مجتبا یوسفی‌پور – از هفته گذشته نمایش عمومی فیلم «شوالیه تاریکی برمیخیزد»، تازه‌ترین فیلم از مجموعه فیلم‌های «بتمن» به کارگردانی کریستوفر نولان، فیلمساز انگلیسی به شکل گسترده در سینماهای بیش از ۵۰ کشور دنیا آغاز شده است. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
«شوالیه تاریکی برمیخیزد» سومین قسمت از سه‌گانه داستان «شوالیه تاریکی» به کارگردانی کریستوفر نولان است. این سری جدید از مجموعه فیلم‌های بتمن در سال ۲۰۰۵ میلادی با فیلم «بتمن آغاز می‌کند» آغاز شد و بعد از سه سال در سال ۲۰۰۸ با فیلم «شوالیه تاریکی» ادامه یافت و اکنون این تازه‌ترین فیلم قرار است پایانی بر این سه‌گانه باشد.
بالطبع داستان فیلم نیز در ادامه داستان دو فیلم قبل قرار دارد. اکنون هشت سال از ماجراهای قسمت دوم گذشته است. در این هشت سال بتمن که در انتهای قسمت قبل طبق توافقی با گوردون، مأمور ارشد پلیس «گاتهام‌سیتی»، مسئولیت اعمال و مرگ «هاروی دنت» را برای حفظ آبروی عمومی او بر عهده گرفته بود، به تبعیدی خودخواسته تن داده و از همه دوری جسته است، در حالی که پلیس به دنبال اوست. در همین زمان بار دیگر «سلینا کایل» یا همان «زن گربه‌ای» با نقشهای تازه به شهر بازمی‌گردد. پس از آن سر و کله «بین»، یک تروریست ماسک‌دار قدرتمند پیدا می‌شود. آمدن این خطر بزرگ باعث می‌شود تا بتمن برای نجات دوباره «گاتهام‌سیتی» از مخفیگاه خود بیرون بیاید و بار دیگر به جنگ بدی‌ها و جنایتکاران برود.
در سال ۲۰۰۵ و بعد از موفقیت فیلم «بتمن برمیخیزد» نولان اعلام کرد که قصد ساختن قسمت دوم فیلم را ندارد. اما بعد از کار بر روی پروژه و نوشتن فیلمنامه قسمت دوم به همراه برادرش جاناتان نولان و دیوی اس. گویر، بار دیگر به سراغ این شخصیت کتاب‌های مصور بازگشت و قسمت دوم فیلم را ساخت. از همان زمان ایده اولیه برای قسمت سوم و پایانی نیز در ذهن نویسندگان فیلمنامه بود و داستان اولیه فیلم در سال ۲۰۰۸ نوشته شد. این سه نفر بعد از ساخت قسمت دوم شروع به نوشتن فیلمنامه قسمت سوم کردند. البته در این فاصله نولان درگیر ساخت فیلم «سرآغاز» شد و این شبهه به‌وجود آمد که قصد بازگشت به این پروژه را ندارد.
سرانجام در سال ۲۰۱۰ نولان خبر از ساخت قسمت سوم فیلم داد. او خود در ارتباط با دلیل بازگشتش برای قسمت سوم این مجموعه فیلم‌ها می‌گوید: «راستش ما فقط وقتی برای ساخت یک فیلم دست به کار می‌شویم که فکر کنیم داستانی برای گفتن داریم. ما واقعاً احساس می‌کردیم که نیاز داریم این داستان را به پایان ببریم و این سه‌گانه را به عنوان یک مجموعه کامل کنیم. ما احساس کردیم داستانی داریم و این تنها چیزی است که شما برای شروع نیاز دارید.»
برخلاف تصور همه نولان ترجیح داد که فیلم را به شیوه سه‌بعدی فیلمبرداری نکند. به جای آن، او به سراغ بالا بردن کیفیت تصاویرش رفت و تصمیم گرفت بخش عمده فیلم، یعنی چیزی حدود یک ساعت آن را با دوربین‌های ویژه «آی‌مکس» فیلمبرداری کند. دلیل عدم استفاده از این دوربین‌ها برای فیلمبرداری کل فیلم، صدای زیاد آن‌هاست که امکان صدابرداری سر صحنه را از گروه می‌گرفت و به اجبار صحنه‌های دارای گفت‌وگو با دوربین‌های ۳۵ و ۷۰ میلی‌متری فیلمبرداری شدند. فیلم در چندین کشور چون هند، انگلستان و آمریکا و با بودجه‌ای حدود ۲۵۰ میلیون دلار فیلمبرداری شد و با شروع فیلمبرداری تبلیغات فیلم نیز آغاز شد.
در «شوالیه تاریکی برمیخیزد» علاوه بر شخصیت «بتمن»، برخی از شخصیت‌های دو فیلم پیشین با بازی همان بازیگران نیز حضور دارند. از فهرست بلندبالای بازیگران فیلم می‌توان به مایکل کین،گری اولدمن، لیام نیسون و مورگان فریمن اشاره کرد که همه پیش از این نیز در سری فیلم‌های بتمن حضور داشته‌اند. مایکل کین، بازیگر سر‌شناس بریتانیایی که برای پنجمین‌بار در مقابل دوربین نولان بازی کرده است در ارتباط با او و شیوه کارش می‌گوید: «او مثل یک کامیپیو‌تر است. همه چیز را درباره کاری که می‌خواهد انجام دهد می‌داند و خیلی آرام و ساکت است. هر سئوال کوچکی ازش بپرسی برایش جوابی دارد. مانند این است که در سرش دوربینی دارد. کارش عالی است.»
در کنار این گروه از بازیگران، نولان از بازیگرانی که پیش‌تر در پروژه‌های دیگر او و به‌ویژه در فیلم «سرآغاز» با آن‌ها همکاری کرده بود برای بازی در نقشهای کلیدی فیلم استفاده کرده است. تام هاردی که نقش «بین»، ضد قهرمان اصلی داستان را ایفا کرده است به همراه ماریون کوتیلارد و جوزف گوردون لویت از دیگر بازیگرانی هستند که پیش از این در فیلم «سر آغاز» نیز با کریستوفر نولان همکاری کرده و بعد از آن به سری فیلم‌های بتمن راه پیدا کرده‌اند. در کنار آن‌ها، آن هاثاوی که نقش «زن گربه‌ای» را بازی کرده، دیگر بازیگری است که برای اولین‌بار به این پروژه پیوسته است، آن هم برای ایفای نقشی که پیش از او ستاره مطرحی چون میشل فایفر آن را بازی کرده بود.
نولان در ارتباط با چگونگی انتخاب بازیگرانش و دلیل همکاری مستمرش با بازیگران ثابت می‌گوید: «مهم‌ترین چیز داشتن استعداد بالا است. وقتی با کسانی مانند جو و یا تام کار می‌کنی که استعداد و توانایی زیادی دارند، دوست داری که این تجربه‌ها را تکرار کنی. این دلیل اصلی است که من چهار فیلم با کریستین بل و پنج فیلم با مایکل کین کار کرده‌ام. راستش به شکل خودخواهانه‌ای وقتی شما با آدم‌های بااستعداد کار می‌کنی، دوست داری دوباره و دوباره از آن‌ها استفاده کنی.»
«شوالیه تاریکی برمیخیزد» با استقبال منتقدان و تماشاگران روبرو شده است. این فیلم بیش از ۱۶۰ میلیون دلار در هفته اول نمایش‌اش در سینماهای آمریکا و حدود ۲۷۰ میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشته. راجر ایبرت، «منتقد شیکاگو سان‌تایمز» سه ستاره از چهار ستاره همیشگی‌اش را نثار این فیلم کرده و آن را فیلمی تیره و سنگین توصیف کرده است و با انتقاد از نیمه اول فیلم و سردرگمی شخصیت‌ها، در مجموع موفقیت نولان در فضاسازی فیلم بدون استفاده از امکانات سه‌بعدی را ستوده است. پیتر تراورس، منتقد «رولینگ استونز» نیز با دادن سه و نیم ستاره از چهار ستاره خود به این فیلم با تعریف از کارگردانی فیلم و تصویرسازی‌های زیبای آن، بازی کریستین بل در نقش بتمن را ستوده است و این آخرین قسمت بتمن را موقعیتی تازه برای او توصیف می‌کند تا بیشتر و عمیق‌تر به این نقش نزدیک شود. متیو لی‌لند منتقد «توتال فیلم» نیز پنج ستاره کامل به فیلم داده و آن را پایانی هوشمندانه بر این سه‌گانه پرطرفدار و پیچیده خوانده؛ و بالاخره تاد مک‌کارتی، منتقد «هالیوود ریپور‌تر» از آخرین قسمت بتمن را به عنوان بهترین فیلم در میان سه‌گانه نولان یاد کرده، و این فیلم را یک سر و گردن بالا‌تر از آثار مشابه دانسته و آن را به عنوان اثری پیچیده و گیرا معرفی کرده است.
«شوالیه تاریکی برمیخیزد» با زمان ۱۶۴ دقیقه محصول سال ۲۰۱۲ کشورهای آمریکا و انگلیس است.
مشخصات فیلم
شوالیه تاریکی برمیخیزد
The Dark Knight Rises
نویسندگان: کریستوفر نولان، جاناتان نولان، دیوید اس گویر
Christopher Nolan, Jonathan Nolan, David S.Goyer
کارگردان: کریستوفر نولان
Christopher Nolan
بازیگران: کریستین بیل، گری اولدمن، تام هاردی، آن هاثاوی، مورگان فریمن، مایکل کین، جوزف گوردون لویت، لیام نیسون
Christian Bale, Gary Oldman, Tom Hardy, Anne Hathaway, Morgan Freeman, Michael Caine, Joseph Gordon-Levitt, Liam Neeson
در همین زمینه:
برنامه «اکران» در رادیو زمانه
ویدئو: پیش‌پرده فیلم «شوالیه تاریکی برمیخیزد» به کارگردانی کریستوفر نولان