در نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا از ایران خواست به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) پایبند بماند، به این دلیل که هیچگونه جایگزین قانونی و صلح‌آمیزی برای برجام وجود ندارد. روسیه آمریکا را متهم کرد که با سیگنال‌های پیچیده ایران را به سوی درگیری نظامی می‌کشاند.

شورای امنیت سازمان ملل (عکس: آرشیو)

بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی، مرحله نخست کاهش تعهدات ایران در برجام با افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به اجرا درآمده و با انقضای مهلت ۶۰ روزه ایران به اتحادیه اروپا، تا پنجشنبه ۶ تیر ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم عبور می‌کند. مرحله دوم با توقف محدودیت تولید آب سنگین در تأسیسات اراک ۱۶ تیر آغاز می‌شود. در آستانه این تحولات نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی اجرای قطعنامه این شورا در مورد توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی، چهارشنبه ۲۶ژوئن / ۵ تیر در نیویورک برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری رویترز رُزماری دی‌کارلو، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد که تصمیم آمریکا مبنی بر عدم تمدید معافیت برخی کشورها از تحریم‌های نفتی ایران «ممکن است» مانع از اجرای توافق هسته‌ای با ایران شود. دی‌کارلو همچنین اعلام کرد که ایران اقدامات جدیدی در جهت کاهش تعهدات خود به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی انجام داده که این اقدامات نیز «ممکن است مانع از حفظ توافق هسته‌ای شود».

خوآو واله د آلمیدا، سفیر اتحادیه اروپا در سازمان ملل نیز در این نشست به ۱۵ عضو شورای امنیت گفت «هیچ جایگزین معتبر و صلح‌آمیزی» برای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین، روسیه و آمریکا وجود ندارد. سفیر اتحادیه اروپا گفت:

«تلاش‌ها برای راه‌اندازی سازوکار مالی اروپا با ایران (اینستکس) همچنان در جریان است و عدم تمدید معافیت‌های نفتی ایران برای چندین کشور، مانع از اجرای توافق هسته‌ای شده است.»

تفسیر متفاوت بریتانیا از قطعنامه ۲۲۳۱

فرانسوا دلارتر، نماینده فرانسه در سازمان ملل هشدار داد که نقض برجام از سوی ایران به معنای یک «عقب‌گرد خطرناک» است که به بی‌ثباتی در خاورمیانه دامن می‌زند و پیامدهای جدی برای نظام منع اشاعه و امنیت جمعی به همراه خواهد داشت:

«خروج آمریکا از برجام و بازاعمال تحریم‌ها علیه ایران سبب ابهام و نگرانی شد. ایران باید از انجام اقداماتی که این کشور را ناقض برجام می‌کند، بپرهیزد.»

جاناتان کوهن، نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل نیز همچنان ایران را به ایجاد بی‌ثباتی در خاورمیانه و حمایت از گروه‌های تروریستی و حمله به کشتی‌های تجاری متهم کرد. کارن پیرس، نماینده بریتانیا در سازمان ملل نیز تفسیر متفاوتی از قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل به دست داد:

 «برنامه موشکی ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ناهمخوان است. موشک‌های با قابلیت حمل کلاهک با وزن ۵۰۰ کیلوگرم و با برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر، دارای توان حمل کلاهک هسته‌ای محسوب می‌شوند.»

 انتقاد روسیه از سیگنال‌های متناقض آمریکا

واسلی نبیزا، نماینده روسیه در سازمان ملل در حمایت از ایران، آمریکا را به اتخاذ رویکردهای دوگانه در قبال ایران متهم کرد:

«ایالات متحده تأکید می‌کند که کسی به دنبال تغییر نظام در ایران نیست، اما همزمان تهدید به نابودی را می‌شنویم و تحریم‌های تازه‌ای اعلام می‌شود. خواستار گفت‌وگو می‌شوند، اما به موازات آن اعلام می‌کنند که قصد دارند حضور نظامی خود را در آن منطقه افزایش دهند. چنین سیگنال‌هایی که حتی متخصصان باتجربه رمزنگاری هم نمی‌توانند از آن رمزگشایی کنند، صرفاً وضعیت را به مرحله غیرقابل بازگشت می‌رسانند. تنها راه عملی باقی‌مانده برای حفظ برجام، این است که طرف‌های باقی‌مانده تعهدات خود را اجرایی کنند.»

نماینده روسیه در سازمان ملل از آمادگی مسکو برای کاهش تنش در خلیج فارس خبر داد. نبیزا پیشنهاد داد که در گام نخست کنفرانسی با حضور کشورهای منطقه خلیج فارس برگزار شود.

شی ژونگ ژون، نماینده چین در سازمان ملل با تمجید از ایران به اجرای تعهداتش در برجام، از سایر طرف‌های توافق هسته‌ای خواست که آن‌ها هم به تعهدات خود عمل کنند.

مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل نیز اعلام کرد که توافق هسته‌ای یک توافق چندجانبه است که نمی‌توان آن را به طور یک‌جانبه اجرا کرد. روانچی گفت:

«طرف‌های باقی‌مانده برجام به خصوص سه کشور اروپایی، یا باید از طریق برداشتن گام‌های به موقع، کافی، جدی و عملی حسن نیت خود را نشان دهند یا در کنار ایالات متحده، تمام تبعات احتمالی را بپذیرند.»

نشست شورای امنیت سازمان ملل در آستانه رایزنی‌ سران تروئیکای اروپایی با رئیس جمهوری آمریکا در اجلاس جی ۲۰ برای تنش‌زدایی از خاورمیانه و تلاش وزیر خارجه آمریکا برای ایجاد ائتلاف نظامی علیه ایران برگزار شد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا همزمان با برگزاری این اجلاس اظهار امیدواری کرد که تنش آمریکا با ایران به درگیری نظامی نینجامد. ترامپ اما در همان حال به این موضوع هم اشاره کرد که حمله محتمل نظامی به ایران چندان به درازا نمی‌کشد.


بیشتر بخوانید: