نگرانیها درباره سرنوشت احمدرضا جلالی، زندانی دو تابعیتی و پژوهشگر محکوم به اعدام به اتهام جاسوسی، به دنبال انتقال او به سلول انفرادی شدت گرفته است.
جلالی روز دوشنبه هفتم مرداد ماه در تماس با خانوادهاش از انتقال خود به مکانی نامشخص خبر داده است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، او در این تماس گفته است به سلول انفرادی با «تدابیر امنیتی شدید» منتقل شده است و مشخص نیست این محل در زندان است یا محلی دیگری:
«انتقال ناگهانی این زندانی محکوم به اعدام در کنار پاسخگو نبودن مسئولان باعث افزایش نگرانیها در مورد احتمال اجرای حکم اعدام او شده است.»
ویدا مهراننیا، همسر احمدرضا جلالی به هرانا گفته که این انتقال روز دوشنبه صورت گرفته است:
«احمدرضا در تماسی گفته است به یک سلول انفرادی منتقل شده و در این محل تحت تدابیر امنیتی شدید و زیر نظر دوربینهای مدار بسته قرار دارد. با این حال مشخص نیست انتقال او توسط چه نهادی صورت گرفته و محل این سلول انفرادی در زندان است یا در بازداشتگاه یک نهاد امنیتی.»
به گفته مهراننیا، احمدرضا جلالی در این تماس از احتمال اجرای حکم خود خبر داده است.
احمدرضا جلالی، استاد دانشگاه، در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ به دعوت دانشگاه تهران به ایران رفت اما توسط نیروهای امنیتی دستگیر و به اتهام «محاربه از طریق جاسوسی برای اسرائیل» بازداشت شد.
عباس جعفری دولتآبادی، دادستان وقت تهران، جلالی را به «انتقال اطلاعات مربوط به پروژههای به کلی سری نظام در حوزههای تحقیقاتی، نظامی، دفاعی و هستهای در قبال دریافت مبالغی به همراه حق شهروندی کشور سوئد برای خود و خانوادهاش» متهم کرد.
این پزشک ایرانی که به تازگی شهروندی سوئد را نیز دریافت کرده، در مهر ماه ۱۳۹۶ یعنی بیش از یک سال پس از بازداشت، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی به اتهام «فساد فی الارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم» به اعدام محکوم شد. این حکم ۲۹ مهر ماه ۱۳۹۶ به وکیل او ابلاغ شد و دو ماه بعد، شعبه یک دیوان عالی کشور هم این حکم را تایید کرد.
جلالی اما روز ۱۶ اسفند ۱۳۹۶ در نامهای سرگشاده از زندان اوین در اعتراض به نحوه دادرسیاش، از حسن روحانی، رییس جمهوری خواست تا ترتیبی بدهد که کارشناسان بیطرف پروندهاش را بررسی کنند.
او در این نامه تاکید کرد صدور حکم اعدام برای او به دلیل رد پیشنهاد جاسوسیاش برای وزارت اطلاعات بوده:
«من هرگز فعالیتی علیه کشورم نداشتم. من هرگز برای کشور اسرائیل یا هر کشور دیگری جاسوسی نکردم. تنها اشتباه من این بود که قبول نکردم تا از اعتماد همکارانم و مسئولان دانشگاه اروپا استفاده و علیه آنها برای وزارت اطلاعات ایران جاسوسی کنم.»
جلالی در این نامه همچنین نوشت:
«من توسط سازمان پدافند غیرعامل برای سخنرانی درباره تسریع سیستم بهداشتی علیه حملات تروریستی رادیواکتیو، شیمیایی و بیولوژیکی دعوت شدم. علاوه بر این سخنرانی، من در دو جلسه عمومی و غیرطبقهبندی درباره برنامههای آموزشی مربوط به پدافند غیرعامل و مبارزه با تروریسم شرکت کردم. تقریبا شش ماه پس از این جلسات در سفر علمی من به تهران، ناگهان از سوی وزارت اطلاعات بازداشت و به فعالیت تبلیغی علیه نظام متهم شدم. آنها به من گفتند که شما یک سری موضوعات و دادههای محرمانه درباره زیرساختهای حیاتی، پروژههای ایران درباره سیستم دفاعی و مدیریت بحرانش را جمعآوری [کردید] و به اسرائیل دادید.»
او در نامه خود نوشت بازجویان وزارت اطلاعات او را متهم کردند که از سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) برای اسرائیل جاسوسی کرده است:
«به من گفتند تمام دوران دکتری و فوق دکتری و همچنین ویزا و اقامتم (موقت و همیشگی) در اروپا (سوئد و ایتالیا) از طریق اسرائیل هماهنگ و پیشنهاد شده بود تا در عوض برای آنها جاسوسی کنم.»
جلالی با شرح شکنجههایی که برای اعتراف اجباری به او وارد شده، در نامه خود نوشت:
«تیم بازجویی وزارت اطلاعات برایش مهم نبود که من چه چیزهای را توضیح میدهم. آنها من را در یک سلول انفرادی به اندازه سه در پنج در بند ۲۰۹ قرار دادند و به گونههای مختلف مورد شکنجه روحی و جسمی قرار دادند و تهدید و تحقیرم کردند و دروغ گفتند و اجازه ندادند به وکیل دسترسی پیدا کنم، تا اینکه در ماه هفتم مرا به اعترافات دروغین وادار کردند و پروندهای ساختند پر از دروغ و اتهامات بیاساس.»
پس از انتشار این نامه، ویدا مهراننیا هم به زمانه گفت دادگاه همسرش عادلانه نبوده، او اتهامها را قبول ندارد و در بازجوییها تحت فشار علیه خود اعتراف کرده است.
مهراننیا گفت همسرش انتظار ندارد روحانی به نامه او پاسخ بدهد و اگر نامه را بخواند و رسیدگی کند، کافی است.
احمدرضا جلالی اما در تاریخ ۲۵ آبان ماه ۹۷ به دلیل بیماری و درد شدید در شکم به بیمارستان منتقل شد و روز یکشنبه ۲۷ آبان ۹۷ تحت عمل جراحی قرار گرفت. او یک روز پس از عمل جراحی به زندان بازگردانده شد و پس از آن علیرغم احتمال ابتلا به بیماری سرطان، از رسیدگی پزشکی محروم مانده است.
جلالی پس از پایان تحصیلات در رشته پزشکی در ایران در مرکز حوادث طبیعی فعالیت داشت. او در سال ۲۰۰۹ میلادی/۱۳۸۸ هجری شمسی، برای ادامه تحصیل به سوئد رفت. در آنجا در همین رشته مدرک دکترا گرفت و سپس دوره فوق دکترای خود را در رشته پزشکی بحران در دانشگاه پیهمونتو ایتالیا گذراند و پس از آن همراه همسر و دو فرزند خود ساکن سوئد شد.
او پس از بازداشت در ایران، هفت ماه در سلولهای انفرادی در بند ۲۰۹ زندان اوین که تحت کنترل وزارت اطلاعات است، تحت بازجویی بود و پس از هفت ماه به بند عمومی منتقل شد.
خبر بازداشت احمدرضا جلالی ماهها پس از بازداشت او در تهران در اختیار رسانهها قرار گرفت.
ویدا مهراننیا درباره دلیل این تاخیر گفته است:
«ما پس از دستگیری همسرم سکوت کردیم زیرا ترسیده بودیم و از طرف دیگر هم فکر میکردیم بازداشت او بر اساس یک سوءتفاهم و اشتباه صورت گرفته و حتما به زودی آزاد میشود.»
او همچنین گفته است همسرش پیش از بازداشت بارها به دعوت سازمانهای دولتی از جمله هلال احمر بدون هیچ مشکلی به ایران سفر کرده بود.
- در همین زمینه