محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که تحت تحریم آمریکا قرار دارد، صبح جمعه ۲۹ شهریور سرانجام بعد از کشاکشهایی بین دولت ایران و وزارت خارجه آمریکا بر سر صدو ویزا، برای شرکت در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل تهران را به مقصد نیویورک ترک کرد. سرانجام ویزای وزیر خارجه و رئیس جمهوری ایران صادر شد. حمله به تأسیسات نفتی آرامکو عربستان سعودی حضور ایران در مجمع عمومی سازمان ملل را تحت تأثیر قرار داده است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل شامگاه چهارشنبه ۲۸ شهریور در یک نشست خبری اعلام کرده بود که با مقامات آمریکایی برای صدور ویزای روحانی و ظریف و همچنین سایر مقامات و سران کشورهای جهان در تماس است. خبرگزاریهای داخلی ایران پس از حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی از احتمال لغو سفر روحانی و ظریف به نیویورک خبر داده بودند.
روز گذشته دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در جمع خبرنگاران گفته بود:
«اگر دست من بود، حتماً به آنها ویزا میدادم.»
این سخن رئیس جمهوری به نشانه و علامتی به سمت وزارت خارجه آمریکا تعبیر شد.
ظریف جمعه با انتشار پیامی در توییتر یک بار دیگر فجایع جنگ یمن را به قصد خنثی کردن پیامدهای نامطلوب حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی برجسته کرد. وزیر خارجه ایران نوشت:
«خون عرب در مقابل نفت عرب/ الفبای سیاست ایالات متحده: چهار سال بمباران کور یمن، ۱۰۰ هزار کشته از مردم یمن، ۲۰ میلیون یمنی دچار سوء تغذیه و ۲.۳ میلیون مورد ابتلا به وبا به معنای اعطای اختیار تام به جانیان است.»
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریكا که برای بحث و گفتوگو درباره بحران خلیج فارس به امارات متحده عربی سفر کرده، پنجشنبه ۲۸ شهریور / ۱۹ سپتامبر در ابوظبی گفت ایالات متحده در پی ائتلافسازی برای رسیدن به یک راهکار صلحآمیز در بحران اخیر خلیج فارس است. پمپئو گفت:
«این مسئله [ایجاد راه حل مسالمتآمیز] مأموریت ماست. رئیس جمهور ترامپ از من میخواهد که در این مسیر عمل کنم. امیدوارم که ایران هم این مسئله را از این منظر ببیند.»
ظریف صبح جمعه در پیام دیگری در توییتر در پاسخ به «ائتلاف راهکار مسالمتآمیز» همتای آمریکایی خود به «طرح صلح یمن»، مذاکرات آستانه و پیشنهاد معاهده عدم تجاوز منطقهای» اشاره کرد.
ترکی المالکی، سخنگوی وزارت دفاع عربستان چهارشنبه ۲۷ شهریور / ۱۸ سپتامبر در یک نشست خبری ادعا کرد که حمله به تأسیسات نفتی عربستان از شمال خلیج فارس و با موشکهای نقطهزن کروز «یا علی» و چندین فروند پهپاد سپاه پاسداران و با استفاده از سیستم موقعیتیاب «جی پی اس» انجام شده است.
در همان حال وزارت دفاع آمریکا از همکاری با پادشاهی سعودی برای یافتن راههایی برای حفظ و تضمین امنیت حریم هوایی شمال عربستان در برابر حملات موشکی و پهپادی خبر داده است. نصب سیستمهای پاتریوت یکی از گزینههاست. مقامات وزارت دفاع آمریکا اما هنوز در این مورد به تصمیم نرسیدهاند.
در این میان منشأ موتورهای موشکهایی که در حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی به کار گرفته شد نیز مشخص شده است: شرکت «پی بی اس» در جمهوری چک چنین موتورهایی را تولید میکند.
مجمع عمومی سازمان ملل سهشنبه ۲۶ شهریور/ ۱۷ سپتامبر آغاز شد. هفته آینده ۲ مهر/ ۲۴ سپتامبر سخنرانی رهبران و رئیسان دولتها در اجلاس سالیانه مجمع آغاز میشود. بنابر برنامهای که از پیش تعیین شده، سخنرانی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، روز سهشنبه دوم مهر برگزار خواهد شد و حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی نیز قرار است یک روز بعد، سوم مهر، در مجمع سخنرانی کند.
بیشتر بخوانید: