مجتبا یوسفی‌پور – این روزها فیلم «به رم با عشق» تازه‌ترین ساخته وودی آلن فیلمساز کهنه‌کار و سرشناس آمریکایی در سینماهای آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی به روی پرده رفته است. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
«به رم با عشق» نمایش جهانی‌اش را از ماه آوریل در سینماهای ایتالیا آغاز کرد و اکران موفقی هم در این کشور داشت. فیلم از هفته گذشته در آمریکا به روی پرده رفته است و از اواخر ماه اوت در کشورهای هلند، لهستان، سوئد و آلمان نیز به نمایش عمومی درخواهد آمد.
«به رم با عشق» چهار داستان متفاوت را که در شهر رم اتفاق می‌افتد دستمایه قرار داده است. شخصیت‌های اصلی توسط یک مأمور کنترل ترافیک شهری که به علت شغلش آدم‌های متفاوتی را که در رم رفت‌و‌آمد می‌کنند می‌بیند معرفی شده و تماشاگران به داستان شخصیت‌های اصلی وارد می‌شوند. داستان اول داستان کارگردان اپرایی با بازی خود آلن است که به همراه همسرش با بازی جودی دیویس برای دیدن دخترشان و نامزدش به شهر رم آمده‌اند، این در حالی است که پدر از نامزد 
دخترش چندان خوشش نیامده. داستان دوم داستان جک، یک دانشجوی مهندسی با بازی جسی اینزبرگ است که به همراه سالی، دوست دخترش در شهر رم زندگی می‌کند. مونیکا، یکی از دوستان سالی برای دیدار به رم می‌آید و سالی از او دعوت می‌کند تا در مدت اقامتش با او و جک زندگی کند. حضور مونیکا در خانه، توجه جک سر به راه را به خود جلب کرده و مشکلاتی ایجاد می‌کند. داستان سوم داستان آنتونیو و میلی است که به تازگی ازدواج کرده‌اند و به رم آمده‌اند تا خانواده آنتونیو تاز‌ه‌عروس را ببینند. در هنگام اقامت در هتل، آنتونیو با فاحشه‌ای با بازی پنه‌لوپه کروز روبرو می‌شود که به اشتباه به عنوان هدیه برای او فرستاده شده است. و بالاخره داستان آخر، داستان مردی است با بازی روبرتو بنینی، کمدین سرشناس ایتالیایی که به طور اتفاقی در جریان حادثه‌ای به شهرت رسیده و به یک قهرمان تبدیل می‌گردد و از آن پس آرامشش به خاطر این شهرت نابه‌هنگام به هم می‌ریزد.
«به رم با عشق» را می‌توان تازه‌ترین فیلم اروپایی سال‌های اخیر وودی آلن نامید، هرچند که پیش از این نیز آلن چند فیلم در انگلستان ساخته بود. او در سال‌های اخیر با سفر به کشورهای اروپایی و اقامت در آنها فیلم‌هایی با موضوع اصلی شهرها ساخته است. در سال‌های گذشته، اولین فیلم از این مجموعه 
«ویکی، کریستینا، بارسلونا» بود که داستانش در اسپانیا اتفاق می‌افتاد، بعد از آن آلن به فرانسه رفت و فیلم زیبای «نیمه‌شب در پاریس» را ساخت که این فیلم سال گذشته اسکار بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی را برای او به ارمغان آورد و اینک او به سراغ شهر کهن رم و جاذبه‌هایش در ایتالیا رفته است. در کنار این‌ها در این فیلم بعد از مدت‌ها بار دیگر تماشاگران این بخت را دارند تا شاهد حضور خود آلن در مقام بازیگر بر پرده سینماها باشند.
وودی آلن تازه‌ترین فیلمش را با بودجه‌ای کم و به تهیه‌کنندگی یک کمپانی فیلمسازی ایتالیایی ساخته است. او در توضیح دلیلش برای انتخاب ایتالیا به عنوان مکان اصلی تازه‌ترین ساخته‌اش می‌گوید: «من می‌دانستم که قرار است فیلمم را در ایتالیا فیلمبرداری کنم، برای اینکه کمپانی تهیه‌کننده فیلم با من تماس گرفتند و گفتند که مایل هستند سرمایه در اختیارم قرار دهند تا فیلمی در رم بسازم. بعد از آن من شروع به فکر کردن کردم و از همین جا نخستین ایده‌ها شروع به شکل گرفتن کردند.»
آلن در ارتباط با تأثیر ساخت یک فیلم مستقل با بودجه کم و اهمیت اینگونه فیلم‌ها در دنیای سینما می‌افزاید: «فیلم‌های کم‌بودجه خیلی مهم هستند، چرا که استودیوهای فیلمسازی در بازی درآمدزایی درگیر شده‌اند. آنها پول زیادی خرج می‌کنند و برایشان مانند یک قمار است و اغلب پول‌های زیادی هم می‌سازند. اما فیلم‌های مستقل برای پول ساخته نمی‌شوند. اولین اولویت در ساخت فیلم‌های مستقل کیفیت آنهاست و نه سودرسانی‌شان. و این چیزی است که سینما را به عنوان یک هنر زنده نگه می‌دارد.»
وودی آلن برای تازه‌ترین ساخته‌اش گروهی از بازیگران سرشناس سینمای جهان را گرد هم آورده و چهره‌هایی از کشورهای گوناگون نقش‌های اصلی فیلم را بازی می‌کنند. از روبرتو بنینی ایتالیایی و پنه‌لوپه کروز اسپانیایی تا آلک بالدوین آمریکایی و جودی دیویس استرالیایی. این‌بار نیز چون فیلم قبلی وودی آلن، «نیمه‌شب در پاریس» داریوش خنجی، فیلمبردار ایرانی‌تبار فرانسوی مدیریت فیلمبرداری فیلم را بر عهده داشته است و همچون فیلم پیشین تصاویر چشم‌نوازش تحسین منتقدان را برانگیخته است.
در فیلم گفت‌وگوها به دو زبان ایتالیایی و انگلیسی بیان می‌شوند، البته برای اکران فیلم در ایتالیا تمام گفت‌وگوها به ایتالیایی دوبله شدند. آلن در ارتباط با علاقه‌اش به زبان ایتالیایی می‌گوید: «هر چیزی که من می‌نویسم به زبان ایتالیایی خیلی بهتر به نظر می‌آید. وقتی به انگلیسی می‌خوانمشان، به نظر خوب می‌آیند، اما وقتی به ایتالیایی آنها را می‌شنوید مثل یک فیلم واقعی به نظر می‌رسند.»
آلن علاقه‌اش به سینمای ایتالیا را یکی از دلایلش برای ساخت این فیلم عنوان می‌کند و فیلمش را ادای دینی به سینمای ایتالیا می‌خواند. او در این زمینه می‌گوید: «من با سینمای ایتالیا بزرگ شده‌ام و همیشه یکی از تحسین‌کنندگان سینمای ایتالیا بوده‌ام. هر چیزی که در این فیلم به سینمای ایتالیا مربوط می‌شود حاصل سالیان درازی بوده که با دقت فیلم‌های ایتالیایی را تماشا می‌کردم، اما هیچکدام آگاهانه نیستند. در دورانی که من در آن بزرگ می‌شدم محال بود که آدم تحت تأثیر فیلم‌های ایتالیایی که در نیویورک به نمایش در می‌آمدند قرار نگیرد. فیلم‌هایی که من و دوستانم تماشا می‌کردیم بسیار تأثیرگذار بودند و طبیعتاً وقتی فیلم می‌سازید ناخودآگاه تحت تأثیر هستید و دوست دارید فیلم‌هایی مشابه آنها که در دوران رشدتان دیده‌اید و لذت برده‌اید بسازید. تمام چیزی که می‌توانم بگویم این است که این یک تأثیر ناخودآگاه اما خیلی احساسی است.»
«به رم با عشق» در برخورد با منتقدان نتوانسته است همچون ساخته‌های پیشین آلن نظر مثبت آنان را به خود جلب کند، به‌ویژه که فیلم پیشین او «نیمه‌شب در پاریس» که داستانش در اروپا می‌گذشت توانسته بود بار دیگر منتقدان را به وجد آورد و انتظارها را از وودی آلن هفتاد و شش ساله بالا ببرد. راجر ایبرت، منتقد «شیکاگو سان تایمز» با دادن سه ستاره از چهار ستاره همیشگی خود به تازه‌ترین ساخته وودی آلن، آن را اثری ضعیف‌تر از ساخته‌های خوب آلن معرفی می‌کند و با این حال تأکید می‌کند که تماشاگران باید برای داشتن بخت تماشای اثر دیگری از وودی آلن در این سن و سال خوشحال باشند. در نقطه مقابل مایکل او سالیوان، دیگر منتقد «شیکاگو سان‌تایمز» با دادن تنها یک و نیم ستاره به فیلم آن را اثری شلوغ، آشفته و سردرگم معرفی می‌کند. دیوید دنبی، منتقد «نیویورکر» و از طرفداران فیلم آن را اثری سبک و سریع با گفت‌وگوهایی تند و تیز به همراه یکی از بهترین بازی‌های وودی آلن در سال‌های اخیر توصیف می‌کند. و بالاخره بتسی شارکی، منتقد «لس‌آنجلس تایمز» نیز فیلم را یک کمدی تو در تو و پر معنا توصیف می‌کند که وجود داستان‌های گوناگون در آن گاه تماشاگران را سردرگم می‌نماید.
«به رم با عشق» با زمان ۱۰۲ دقیقه محصول سال ۲۰۱۲ کشورهای آمریکا، ایتالیا و اسپانیا است.
مشخصات فیلم
به رم با عشق
To Rome with Love
نویسنده و کارگردان: وودی آلن
Woody Allen
بازیگران: وودی آلن، جودی دیویس، روبرتو بنینی، پنه‌لوپه کروز، آلک بالدوین، جسی ایزنبرگ
Woody Allen, Judy Davis, Roberto Benigni, Penelope Cruz, Alec Baldwin, Jesse Eisenberg
در همین زمینه:
::برنامه «اکران» از مجتبا یوسفی‌پور در رادیو زمانه::
ویدئو: پیش‌پرده فیلم «به رم با عشق» ساخته وودی آلن