محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در یک نشست خبری با همتای فنلاندی خود در هلسینکی درباره احتمال مذاکره با آمریکا گفت ابتدا باید ایالات متحده به تعهدات خود پیش از خروج از برجام بازگردد. ظریف اظهار امیدواری کرد که رفع توقیف از نفتکش ایران به کاهش تنش در خلیج فارس بینجامد. وزیر خارجه ایران گفت ایران نمیتواند به سبب تحریم نفتی آمریکا مقصد نفتکشهایش را با شفافیت اعلام کند.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که برای گفتوگو و رایزنی با مقامات اروپایی به فنلاند سفر کرده با پکا هاویستو وزیر خارجه فنلاند دیدار و درباره روابط دوجانبه و آخرین تحولات منطقهای و بین المللی تبادل نظر کرد. در این گفتوگوها موضوع نفتکش گریس ۱ (آدریان دریا) و بررسی آخرین تحولات برجام به ویژه راهاندازی کامل اینستکس برای مبادلات نفتی و بانکی ایران و همینطور امنیت منطقه خلیجفارس مطرح شد.
وزیر خارجه ایران دوشنبه ۲۸ مرداد/ ۱۹ اوت در یک نشست خبری با پکا هاویستو، وزیر خارجه فنلاند در جمع خبرنگاران درباره چشمانداز مذاکره با آمریکا یک بار دیگر خواهان بازگشت ایالات متحده به تعهدات خود در قبال برجام به عنوان پیششرط مذاکرات احتمالی در آینده شد. ظریف درباره امکان میانجیگری فنلاند بین ایران و آمریکا گفت:
«اول از همه فکر میکنم باید برای این موضوع بستر وجود داشته باشد تا میانجیگری موثر باشد. ایران علاقهای به تقابل ندارد. توافقی که همه از آن راضی باشند وجود ندارد. همین که هیچکس با توافق مخالف نباشد خوب است.»
وزیر خارجه ایران در ادامه سخنانش تلویحاً خواهان لغو تحریمهای آمریکا شد:
«موضوع میانجیگری باید این باشد که آمریکا چگونه به اجرای تعهدات خود برگردند. چگونه میتوانند به تعهد به یک قطعنامه شورای امنیت برگردند که خودشان طراحش بودند. در آمریکا تنها یک انتخابات رخ داد. ما نشنیدیم انقلابی در واشنگتن رخ داده باشد شنیدیم فقط تغییر دولت شکل گرفته و باید دولت واشنگتن به تعهدات خود عمل کند. ایران علاقهای به گفتوگو با آمریکا ندارد.»
پکا هاویستو وزیر خارجه فنلاند در این نشست خبری اعلام کرد که هلسینکی همچنان از توافق هستهای با ایران حمایت میکند. هاویستو گفت:
« در این زمان سخت سعی میکنیم که تمام تلاش خود را [برای حفظ برجام] انجام دهیم و سازوکاری را در این زمینه تعبیه کنیم. نگاه فنلاند به اینستکس مثبت است ما از حامیان سرسخت توافق هستهای هستیم. همچنان همکاری فعالی با ایران داریم درون حکومتها تلاش برای همکاری است و تمام برنامهها ادامه پیدا خواهد کرد. تلاش میکنیم مکانیزم اینستکس را بهبود ببخشیم و تمام احتمالات و فرصتها را در نظر میگیریم تا به راهکاری در این رابطه برسیم.»
فنلاند اوایل ماه گذشته ریاست دورهای اتحادیه اروپا را به عهده گرفت. وزیران خارجه و دفاع کشورهای اتحادیه اروپا اواخر اوت/مرداد در هسلینکی نشستهای غیررسمی برگزار میکنند. شرکت کشورهای اروپایی در ائتلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز در این نشستها به بحث گذاشته میشود. وزیر خارجه ایران پیشنهاد برگزاری مجمع گفتوگوهای منطقهای را به عنوان بدیل ائتلاف آمریکا با مقامات فنلاند در میان گذاشت. ظریف در نشست خبری هلسینکی اظهار امیدواری کرد که رفع توقیف از نفتکش گریس (آدریان) به کاهش تنش در خلیج فارس بینجامد. ظریف گفت:
«الان خوشحالیم این توقیف پایان یافته و امیدواریم این مساله منجر به کاهش تنش شود هرچند میبینیم آمریکا به دنبال افزایش سطح تنش است و الان هم یک حکم کاملا سیاسی از دادگاه در خصوص کشتی گرفته است. به دلیل تحریمهای آمریکا نمیتوانیم در خصوص مقاصد نفتکشهای خود شفاف باشیم چرا که آمریکا به صورت غیرقانونی سعی در آزار کشورهای خریدار دارد.»
نفتکش آدریان که به حکم عالی دادگاه جبلالطارق توقیف و سپس برخلاف میل آمریکا رفع توقیف شد، شامگاه یکشنبه ۲۷ مرداد با سرعت پایین سواحل جبلالطارق را به مقصد سواحل یونان ترک کرد. وزارت دادگستری آمریکا از دادگاه عالی جبلالطارق خواسته بود با استناد به اسنادی که نشان میدهد کشتی حامل نفت خام ایران به سوریه است، آن را در توقیف نگه دارد. دادگاه عالی جبلالطارق اما پاسخ داده بود که قوانین اتحادیه اروپا در مورد سپاه پاسداران با قوانین آمریکا تفاوت دارد. وزارت خزانهداری آمریکا، سپاه پاسداران را در فهرست گروههای تروریستی طبقهبندی کرده است.
بیشتر بخوانید: