سعید بیانی − با آغاز ماه رمضان در ایران و علی رغم وعده و وعیدهای مقامات جمهوری اسلامی در مورد کنترل قیمتها، بازار روزهای نامتلاطمی و آشفتهای را سپری میکند. خبر تحریمها نیز بر عمق فاجعه گرانی و تورم افزوده است. کافی است به میادین میوه و تربار محل سری بزنیم تا از اوج گرفتن قیمتهای کالاهای اساسی مطلع شویم و البته از صفهای طولانی مراکز توزیع مرغ دولتی نیز متعجب بمانیم.
مرغ این روزها به تیتر خبرهای روزنامهها و رسانههای داخلی تبدیل شده است و حتی در بعضی مواقع نیز به تصویر کشیدن مصرف این حیوان اهلی کمیاب و البته گران در ایران از مصادیق جرم شده است. احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی گفته است : ” در فیلمها خوردن مرغ را نشان میدهند در صورتی که شاید فردی نتواند آن را بخرد و برخی افراد با دیدن آن میگویند خودمان چاقو دست میگیریم و حقمان را از این پولدارها خواهیم گرفت.”
مسئله مرغ
محمد رضا رحیمی، معاون اول محمود احمدی نژاد نیز حکایتی دیگر از مرغ و گرانی مرغ و سوء مدیریتها دارد. وی عامل گرانی مرغ را عدهای “پولپرست بیغیرت” و “خارجیان” میداند. به گزارش ایلنا، محمدرضارحیمی در دومین روز از بیستونهمین اجلاس روسای آموزشوپرورش مناطق کشور بهچگونگی گران شدن مرغ اشاره کرده و میگوید: ” وقتی حوالهها دو روز دیرجابهجا میشود، این پولپرستهای بیغیرت چنان هجوم میبرند و یکدفعهقیمت را بالا میبرند و با این اقدام از بازار ارز تهیه میکنند که درنتیجه این امر، قیمتها افزایش مییابد. البته اینها تعدادی معدود ازدلالان و کسانیاند که با خارجیها همپیمان هستند.” وی با اشاره به اینکه طرح هدفمندسازی یارانهها از بینظیرترین اقداماتی استکه در دولت احمدینژاد انجام شده، گفته است: ” متاسفانه اجرای مرحله دومهدفمندسازی یارانهها به کمک عوامل داخل و خارج فعلا متوقف شده است.“
معاون برنامهریزی استانداری تهران از تعهد مسئولان سازمان صنعت، معدن وتجارت استان تهران برای توزیع روزانه هزار تن گوشت مرغ به کیلویی ۴۷۰۰تومان خبر داده است. نعمتالله ترکی در گفتوگو با مهر درخصوص نظارت بر تامینگوشت مرغ مورد نیاز استان تهران گفته است: ” با توجه به اینکه «وظایف تامین، توزیع و نظارت» برعهده سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران است، استانداری تهران بر اساس وظیفه حاکمیتی خود بر کل این سیستم نظارت میکند. “
بر اساس گزارشهای منابع داخلی علت اصلی مشکل کمبود مرغ به مشکل نقل و انتقال پول در بازار بینالمللی بر اثر فشارهای تحریمی است. در حالی که مقامات جمهوری اسلامی منکر اثرات تحریمها هستند، به گزارش ایسنا، مهدیغضنفری، وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعلام کرده است که تعداد کامیونمورد نیاز برای حمل نهادههای دامی به داخل کشور تامین نشده و همین اتفاقباعث شده که تاخیر زیادی در تهیه خوراک دام ایجاد شود. اما پس از مدتیظاهرا این مشکل نیز حل شد و شرکت پشتیبانی امور دام اعلام کرد که بدون وقفهتوانایی آن را دارد تا پایان امسال ماهانه ۳۰۰هزار تن نهاده دامی دراختیار دامداران قرار دهد.
آماررسمی نشان میدهد قیمت مرغ از ابتدای سالجاری تاکنون بیش از ۳۵درصد دربازار آزاد افزایش پیدا کرده است که با این حال مرغ در خردهفروشیهای سطح شهرتهران با قیمت ۷۵۰۰ تومان در هر کیلوگرم و گاهی تا ۸۰۰۰ تومان نیز فروخته میشود. تنها در تعدادیاز مراکز عرضه مستقیم دولتی مرغ برزیلی یخ زده ۴۷۰۰ تومانی به تعداد محدود عرضه میشود.
جدل دلاری مجلس و دولت
شرایط نامتلاطم و بی ثبات بازار ایران به مویی بند است، هر خبری به شدت قیمتها را تکان میدهد و یک شوک کوچک موجی سنگین را به حرکت در میآورد.
خبرهای بد اقتصادی اگر با مسافرتهای تابستانی همزمان شود، دیگر نور علی نور است. گرمای شدید تهران خانوادهها را به خارج از کلان شهرها میکشاند. ولی زمانی که پولی در جیب نباشد باید هوای آلوده تهران را فرودمید و البته گرمای شدید شهر را هم تحمل کرد.
بعد از شوک وارده به بازار ارز بعد از مطرح شدن طرح مجلس برای سه نرخی شدن ارز از سویرئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، ارسلان فتحی پور از جای دادن پیشنهاد حذف ارائه ارز مسافرتی دربانکها با نرخ مرجع خبر داد. فتحی پور با اشاره به اینکه این امر موجب خروج سرمایه از کشور شده گفته است: “متأسفانه سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار ارز مسافرتی از کشور خارج میشود درحالیکه هیچ توجیه اقتصادی برای آن وجود ندارد“.
با این حال گویا مسافران و بخصوص دانشجویان در حال تحصیل در خارج از کشور روزگار سختی را پیش رو دارند که البته فروشندگان و خریدان نیز از تبعات این اظهارت غیر کارشناسی بی بهره نیستند.
مصطفی، ۳۴ ساله، فروشنده البسه مردانه در بازار تهران، میگوید : “شرایط خرید جنس و واردات هر روز سخت تر میشود، دیگر به طور کلی امیدمان از دولت قطع شده است.” وی ضمن اشاره به پیراهنهای مردانه که در مغازه چیده شده است و در پاسخ به یکی از مشتریان که خواهان تخفیف است، میگوید : ” این جنسها از قبل خریده شده است و عرضه میشود. دلاری وجود ندارد تا جنس بخریم و وارد کنیم.”
از چندی پیش که موانع و دشواریهایی بر سر اختصاص ارز با نرخ مرجع به مسافران در بانکها به وجود آمد، سیل افرادی که خواهان دریافت ارز برای خروج از کشور بودند روانه بازار موازی شد. این امر موجب آن شد که به حجم تقاضا در بازار ارز افزوده شود و نوسانات افزایشی این بازار تا حدی ناشی از همین امر بود.
حذف ارز مسافرتی به شکل رسمی موجب آن خواهد شد که تقاضا برای ارز در بازار بالا رود، چیزی که باعث افزایش قیمت ارز شود. این امر به خصوص در ایام حج بخوبی مشهود است که سیل هجوم افراد و تبعات آن در بازار موازی ارز شوک آور و غیر قابل پیش بینی خواهد بود.
از سویی دیگر تا همین جا نیز ارز با نرخ مرجع ۱۲۲۶ تومان به میزان ۱۰۰۰ دلار برای همه مسافران یکسان نیست. به عبارتی سهمیه ارز مسافران کشورهای عراق، سوریه، عربستان و در مجموع حدود ۲۰ کشور، حدود ۴۰۰ دلار است. در نتیجه میتوان خروج سرمایه ارزی از کشور را به این شکل را منتفی و اثرات حذف ارز مسافرتی را نیز زیان بار دانست.
به گفتهفتحیپور، در صورت تصویب این طرح در مجلس نهم و همچنین درصورت اجرای درستآن توسط دولت شاهد کاهش چشمگیر قیمت کالاها بهویژه کالاهای اساسی در بازارخواهیم بود. او با اشاره به اختلاف قیمت حدودا ۷۰۰ تومانی نرخ ارز مرجعبا نرخ ارز آزاد، گفته: ” مگر الان که به قول برخی از آقایان ارز تکنرخی است، هیچ فساد اقتصادی به وجود نیامده است؟ ! رییس کمیسیون اقتصادی مجلس همچنیندرخصوص اینکه حذف ارز مسافرتی شامل مسافران زیارتی هم میشود، گفت:” بله، این طرح همه مسافران اعم از مسافرانی که برای تفریح یا برای تجارت یا برایزیارت به کشورهای دیگر میروند را شامل میشود”.
رییسکل بانک مرکزی تنها چند ساعت پس از اظهارنظر جدید رییس کمیسیونمجلس اعلام کرد که نهتنها بازار را تکنرخی اداره خواهد کرد بلکه پروژهکاهش قیمتهای رسمی را برای رسیدن به این هدف به همین زودیها کلید خواهدزد. «محمود بهمنی» در واکنش به برنامههای کمیسیون اقتصادی مجلس با تکذیبچندنرخی شدن ارز، از برنامه جدید این بانک برای کاهش فاصله نرخ غیررسمیدلار با نرخ رسمی آن خبر داد. بهمنی با اشاره به اینکه در حال حاضر فاصلهبین نرخ غیررسمی دلار با نرخ رسمی آن منطقی نیست، اظهار داشت: “بانک مرکزیدر حال تدوین برنامهای برای نزدیک شدن نرخ غیررسمی دلار به نرخ رسمی آناست.”
وی در مورد زمان اجرای این برنامه تاکید کرد: “در حال حاضر برنامه کاهشنرخ غیررسمی دلار در جریان است و این برنامه آغاز شده است. رییسکل بانکمرکزی همچنین با تاکید بر اینکه هیچ نرخ ارز دوگانه یا چندگانهای در حالحاضر در بازار ارز کشور وجود ندارد، تاکید کرد: ” نظام تکنرخی در بازار ارزدر جریان است.” بهمنی خاطر نشان ساخته است:” بانک مرکزی به دنبال تعدیل نرخ ارز است ودر این زمینه اقدامات لازم صورت میگیرد”. با این وجود جدل ما بین مجلس و بانک مرکزی همچنان پا برجاست و مثل اینکه قرار نیست هیچکدام از موضع خود پایین بیایند آنچه مشخص است ضرر کننده اصلی این مناقشات خود ساخته دولتی مردم ایران هستند که هر روزه با قیمتهای کذایی دست و پنجه نرم میکنند.
بازار بورس در شوک درمانی
بازار بورس نیز این روزها در شرایط اغما بسر میبرد. یک خبر در یک رسانه داخلی و خارجی قلب اقتصاد کشور را آنچنان دچار حمله شدید میکند که گویا این بیمار قلبی دیگر جانی در بدن ندارد.
در بازار سهام در روز چهارشنبه (۲۸ تیرماه) شاخص، باز با سر زمین خورد و یک سقوط و رکورد سه رقمی دیگر بهنام خود ثبت کرد. با افت ۱۳۸ واحد دیگر که با ثبت پنجمین ریزش روزانه شاخص بورس در سالجاریهمراه بود، این متغیر به ۲۱ قدمی کانال ۲۴هزار تایی نزدیک شد تا بار دیگراز وضعیت نامناسب بازار سهام حکایت داشته باشد.
نکته دیگر اینکه دولت کماکان به روند ارایه گزارشهای جعلی و بی پشتوانه ادامه میدهد. افت سه رقمی شاخص بار دیگر نگرانیهای فعالان در این عرصه را صد چندان کرده است. معاملات پایانی بورس هم هر چند با داد و ستد ۸۴٫۸ میلیارد تومانی بیش از ۵۷۲ سهم همراه بود، اما بالغ بر ۶۳ میلیاردتومان از این ارزش به سه شرکت سایپا با ۵۰٫۸، بیمه ملت و مپنا با ۶٫۴ و ۵٫۸ میلیارد تومان تعلق داشت، یعنی سه غول دولتی با پشتوانه مالی و دولتی عظیم.
عکسها:
ازدحام برای خرید مرغ دولتی – خبرگزاری مهر
آشفتگی اقتصادی در جمهوری اسلامی از چند جنبه باید مورد بررسی قرار گیرد . از جنبه ی استراتژیک جمهوری اسلامی بر تولیدکنندگان سنتی و خرد و همچنین سوداگران و دلالان بازار تکیه دارد از اینرو با تولید مدرن و سرمایه های کلان در تضاد و دشمنی قرار گرفته است به همین دلیل از نظر سیاسی توان حل و فصل مسائلش را با دنیای مدرن بخصوص آمریکا را ندارد . از درون جمهوری اسلامی با تناقض سیاسی و اجرائی درگیر است از سوئی دولت مدرن را به تابعیت درآورده و از سوئی ساختارهای سنی مانند ولایت فقیه سپاه پاسداران مجلس خبرگان و شورای نگهبان و همچنین دادگستری سنتی را ایجاد کرده که همگی با دولت مدرن و ارتش مدرن که از زمان زضا شاه باقی مانده اند در تضاد قرار گرفته و از ابتدای 22 بهمن 57 تا کنون سبب بحران داخلی بوده اند . در این شرایط طرحهای اقتصادی دولتهای متفاوت جمهوری اسلامی قادر به حفظ یک روند نبوده و دخالت ارگانهای سنتی در جهت منافع تولیدات سنتی و عقب مانده خود بی ثباتی و بحران را نهادینه کرده است و از اینرو همه ی طرحهای اقتصادی دولتهای جمهوری اسلامی ابتر شده و با شکست روبرو شده اند . جمهوری اسلامی را می توان از جمله کشورهای نادر دنیا برشمرد که به دلیل ساختارهایش دچار بحران دائمی و درونی ست . پس جمهوری اسلامی با تحمیل سیاسی ارگانهای سنتی دارای بحران ذاتی ست و با توجه باینکه امکان از بین رفتن دولت مدرن در دنیای کنونی وجود ندارد و دولت مورد علاقه ی ارگانهای سنتی تنها مربوط به دورانهای گذشته است و شیوه ی تولید مورد علاقه ی آنها امکان ایجاد دولت عهد عتیق را ندارند از اینرو راه حل بحران تنها با حذف ساختارها و ارگانهای سنتی از قدرت امکان پذیر است و تا زمانی که این تناقض به نفع دولت مدرن و یک حکومت دموکراتیک نینجامد این بحران و بی ثباتی را نیز با خود خواهد داشت از اینرو باید بگوئیم بحران اقتصادی جمهوری اسلامی ناشی از ذات ناهمگون و ساختاری جمهوری اسلامی ست .
از سوی دیگر دولت احمدی نژاد با توجه به توصیه ی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول اقدام به جذف یارانه ها نموده است هدف بانک جهانی و صندوق بین الملی پول از حذف یارانه ها در کشورهای در حال توسعه بدین منظور است که با برابر کردن قیمتها و حذف امتیازات ویژه و رقابتی کردن بازار و تولید سبب جذب سرمایه های خارجی و ضرورتا از بین بردن بیکاری و کسری بودجه ی دولتهاست در حالی که همانطور که در بالا بدان اشاره کردیم با توجه به درگیری و تضاد ذاتی جمهوری اسلامی با جامعه ی جهانی اولین شق آن یعنی جذب سرمایه های خارجی خود بخود منتفی خواهد بود جذب سرمایه های خارجی منوط به روابط عادی با جامعه جهانی ست تا احساس امنیت برای سرمایه ها را ایجاد نماید . فعال کردن بخش خصوصی داخلی نیز منوط به داشتن روابط عادی با جامعه ی جهانی ست مگر آنکه همچون مسئولین جمهوری اسلامی یا اقدام به تولید با شیوه های سنتی نمایند یا در کار دلالی باشند . که با توجه به اینکه تولیدات سنتی با نیروی کار زیاد دارای بهره وری پائین هستند به همین دلیل قادر به رقابت نبوده و ضرورتا مانع بسیار بزرگی در برابر تولیدات مدرن خواهند بود و بر دولت فشار وارد می کنند تا بازرگانی خارجی را به شدت کنترل نموده و مالیاتهای چند برابری بر روی کالاهای خارجی اعمال کند . و ما بازهم شاهد آن خواهیم بود که ذاتا جمهوری اسلامی باید رابطه اش را با بازار جهانی کنترل شدید نماید و یا نطور کلی قطع نماید . از اینرو به هرطرف که بچرخیم باز هم ما به نقطه ی اول می رسیم که جمهوری اسلامی ذاتا قادر به حفظ رابطه ی عادی با جامعه ی جهانی نخواهد بود . به همین دلیل طرح صندوق بین المللی پول و بانک جهانی امکان عملی شدنش را در جمهوری اسلامی ناممکن ساخته است اما هدف احمدی نژاد و کابینه اش در واقع از حذف یارانه ها هم اجرای توصیه ی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول نبوده است زیرا دولت تنها به فکر جبران کسر بودجه هایش بوده است از اینرو اصرار معاون احمدی نژاد بر اجرای فاز دوم هم تنها تامین کسر بودجه هایش است . به همین دلیل طرح حذف یارانه ها نمی توانسته به تولید داخلی کمکی نماید و تنها اقدام به افزایش پول در گردش به نسبت افزایش قیمتها و ضرورتا عدم حذف امتیازات دولتی در بازاری که قیمتها به شدت افزایش یافته و تولید کننده دیگر قادر به رقابت نبوده و افزایش ورشکستگی بنگاههای تولیدی نیز نتیجه ی آن خواهد بود . افزایش پول در گردش و کاهش تولید و افزایش واردات چینی سبب شده تا تورم بصورت تصاعدی چند برابر شده و نه تنها تولید کننده ی داخلی را دچار ورشکستگی نموده بلکه دولت نیز با کسری بودجه ی نجومی و ورشکستگی روبرو شده است . تا اینجا ما اثری از تحریمهای پولی و نفتی در بحران ساختاری جمهوری اسلامی مشاهده نمی کنیم فقط این بحران ساختاری ست که گریبانش را گرفته است . اما با شروع تحریمها ما شاهد تشدید این بحران هستیم . تحریمهای بانکی مانع بزرگی بر سر راه دلالان و قدرت مانور جمهوری اسلامی شده اند زیرا اگر تا دیروز امکان انتخاب شرکای تجاری داشت امروز مجبور است با تعداد اندکی وارد معامله و مبادله شود به همین دلیل با یک اجبار و یک انحصار بازار خارجی روبرو شده و ضرورتا بر تورم تاثیر بالابرنده خواهد داشت و ما شاهد هستیم که از 20 خرداد تا 6 تیر ناگهان 15 درصد به تورم جاری افزوده می شود و دولت مردان جمهوری اسلامی همانطور که پیروزیهایشان را ناشی از امام زمان و خدا نسبت می دهند سرگیجه گرفته و همه ی دنیا را شیطان می نامند . پس وجود بحران ذاتی جمهوری اسلامی در داخل و بحران در سیاست خارجی امروز همدست شده تا مردم راه حل بنیادی حذف ارگانهای سنتی را در دستور کار خود قرار دهند . و تا زمانی که ولایت فقیه سپاه پاسداران و قوه ی قضائیه حذف نشوند مردم قادر به رسیدن به امنیت اقتصادی با دوام نخواهند بود .
اما واقعه ی کمبود و افزایش قیمت مرغ هم باید اشاره کنیم که باز هم ربطی به تحریمها نداشته است اگر چه نمی توان تاثیر آنرا ناچیز شمرد . در دیماه 1391 قیمت خوراک دام افزایش یافت و صنف فروشندگان و تولیدکنندگان مرغ از دولت خواستند تا با افزایش 10 درصدی قیمت مرغ برای جبران افزایش قیمتها موافقت نماید اما دولت بدون توجه به شرایط تولیدکنندگان بر حفظ قیمت و عدم تغییر آن تاکید می کند اما پس از دو دوره کم کم تولید کننده ها با ضرر مواجه می شوند و ضرورتا از ادامه ی تولید امتناع کردند تا ناگهان در روزهای اخیر با کمبود بی سابقه ی تولید روبرو می شویم در واقع بحران کمبود تولید مرغ باز هم به سیاستهای دولت بر می گردد و شخص آقای رحیمی نه دشمنان نه تحریم و نه … همانطور که گفتم بحران ناشی از بحران ذاتی جمهوری اسلامی ایجاد شده است نه چیز دیگر .
از اینرو ما باید توجه کنیم که تحریمها هنوز تاثیری بر اقتصاد ایران نگذاشته اند تنها اقتصاددانهای عجول تصور می کنند که تحریم تنها عملکرد کوتاه مدت دارد . زیرا هنوز جمهوری اسلامی در حال مقاومت است تحریمها تا کنون اثرات روانی بر بازار داشته اند در حالی که تحریمها در واقع زمانی عمل می کند که در تولید اثرات زیانبارش را به نمایش گذارد و این در شش تا یکسال آینده قطعا توفانی بر پا خواهد ساخت . هر اقدام اقتصادی همیشه دارای تبعات کوتاه و دراز مدت خواهد بود از اینرو تحریمها در چند ماه آینده با افزایش بیکاری و کاهش تولید روزبروز عرصه را بر دولتمردان تنگترو تنگ تر خواهد ساخت . توفان هنوز در راه است به نظر من انتخابات ریاست جمهوری آمریکا با انتخاب مجدد اوباما و بازگشت آرامش به بازار بین المللی آغاز مصیبتهای بیشتر جمهوری اسلامی خواهد بود البته اگر تا آن زمان جنگ نشود .
کاربر مهمان فرهاد - فریاد / 20 July 2012
وقتي مملکت از بالا تا پايين دست يک سري آدمهاي فرصت طلب دزدو متظاهر به ز هد و تقوا و چاپلوس و دلال پيشه ييفتد و فرزندان عاشق مردم در پياده روها غرق بخون شوند و در زندانها شلاق بخورند بايد هم اين افتضاح بالا بيايد…….
کاربر مهمان / 25 July 2012