلند و سوئد درباره خطرات امنیتیای که عیسی سواری را تهدید میکند به او اطلاع میدهند. عیسی سواری در گفتوگو با آخروس میگوید:
«آنها (نهادهای امنیتی) عکسهایی از خانه من و استودیوی شبکه الأحواز را نشانم دادند که توسط رغدان گرفته شده بود.»
دو تن دیگر از فعالان عرب که شامل تدابیر امنیتی بیشتر از سوی هلند شدهاند، «عماد حلفی» و «قاسم عابد» هستند. هر دوی این افراد بارها پیامهای تهدیدآمیز مختلفی را دریافت کردهاند. عماد حلفی اشاره میکند که فوریه گذشته یک تماس تلفنی از شخصی ناشناس دریافت کرده که به او گفته: «ما شما را از بین میبریم و میدانیم که شما کجا هستند. باید فعالیتهایتان را متوقف کنید.»
قاسم عابد نیز در گفتوگو با آخروس به اطلاعات به دست آمده در مورد یک «فهرست مرگ» اشاره میکند که همراه با یکی از همکارانش در سوئد به آن دست پیدا کردهاند. او بعد از ترور احمد نیسی در سال ۲۰۱۷، تهدیداتی را در خانهاش مشاهده میکند که توسط سرویسهای اطلاعاتی هلند نیز تأیید میشود. قاسم عابد پس از آن ناچار میشود که مدتی طولانی به همراه خانوادهاش به صورت مخفیانه زندگی کند.
عیسی سواری، قاسم عابد و عماد حلفی از اعضای «جبهه عربی برای آزادی الأحواز» هستند که در سال ۱۳۵۹ تشکیل شد. «جبهه عربی برای آزادی الأحواز» یک سازمان سیاسی است که برای جدایی مناطق عربنشین از ایران و احقاق حقوق عربهای اهوازی فعالیت میکند.
اما آیا این تدابیر امنیتی اتخاذ شده از سوی هلند برای فعالان سیاسی عرب کافی است و واقعا میتواند امنیت آنها را تأمین کند؟ یوسف السرخی، نویسنده و فعال عرب اهوازی ساکن هلند، در این باره زمانه میگوید:
«به نظرم این تدابیر امنیتی بیشتر از سمت پلیس نسبت به همان حادثه تناسبی ندارد. مثلا یکی بیاید در کشور شما عملیات تروریستی انجام بدهد و یک شهروند هلندی را بکشد و در مقابل تدابیر امنیتی بیشتر اتخاذ کنید. ما توقع داشتیم که دولت هلند به طور رسمی یک عکسالعملی از خودش در برابر ایران نشان بدهد. در حالی که بسیاری از شرکتهای هلندی در همان اهواز با استانداری در رابطه با پروژههای آبی همکاری میکنند.»
یوسف السرخی همچنین این تدابیر را تنها برای سه نفر ناکافی میداند:
«نکته دیگر این است که این بسته تدابیر امنیتی فقط بر روی سه نفر تمرکز کرده است در حالی که فعالین عرب زیادی هستند که روزانه به صورت مستقیم و غیرمسقتیم تهدید میشوند. چه از داخل هلند و چه از خارج هلند. این تدابیر اگر تمرکزش فقط بر روی این افراد باشد، فضا را برای مورد هدف قرار دادن دیگر فعالین باز میگذارد. من افرادی زیادی را میشناسم در هلند که همچنان تهدید میشوند، از جمله اعضای خانواده احمد نیسی.»
با اینکه تهدید و ترور مخالفین سیاسی جمهوری اسلامی در طی چهل سال گذشته در خارج از کشور متوقف نشده، باید دید این تدابیر جدید امنیتی تا چه اندازه در تأمین امنیت جان مخالفان سیاسی میتواند تأثیرگذار باشد.
در همین زمینه:
دادستانی هلند: هنوز ارتباطی بین دولت ایران و قتل محمدرضا کلاهی پیدا نشده است