شرکت جنرال الکتریک در آستانه برنده‌شدن بخش بزرگی از قراردادهای چند میلیارددلاری می‌شود که دولت عراق برای بازسازی شبکه برق این کشور واگذار می‌کند. به گزارش خبرگزاری «رویترز» و به نقل از منابع مطلع، دولت عراق بعد از لابیِ دولت ایالات متحده، در شیوه واگذاری این پروژه‌ها تغییر رویکرد داده است. عراق بر اثر تحریم‌های آمریکا علیه تهران امکان واردات برق از ایران را شاید از دست بدهد.
عراق اکتبر سال گذشته با جنرال‌الکتریک و زیمنس یک توافق «نقشه راه» پنج‌ساله امضا کرد. طبق این توافق عراق قرار است حدود ۱۴ میلیارد دلار را صرف نیروگاه‌های جدید، تعمیرات، و خطوط انتقال نیرو کند، و در نهایت تجهیزاتی را برای ضبط و هدایت گاز طبیعی که در حال حاضر رها شده و به هدر می‌رود، خریداری کند.
نخست وزیر عراق در زمان واگذاری پروژه‌ها به زیمنس در ماه آوریل گفته بود که این شرکت آلمانی شرایط برنده شدن در بسیاری از قراردادهای آینده این کشور را دارد.
اما بر اساس منابع آشنا به این موضوع رویترز مطلع شده است که پس از لابی دولت آمریکا، عراق از هر دو شرکت زیمنس و جنرال‌الکتریک خواسته تا در مزایده قراردادهای بازسازی این کشور شرکت کنند و به هر دو این شرکت‌ها پروژه‌ها را واگذار خواهد کرد.
یک مقام وزارت برق عراق گفته است که این تغییر رفتار دولت عراق در دوران نخست‌وزیری سابق، حیدر العبادی رخ داد: «فشارهای سیاسی بر دولت عراق سبب شد که دولت عبادی برنامه خود را عوض کند و به جنرال‌الکتریک اجازه ورود دهد.»
او افزود که مذاکرات برای واگذاری قراردادهای میان‌‌مدت و بلند‌مدت در جریان است و انتظار می‌رود بین هر دو شرکت تقسیم شود.
وزارت برق عراق هنوز در این زمینه اظهار نظر نکرده است.
اما یک مقام دولت ایالات متحده تایید کرده است که آمریکا به حمایت از جنرال‌الکتریک عراق را تحت فشار قرار داده است: «بهره‌برداری از قابلیت‌های نوآورانه شرکت‌های ایالات متحده مثل جنرال‌الکتریک یک بخش مهم و اساسی از استراتژی ما برای گسترش روابط اقتصادی و افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در جهت کمک به بازسازی عراق است.»
او گفت که عراق در سه فاز در طول چهار سال قراردادها را واگذار خواهد کرد.
حضور دیرین زیمنس و جنرال الکتریک در عراق
زیمنس و جنرال‌الکتریک برای دهه‌ها نیروگاه‌های تولید برق و سایر تجهیزات برقی عراق را تامین کرده اند. بسیاری از تجهیزات بعد از سال‌ها جنگ باید نوسازی شوند و ارتقا بیابند. این موضوع زمین وسیعی برای کار و سودآوری برای هر دو شرکت فراهم کرده است.
منابع مطلع گفته اند که جنرال‌الکتریک از اکتبر گذشته چندین قرار داد امضا کرده که بر اساس آن بازسازی زیرساخت‌های تولید برق و افزایش ظرفیت به میزان ۵۰۰۰ مگاوات بر عهده این شرکت است.
زیمنس نیز در ماه آوریل با عراق سه قرارداد به ارزش ۷۰۰ میلیون یورو امضا کرد. این سه قرارداد شامل ساختن یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی، ارتقای ۴۰ توربین گازی و تأسیس پست‌های جدید انتقال برق است.
در حالی که بازار جهانی برای نیروگاه‌ها و تجهیزات سوخت فسیلی در حال کوچکتر شدن است، عراق یکی از معدود فرصت‌های درخشان برای شرکت‌هایی است که در این زمینه فعالیت می‌کنند.
مسأله تحریم‌ها و برق ایران
جنگ هشت ساله با ایران و فقدان سرمایه‌گذاری کافی برای بازسازی زیرساخت‌های برق، سبب وابستگی این کشور به منابع تأمین گاز و برق از ایران شده است.
ایران سال گذشته صادرات برق به شهرهای جنوبی عراق را قطع کرد. آن زمان ایران خود با مشکل حاد قطعی برق در برخی مناطق کشور روبه‌رو شده بود. این مسأله اما به تنش بین دو کشور انجامید و شعله اعتراض‌های بصره را افروخته‌تر کرد.
همزمان با قطع صادرات برق ایران به عراق، صفحه فیس‌بوک وزارت خارجه آمریکا به نقل از یک مقام عراقی که نامش فاش نشد، نوشت: «اقدام تهران یک باج‌خواهی سیاسی است و بهانه‌های ایران برای قطع صدور برق به عراق، از جمله این بهانه که باید نیازهای داخلی خود را برآورده کند، نادرست بودند.» این مقام عراقی ادعا کرده بود که نیاز واقعی داخلی برق ایران ۴۲۰۰۰ مگاوات است، درحالی که ایران ۵۸۰۰۰ مگاوات برق تولید می‌کند.
هرچند صادرات برق به عراق بار دیگر از سر گرفته شد، اکنون بر اثر تحریم‌های آمریکا علیه صنعت انرژی ایران در معرض توقف قرار گرفته است.
سعد عبدالوهاب جواد قندیل، سفیر عراق در ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت عراق درخواست کرده که معافیت‌ها از تحریم‌های آمریکا در مورد واردات انرژی از ایران ادامه پیدا کند زیرا واردات انرژی از ایران برای عراق به خصوص در فصل تابستان یک نیاز اساسی و فوری است اما هنوز طرف آمریکایی به این درخواست پاسخی نداده است.
دولت ترامپ هر ۹۰ روز یک بار درباره تمدید معافیت عراق از تحریم‌های ایران تصمیم می‌گیرد. آخرین بار سه‌شنبه ۱۹ مارس معافیت عراق تمدید شد.