یک دادگاه ایالات متحده دیروز (جمعه ۱۶ اوت/ ۲۵ مرداد) حکم توقیف نفتکش ایرانی گریس۱ را که پیشتر از سوی نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا توقیف شده بود، صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، دادستانی ایالات متحده در کلمبیا با انتشار خبرنامه‌ای اعلام کرد بر اساس شکایت دولت آمریکا نفتکش گریس۱ و بیش از دو میلیون بشکه نفت داخل آن ممکن است صرف پرداخت غرامت شوند.
به گزارش «الجزیره»، بر اساس این حکم همچنین ۹۹۵ هزار دلار در یک حساب بانکی شرکتی وابسته به شرکت نفتی شل که گفته می‌شود با سپاه پاسداران در ارتباط بوده، توقیف شده است که این مبلغ هم می‌تواند به عنوان غرامت در نظر گرفته شود.
این نفتکش ایرانی حدود یک ماه و نیم پیش (چهارم ژوئیه) با حکم دولت محلی جبل‌الطارق از سوی نیروی سلطنتی بریتانیا در دهانه غربی مدیترانه توقیف شد. بریتانیا و دولت جبل‌الطارق این ظن را مطرح کرده بودند که گریس۱ با نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا، نفت به بندر بانیاس سوریه منتقل می‌کند. ایران این اتهام را رد کرده و گفته است که این بندر ظرفیت پذیرش نفتکش غول‌پیکر گریس۱ را ندارد.
دو هفته پس از توقیف گریس۱، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نفتکش بریتانیایی «استینا ایمپریو» را در خلیج فارس توقیف کرد. تهران گفته بود که رفع توقیف از گریس۱ در جبل‌الطارق به رفع توقیف از استینا ایمپریو کمک خواهد کرد.
در هنگام توقیف نفتکش ایرانی از سوی نیروی دریایی بریتانیا، برخی گزارش‌ها از نقش ایالات متحده در این عملیات حکایت داشت. بریتانیا که در تلاش برای تحقق پروژه خروج از اتحادیه اروپاست، تقویت همکاری با ایالات متحده را نقطه قوتی برای مقابله با بحران‌های احتمالی آینده می‌بیند.
اتهام‌های جدید گریس۱
واشنگتن می‌خواهد گریس۱ را به این بهانه توقیف کند که نفتکش مذکور با نیروهای سپاه پاسداران ایران مرتبط است. آمریکا چندی پیش سپاه پاسداران را به فهرست گروه‌های تروریستی اضافه کرد.
دادستانی ایالات متحده گفته است:
«در نقشه [ایران] چندین گروه نزدیک به سپاه نقش داشته‌اند و این نقشه با مسیر گول‌زننده‌ای که گریس۱ پیموده تکمیل شده است. این ظن وجود دارد که شبکه‌ای از شرکت‌های صوری با حمایت از این محموله‌ها میلیون‌ها دلار را پولشویی کرده باشند.»
در خبرنامه دادستانی همچنین آمده است:
«حکم توقیف و شکایت درخواست غرامت صرفاً ادعا هستند. مسئولیت اثبات غرامت‌پذیری در یک پرونده مدنی بر عهده دولت است.»
جبل‌الطارق روز پنج‌شنبه دستور توقیف گریس۱ را لغو کرد اما سرنوشت این نفتکش با حکم دادگاه ایالات متحده بار دیگر پیچیده شد.
نفتکش گریس۱ هنوز از جبل‌الطارق حرکت نکرده بود و همچنان مشخص نیست که آیا به زودی عازم دریاها خواهد شد یا نه.
حکم دادگاه آمریکایی برای توقیف نفتکش حامل ۲,۱ میلیون بشکه نفت خطاب به فرماندهی ایالات متحده و/یا هر مقام موظف به اجرای قانون صادر شده است.
مجموعه این تحولات همزمان با تنش میان تهران و واشنگتن منجر به تلاش ایالات متحده آمریکا برای تشکیل یک ائتلاف دریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز شده است.