طالبان نمایندگانش را در پی شکست گفتوگوها با ایالات متحده به روسیه فرستاده است تا با مقامات این کشور در خصوص آینده خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان رایزنی کنند. این گروه در نظر دارد هیأتیهایی را نیز به ایران، چین و کشورهای آسیای مرکزی بفرستد. به گفته مقامات طالبان، هدف آنها وادار کردن آمریکا به خروج از افغانستان است؛ با یا بدون توافق.
چند روز بعد از آنکه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا دیدار برنامهریزیشده با رهبران طالبان در تفرجگاه کمپ دیوید را لغو کرد، ظاهراً سفر نمایندگان طالبان به روسیه با هدف تقویت حمایتهای منطقهای صورت میگیرد.
طالبان سفرهایی را نیز به چین، ایران و کشورهای آسیای مرکزی برنامهریزی کرده است.
یک رهبر ارشد طالبان در قطر به خبرگزاری «رویترز» گفته است:
«هدف این دیدارها اطلاعرسانی به رهبران این کشورها درباره گفتوگوهای صلح و تصمیم ترامپ برای توقف فرایند صلح آن هم در زمانی است که هر دو طرف همه مسائل برجسته را حل و فصل کرده و درصدد امضای یک قرارداد صلح بودند.»
روسیه پیشتر میزبان دیدارهای بین طالبان و نمایندگان جامعه سیاسی و مدنی افغانستان بوده است.
این هفته سخنگوی وزارت خارجه روسیه اظهار امیدواری کرده بود فرایند صلح را بتوان به مسیر خود بازگرداند و هر دو طرف را به ادامه گفتوگوها تشویق کرد.
در حال حاضر اما معلوم نیست که امکان از سر گرفتن گفتوگوها وجود داشته باشد.
یکی از رهبران طالبان به شرط فاش نشدن نامش گفته است که هدف دیدارهای اخیر احیای مذاکرات با آمریکا نیست، بلکه قصد شورشیان ایجاد برآوردی از حمایتهای منطقهای برای وادار ساختن نیروهای آمریکایی به خروج از افغانستان است.
مقامات ایالات متحده و طالبان طی چندین ماه ۹ دور گفتوگو در دوحه، پایتخت قطر برگزار کردند و در نهایت به یک نسخه اولیه توافق دست یافتند که بر اساس آن قرار بود پنج هزار سرباز آمریکایی از افغانستان خارج شوند و در عوض گروه طالبان برقراری امنیت را تضمین کند.
این توافق که بنا بود قدم نخستین در دستیابی به یک توافق جامع صلح باشد با انتقاد شدید دولت افغانستان مواجه شد که از گفتوگوهای صلح بیرون گذاشته شده بود.
بسیاری از مقامات ارشد سابق ایالات متحده نیز نسبت به خروج شتابزده نیروهای آمریکایی هشدار داده و پیشبینی کردهاند این اقدام به کاهش ثبات در افغانستان منجر خواهد شد و خطر دور جدیدی از جنگهای داخلی را به همراه خواهد داشت.
نسخه اولیه توافق اما شامل قرارداد آتشبس نبود و خشونتهای طالبان و درگیریها در تمام مدت مذاکرات و حتی بعد از دستیابی به توافق اولیه ادامه یافت. بعد از آنکه یک حمله انتحاری در کابل به کشته شدن ۱۲ نفر شامل یک سرباز آمریکایی منجر شد، ترامپ با توئیتی اعلام کرد که دیدار با طالبان در کمپ دیوید را لغو میکند.
او در ادامه گفت که مذاکرات به بنبست رسیده و نیروهای آمریکایی عملیاتی را علیه طالبان شروع خواهند کرد.
از زمان حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، طالبان اکنون بیش از هر زمان دیگری قدرتش را در افغانستان گسترانده است. این گروه شورشی که زمانی دولت افغانستان را در اختیار داشت، اکنون بیش از نیمی از قلمرو این کشور را در کنترل خود دارد.
واکنش طالبان به توقف مذاکرات
در واکنش به موضع ترامپ، سهیل شاهین، سخنگوی طالبان گفته است رهبران گروه از تصمیم ترامپ شگفتزده شدند.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، شاهین گفته است که آتشبس موضوع مذاکرات با آمریکا نبود، بلکه مسئلهای بیناافغانی بود که باید با نمایندگان دولت افغانستان مذاکره میشد. اما مذاکرات بیناافغانی در صورتی انجام میشود که اشغال افغانستان به پایان برسد.
سخنگوی طالبان گفته است توافق طالبان با ایالات متحده به این کشور راهی آسان و امن برای خروج نیروهایش ارائه میکرد:
«اگر با آنها توافقی امضا کنیم این وظیفه را داریم که به آنها حمله نکنیم و مسیر امن برای خروج را فراهم کنیم. اگر آنها بخواهند بدون هیچگونه توافق صلحی خارج شوند، آنگاه این موضوع رضایت یا رغبت ما خواهد بود که آیا به آنها حمله بکنیم یا نکنیم.»
به گفته شاهین، در فقدان توافق میان طالبان و آمریکا، این گروه بر اساس منافع گروهی، ملی و اسلامی درباره حمله به نیروهای آمریکایی تصمیم میگیرد.