پس از مذاکرات مقامات ایران و فرانسه در مورد پیشنهاد امانوئل مکرون به ایران که راه‌اندازی خط اعتباری ۱۵ میلیارددلاری فروش نفت را شامل می‌شود، برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه به واشنگتن سفر کرده است تا درباره سازوکار اجرای پیشنهاد مکرون با مقامات آمریکا گفتگو کند. این پیشنهاد ممکن است در صورت موافقت مقامات کاخ سفید و عملی شدن آن، ایران و آمریکا را به پای میز مذاکره برگرداند.

برخی از گزارش‌ها از موافقت دیگر امضاکنندگان برجام با پیشنهاد فرانسه و تمایل آن‌ها برای مشارکت در راه‌اندازی خط اعتباری برای ایران خبر داده‌اند

به گزارش خبرگزاری رویترز برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه سه‌شنبه ۳ سپتامبر/۱۲ شهریور به واشنگتن می‌رود تا درباره سازوکار اجرای پیشنهاد مکرون با مقامات آمریکا گفت‌وگو کند. به گفته یکی از دیپلمات‌های آمریکایی، مقامات این کشور احتمالا سه‌شنبه پاسخ آمریکا به پیشنهاد فرانسه را به برونو لومر ابلاغ خواهند کرد.

پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های سنگین اقتصادی از سوی این کشور علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردند اگر اروپا به تعهدات بانکی و نفتی خود نسبت به ایران عمل نکند، به صورت گام به گام از برجام خارج شده و سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش خواهند داد. جمهوری اسلامی تاکنون در دو گام این مسئله را عملی کرده و رهبران اروپا به‌رغم ایجاد کانال مالی ویژه موسوم به اینستکس نتوانسته‌اند راه‌ حلی برای تنش‌های میان تهران و واشنگتن که مورد توافق هر دو طرف باشد، ارائه دهند. پنجشنبه هفته جاری فرصت ۶۰ روزه ایران به سایر طرف‌های برجام به پایان می‌رسد و ممکن است جمهوری اسلامی گام سوم را نیز بردارد.

با این‌وجود امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه که پیشتر اعلام کرده بود سعی دارد ابتکار عمل را در مسئله ایران و آمریکا به‌دست بگیرد و طرفین را به میز مذاکره برگرداند، به ایران پیشنهاد راه‌اندازی یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری تا پایان سال میلادی جاری را داده است. با راه‌اندازی این خط اعتباری ایران قادر خواهد بود نفت خود را به اروپا پیش‌فروش کند. در ازای این خط اعتباری تهران باید به صورت کامل به توافق هسته‌ای  متعهد بماند و واشنگتن باید به میز مذاکره با ایران برگردد.

پیشنهاد فرانسه، واسطه بقای برجام؟

ایران و فرانسه دوشنبه ۱۱ شهریور/ ۲ سپتامبر مذاکرات فشرده‌ای را در سطح کارشناسان ارشد دو کشور در پاریس پیش بردند. در این مذاکرات که ۱۰ ساعت به‌طول انجامید دو طرف در مورد نحوه تأمین مطالبات و منافع ایران در برجام به ویژه مبادلات بانکی و نفتی با اتحادیه اروپا در چارچوب اینستکس گفتگو کردند.

پس از خاتمه مذاکرات مقرر شد طرفین ضمن تداوم کار بر روی سناریوهای مختلف که در گفت‌وگوهای تلفنی رئیسان جمهوری ایران و فرانسه مطرح شده، به گفت‌وگوهای مستمر با یکدیگر در سطوح مختلف ادامه دهند. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، بهرام قاسمی، سفیر ایران در فرانسه و معاونان بانک مرکزی ایران در هیأت ایرانی حضور داشتند.

همزمان محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در سفر به مسکو با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه درباره برجام گفت‌وگو کرد و لاوروف را در جریان مذاکرات پاریس قرار داد.

آمریکا هنوز نظر قطعی خود را در مورد پیشنهاد فرانسه اعلام نکرده و براساس اعلام منابع در تهران و واشنگتن، ممکن است با آن مخالفت کند. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در نشست گروه هفت نسبت به ایده راه‌اندازی خطوط اعتباری با ایران موافقت نشان داد. با این وجود مقامات آمریکا برداشتن تحریم‌ها را رد کرده‌اند.

وزیر خارجه فرانسه درباره محتوای مذاکرات با طرف ایرانی نیز اعلام کرد که مذاکرات جاری با ایران درباره ایجاد یک خط اعتباری است که با درآمدهای نفتی ایران تضمین می‌شود. ژان ایو لودریان گفت این خط اعتباری منوط به اعطای معافیت از سوی آمریکا است:

«این خط اعتباری در ازای بازگشت به برجام، امنیت در خلیج فارس و شروع مذاکراتی درباره امنیت منطقه ای بعد از سال ۲۰۲۵ است.»

لودریان در ادامه سخنانش گفت:  همه اینها با این فرض عملی است که دونالد ترامپ ایران را از برخی تحریم‌ها معاف کند.

پاسخ نامعلوم آمریکا

یکی از منابع نزدیک به مذاکرات روز دوشنبه گفت:

«اکنون مسئله این است که اول بفهمیم آیا می‌توانیم اعتبار را به سطح به ۱۵ میلیارد دلار برسانیم. دوم این‌که چه کسی این مبلغ را تامین خواهد کرد و سومین مسئله به‌دست آوردن تایید آمریکاست. هنوز موضع آمریکا را در این‌باره نمی‌دانیم».

یکی از مقامات ارشد ایران نیز گفت:

«فرانسه راه‌اندازی خط اعتباری ۱۵ میلیارددلاری را پیشنهاد کرده اما ما هنوز درحال مذاکره درباره آن هستیم. باید به ما اطمینان داده شود که می‌توانیم از این خط آزادانه برداشت کنیم و همچنین ایران باید بتواند نفت خود را بفروشد و به پول فروش نفت دسترسی داشته باشد. آقای مکرون سخت در حال تلاش است تا این مسئله را حل کند و کمک کند تا برجام را حفظ کنیم. ما بر برخی از مشکلات و شکاف‌های موجود غلبه کرده‌ایم و اما همچنان مسائلی وجود دارند که باید حل شوند».

یکی دیگر از مقامات ایران که رویترز نام او را نیز ذکر نکرده گفت:

«با وجود اینکه اروپا و خصوصا فرانسه نیت خیر دارند اما باید آمریکا را متقاعد کنند تا با آن‌ها همکاری کند. اگر نه، ایران در مورد کاهش تعهدات خود به توافق هسته‌ای بسیار جدی‌ست. منطقی نیست که بدون این‌که برای ما نفعی داشته باشد به برجام متعهد بمانیم».

از سوی مقابل یک منبع فرانسوی به رویترز گفت:

«واردات نفت از برخی جهات اساسی‌ست اما ما احتیاج داریم تا موافقت آمریکا را جلب کنیم. سعی داریم ایرانی‌ها را متقاعد کنیم تا بیش از این تعهدات خود را به برجام کاهش ندهند اما اگر این کار را انجام دهند این به معنی عملی نشدن پیشنهاد ما نیست».

براساس اظهارات او ایران خواهان ۳ میلیارد دلار به صورت ماهانه است تا پیشنهاد فرانسه را پس از پایان سال میلادی جاری نیز تمدید کند.

مقامات آمریکا پیشتر اعلام کرده بودند برجام به‌دلیل دائمی نبودن و این‌که سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی و برنامه موشکی ایران را پوشش نمی‌دهد، توافق خوبی نیست. براساس گزارش‌ها اما مکرون اعلام کرده ایران در قبال این پیشنهاد باید کاملا به برجام برگردد و در مورد موارد دیگر نیز مذاکره کند. با این‌حال مقامات فرانسوی این جزئیات را تایید نکرده و اعلام کردند نمی‌خواهند در شرایطی که ممکن است مخالفان مانع عملی‌شدن این سازوکار شوند، حساسیت ایجاد کنند.

در همین زمینه: