ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پیش از برگزاری اجلاس اوپک موافقت خود را با تمدید کاهش تولید نفت اعلام کرد و تصمیم اوپک را تحت تأثیر روسیه قرار داد. وزیر نفت ایران در حاشیه برگزاری جلسه هیأت دولت گفت بزرگ‌ترین هدف ایران در اوپک ۱۷۰  در وین این بود که تصمیمات اوپک در بین اعضا اخذ شود.

بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران

در صد و هفتادمین اجلاس وزیران انرژی کشورهای عضو اوپک که روز گذشته در وین به پایان رسید توافق کاهش تولید نفت خام به مدت ۹ ماه دیگر تمدید شد. روسیه از قبل موافقت خود را با تمدید کاهش تولید نفت خام اعلام کرده بود. وزیران نفت کشورهای عضو اوپک از نقش تعیین‌کننده روسیه به عنوان کشوری که عضو اوپک نیست اظهار نگرانی کرده بودند. بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران چهارشنبه ۱۲ تیر در حاشیه برگزاری جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت:

«بزرگ‌ترین هدف ما در اوپک این بود که تصمیمات اوپک باید در بین اعضای آن صورت بگیرد.  منشور همکاری بین اوپک و غیر اوپک مهم‌ترین اتفاقی بود که در این اجلاس افتاد و دیگر تصمیمی از بیرون گرفته نخواهد شد که به اجلاس بیاید و مصوبه بگیرد.»

وزیر نفت ایران در این گفت‌وگو ادعا کرد که ایران، نگرانی‌های اعضا از دخالت کشورهای دیگر در اجلاس اوپک را که تا پیش از این در پرده بود، به زبان آورد و به بحث گذاشت و به این ترتیب در شکل‌گیری بیانیه پایانی اجلاس وین تأثیرگذار بود.

پیش از برگزاری اجلاس اوپک، زنگنه از دخالت عربستان سعودی – روسیه بر روند تصمیم‌گیری‌ها اظهار نگرانی کرده بود. زنگنه گفته بود:

«ایران اوپک را ترک نمی‌کند، اما باور دارم که با نزدیکی روسیه و عربستان اوپک خواهد مُرد.»

اما در غروب روز دوشنبه وزیر نفت اعلام کرد که اجلاس به خوبی برگزار شد و ایران به خواسته‌های خود رسید. در روز دوشنبه در اجلاس اوپک پیش‌نویس منشور همکاری اوپک با اوپک پلاس (اوپک به علاوه روسیه) به بحث گذاشته شد و اعضاء روز سه‌شنبه هم به آن رأی دادند. روسیه برای تأمین مخارج خود به نفت ۴۰ دلاری نیاز دارد و عربستان سعودی به نفت ۸۰ دلاری. قیمت نفت بعد از اعلام توافق اوپک در بازارهای جهانی به ۶۵ دلار و ۲۳ سنت رسید. منفعت ایران در کاهش سطح تولید به حدی است که قیمت نفت هرچه بیشتر افزایش یابد.

خالد الفالح، وزیر نفت عربستان سعودی در پاسخ به این پرسش که آیا رئیس جمهوری روسیه بر اوپک تسلط دارد، گفت:

«فکر نمی‌کنم روسیه بر اوپک تسلط پیدا کرده. ما اما از اثرگذاری روسیه استقبال می‌کنیم.

حسین کاظم‌پور اردبیلی، نماینده ایران در هیأت عامل اوپک هم گفت:

«روسیه یک بازیگر مهم است. اگر در هماهنگی با سایر اعضا پیشنهادی بدهد از آن استقبال می‌شود.»

عراق هم که بازار نفت ایران در اروپا و در برخی کشورهای آسیایی را در سایه تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران تسخیر کرده از نقش‌آفرینی روزافزون مسکو در اوپک استقبال کرد.

بازار چین و هند

خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۳ ژوئیه/ ۱۲ تیر به نقل از دو منبع در اجلاس اوپک از علاقمندی روسیه به نزدیکی به عربستان سعودی به عنوان متحد آمریکا در خاورمیانه برای اثرگذاری بر بحران سوریه و نقش‌آفرینی بیشتر در خاورمیانه و حتی بهبود روابط فی‌مابین با واشنگتن خبر داد. در این میان در اثر تحریم نفتی آمریکا، صدور نفت خام ایران به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. ایران برای دور زدن تحریم‌های آمریکا از کمک‌های روسیه بی‌نیاز نیست.

برنامه صبحگاهی شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی سه‌شنبه تصاویر ماهواره‌ای مربوط به تخلیه نفت نفت‌کش ایرانی سارینا در یک بندر چین و همچنین مسیر حرکت این کشتی را نمایش داد. بیژن نامدار زنگنه چهارشنبه  در حاشیه جلسه هیأت دولت گفت:

« اگر درست بگویند این یعنی هر چه وزارت نفت رشته کرده است آن‌ها پنبه کرده‌اند.»

این گزارش پیش از این در خبرگزاری‌های نزدیک به سپاه پاسداران منتشر شده بود.

علی چگینی، سفیر ایران در هند همزمان با صدور بیانیه پایانی اجلاس اوپک اظهار امیدواری کرد که هند به واردات نفت از ایران ادامه دهد. چگینی مبادلات بانکی به روپیه   و ارائه نفت در برابر کالا را هم رد نکرد.  چگینی در گفت‌وگو با رسانه‌های هند با تأکید روابط تاریخی ایران و هند گفت ایران می‌تواند امنیت انرژی در این کشور را تضمین کند:

«ما از هند به عنوان یک کشور دوست که با مشکلات ما آشناست انتظار داریم که تابع منافع ملی‌اش باشد و ایران هم آماده است که امنیت انرژی در هند را تضمین کند.»

چگینی در ادامه این گفت‌وگو هم‌صدا با وزیر نفت ادعا کرد که صدور نفت ایران از مسیرهای مخفی ادامه دارد.

بیشتر بخوانید: