بیش از یکصد تن از استادان دانشگاهها و اعضای جامعه علمی ایران در نامهای به ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی خواهان آزادی فعالان محیط زیستی زندانی شدند. آنها هشدار دادند که ادامه این بازداشت به گسترش ناامیدی اجتماعی دامن خواهد زد.
در متن نامه استادان و اعضای جامعه علمی ایران به رئیسی که سهشنبه ۴ تیر منتشر شد، بازداشتشدگان «تعدادی از خوشنامترین کارشناسان و فعالان محیط زیست» توصیف شدهاند.
امضاکنندگان نامه نوشتهاند: «در میان بازداشتشدگان، متخصصان توانمند و شناخته شده حوزه حیاتوحش کشور نظیر طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و هومن جوکار حضور دارند که سالهاست در راه … حفاظت از طبیعت … تلاش کرده اند».
اوایل بهمن ۹۶ فعالان محیط زیست «موسسه میراث پارسیان» – هومن جوکار، امیرحسین خالقی، سام رجبی، طاهر قدیریان، نیلوفر بیانی، سپیده کاشانی، مراد طاهباز و کاووس سیدامامی- بازداشت شدند. کمی بعد عبدالرضا کوهپایه نیز به جمع آنها افزوده شد. این فعالان محیط زیست در زمینه حفظ حیات وحش ایران مشغول کار بودند.
دو هفته بعد مسئولان قضایی اعلام کردند که کاووس سیدامامی در زندان خودکشی کرده است. اما خانواده و وکیل او خواستار بررسی بیشتر علت مرگ شدند. هنوز گزارش دقیقی از مرگ او منتشر نشده است.
دیگر دستگیرشدگان علیرغم مخالفت وزارت اطلاعات دولت حسن روحانی و سازمان حفاظت از محیط زیست، به جاسوسی و افساد فیالارض متهم شدند. فعالان محیط زیست را مأموران اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازداشت کرده بودند.
دانشگاهیان ایران در نامه به رئیس قوه قضائیه با انتقاد از اختلاف بین «دو نهاد اطلاعاتی کشور»، مرجع اصلی تشخیص اتهام جاسوسی را وزارت اطلاعات معرفی کردند و نوشتند که این اختلاف به «سردرگمی و اطاله دادرسی» انجامیده است.
آنها ادامه بازداشت فعالان را «تنها موجب گسترش بیشتر ناامیدی در میان جوانان، دانشآموختگان، متخصصان و تشکلهای محیط زیستی» دانستند و در انتها از رئیسی خواستند که «با ورود به جزییات حقوقی موضوع، این پرونده مفتوح را به سرانجام خوش برسانید.»
پرونده فعالان محیط زیست هشت متهم دارد که چهار نفر از آنها به افساد فیالارض، سه نفر به جاسوسی و یک نفر به همکاری با دول متخاصم متهم هستند.