یکی از مجراهای کنش سیاسی در ایران “انتخابات” است. “دوره انتخابات” دوره برآمد بحث سیاسی است و همگان در آن به نوعی شرکت می‌کنند. کسی هم که معتقد باشد شرکت در انتخاباتی که برپایه “نظارت استصوابی” و محدود کردن انتخاب‌شوندگان به دایره خودی‌هاست بیهوده است، هنگام تبلیغ این نظر عملاً در این بحث شرکت می‌جوید.

ما داریم وارد دوره انتخابات می‌شویم و شاید بهتر باشد بگوییم شده‌ایم، با نظر به بالا رفتن میزان خبرها و مطالبی که در این باره در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند. در گفته‌های مقامات هم نشانه‌های ورود به دوره انتخابات به راحتی دیده می‌شود. آنان برای کوبیدن حریف و جلب نظر مردم نوع گفتار خود را متناسب با این دوره انتخاب می‌کنند.

“انتخابات” پیش رو

■ انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی

دور اول: ۲ اسفند ۱۳۹۸، دور دوم: اردیبشهت ۱۳۹۹.

انتخابات میان‌دوره‌ای دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری هم همزمان این انتخابات برگزار می‌شود.

■ سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاست جمهوری

تاریخ برگزاری: در یکی از جمعه های خرداد ۱۴۰۰

بحث‌ها

از همان نخستین رأی‌گیری‌ها در دوره پس‌ از استقرار قدرت تازه، یعنی از سال ۱۳۵۸، همواره این بحث مطرح بوده که شرکت کنیم یا شرکت نکنیم. هیچگاه انتخاباتی بدون این بحث نبوده است.

بحث‌ها معمولا این سیر را دارند:

ابتدا گفت‌وگو بر سر نفس انتخابات است. سپس در میان کسانی که در انتخابات شرکت می‌کنند، بحث می‌رود بر سر اینکه چه جناحی، چه لیستی، چه کسی را باید انتخاب کرد.

گوشه‌ای از بحث معمولا این است: عده‌ای − که اسمشان را می‌گذاریم “شرکتی‌ها” − می‌گویند اگر شرکت نکنیم، وضع بدتر می‌شود، و عده‌ای − که اسمشان را می‌گذاریم “تحریمی‌ها” − تجربیات گذشته را یادآور می‌شوند و شرکت در انتخابات را به نفع تحکیم پایه‌های نظامی می‌دانند که در آن انتخابات، آزاد و مردمی نیست. “تحریمی‌ها” معمولا در برابر این پرسش قرار می‌گیرند که: پس آلترناتیو شما چیست، چه می‌خواهید بکنید؟ و به “شرکتی‌ها” معمولا گفته می‌شود: بگویید چه دستاوردی داشته‌اید؛ چه امیدی به تحول از طریق انتخاباتی دارید که در آن مردم از حق انتخاب آزاده بهره‌مند نیستد؟

حرکت‌های مطالباتی

یکی از خصوصیت‌های ثابت دوره‌های انتخابات در ایران بالا گرفتن حرکت‌های مطالباتی در آن است. فضای انتخاباتی گرم می‌شود. در همان صحنه‌ عمومی‌ای که توسط حاکمیت کارگردانی می‌شود، صداهایی شنیده می‌شود که از چارچوب تعیین شده خارج می‌شوند. در این نواهایی که خارج از کادر همنوایان نظام می‌خوانند، بسیاری از مسائل جامعه ایران بازتاب می‌یابد.

از زبان مردمی هم که به هر دلیل در انتخابات شرکت می‌کنند، انبوهی از مسائل کشور شنیده می‌شود. کسی هم که در چارچوب است، در فضای انتخاباتی گاه از محدوده مقرر خارج می‌شود.

در مورد اهمیت بالا گرفتن صداهای اعتراضی و طرح خواسته‌ها در دوره‌‌های انتخاباتی نمی‌توان به یک جمع‌بندی نهایی رسید، چون ارزش‌دهی به آنها تابع زاویه‌های نگرش و تأکیدهایی است که نگرندهٴ‌ وضعیت در برداشت خود می‌گذارد. آنچه قابل انکار نیست، نفس وجود پدیدهٴ برآمدِ حرکت‌های مطالباتی در دوره‌های انتخابات است.

حد امیدواری به نتیجه‌بخشی انتخابات

دو شاخص برای سنجش وضعیت با نظر به انتخابات در نظر گیریم: شدت نیازی که حس می‌شود به ضرورت تحولی بهبودبخش در حال و روز مردم و کشور، و میزان امیدی که به انتخابات بسته می‌شود تا از طریق آن به این ضرورت گردن نهاده شود. رابطه میان شدت نیازی که به تحول دیده می‌شود و امید به تحقق دگرگونی از طریق انتخابات در واقع برآورد از میزان نقش تحول‌زای انتخابات است و این آن چیزی است که تعیین می‌کند مردم به چه میزان به پای صندوق‌های رأی بروند.

حد امیدواری به نتیجه‌بخشی انتخابات در دوره‌های مختلف متغیر بوده است. این بار چگونه است؟

نظر سنجی

بر آن شده‌ایم از طریق پنل نظرسنجی زمانه پی‌جویی پرسش‌هایی باشیم که جوابشان با مردم است.

بحث‌های دوره انتخابات معمولاً با بحث درباره نفس انتخابات شروع می‌شود. این بار هم چنین است. ما هم نخستین نظرسنجی زمانه را روی این موضع متمرکز می‌کنیم. پرسش محوری، نفس انتخابات است.

در ماه‌های پیش رو باز نظرسنجی‌های دیگری برگزار خواهیم کرد.

 ◄  در نخستین نظرسنجی زمانه درباره انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی شرکت کنید (از ۱۴ مرداد ۱۷ مرداد)

نظرسنجی نخست زمانه درباره انتخابات از دوشنبه ۱۴ مرداد /  ۵ اوت تا پنج‌شنبه ۱۷ مرداد / ۸ اوت برگزار می‌شود.

برای شرکت در این نظرسنجی و نظرسنجی های بعدی، در پنل ما عضو شوید و به پنلیست دائم زمانه بدل شوید.

 ◄  به پنل نظرسنجی زمانه بپیوندید

◄ برای ورود به صفحه ثبت‌نام در پنل نظرسنجی اینجا کلیک کنید.

نظرسنجی‌های پیشین