هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان پس از ورود به تهران و استقبال سرد از او با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود گفت‌وگو کرد. ظریف گفت تنها خواست ایران اجرای کامل برجام است در این معنا که منافع اقتصادی ایران از توافق هسته‌ای برآورده شود. هایکو ماس خاطرنشان کرد که تلاش برای اجرای اینستکس ادامه دارد اما سه قدرت اروپایی نمی‌توانند معجزه کنند. ماس از طرح موضوع اسرائیل نیز غافل نماند.

دوشنبه ۲۰ خرداد/ ۱۰ ژوئن: دقایقی بعد از ورود هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان به ساختمان وزارت خارجه ایران برای گفت‌وگو با محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان دوشنبه ۲۰ خرداد/ ۱۰ ژوئن از ابوظبی امارات وارد تهران شد اما هیچیک از مقامات وزارت خارجه ایران به استقبال او نرفتند. روز گذشته ماس در یک نشست خبری مشترک با شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، همتای اماراتی خود اعلام کرد که آلمان در تلاش است برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را حفظ کند. وزیر خارجه آلمان همچنین خاطرنشان کرد که مخالفت اتحادیه اروپا با برنامه موشکی ایران را به اطلاع مقامات ایرانی می‌رساند. وزیر خارجه امارات نیز اعلام کرد که کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز می‌بایست بخشی از توافق هسته‌ای با ایران باشند.

محمدجواد ظریف و هایکو ماس، وزیران امور خارجه ایران و آلمان پس از آن‌که دوشنبه ۲۰ خرداد / ۱۰ ژوئن دیدار و گفت‌وگو کردند در نشست خبری مشترک به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.

ظریف گفت‌وگوها را «بسیار جدی، صریح و نسبتاً طولانی» خواند و گفت: «ایران، آلمان و اتحادیه اروپا هدف مشترکی دارند و آن، حفظ برجام، جلوگیری از تنش و درگیری در منطقه و برخورداری مردم ایران از مزایای توافق هسته‌ای است». او گفت در ملاقات با ماس گفته است که توقعش «صرفاً اجرای برجام است».

ظریف درباره درخواست غرب از ایران برای انجام مذاکره درباره برنامه موشکی سپاه و نفوذ منطقه ای ایران گفت:

«درباره این بحث‌هایی که آمریکا و اروپا مطرح می‌کنند دو نکته مهم است. اول این‌که یک توافق داریم که حاصل دو سال مذاکرات فشرده و ۱۲ سال کار دیپلماسی است، آیا این توافق را اجرا کردند که توقع گفت‌وگو درباره مسائل دیگر دارند؟ آنها اول باید نشان دهند که توافق با آمریکا فایده دارد یا نه بعد درخواست گفت‌وگو برای یک توافق دیگر کنند.»

ظریف، اسرائیل، کشورهای غربی و متحدانش را عامل بی‌ثباتی در منطقه دانست.

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اما درباره ضرورت تأمین امنیت اسرائیل به مسئولیت آلمان در این‌باره اشاره کرد:

«این مسئولیتی است که ما به گردن داریم. دوستی نزدیکی بین آلمان و اسرائیل وجود دارد و حق موجودیت جزو اصول آلمان است و این موضوع قابل بحث نیست و اکنون هم که در تهران حضور داریم این تغییری در روابط ما نیست. »

وزیر خارجه آلمان شرایط منطقه را حساس و جدی خواند و گفت در سفری که به بغداد، ابوظبی و امان داشت «هیچ‌کس خواهان افزایش تنش‌ها در منطقه نیست».

ماس سپس با تأکید بر پایبندی آلمان به برجام گفت:

«ما انتظارات خود درباره برجام را در این دیدار مطرح کردیم و درباره کارهایی که انجام دادیم و می‌خواهیم انجام دهیم و قرار است در هفته‌های آینده اجرایی شوند صحبت کردیم. حفظ‌ برجام در صورتی امکان‌پذیر است که تمام طرف‌ها به تعهدات‌شان پایبند باشند. آلمان و اتحادیه اروپا سعی می‌کنند عدم حضور آمریکا در برجام را جبران کنند و باعث حفظ برجام شوند ولی ما این مسأله که چون یک طرف تعهداتش را کاهش داده است طرف دیگر هم تعهداتش را کاهش دهد نمی‌پذیریم.»

چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت شورای عالی امنیت ملی در سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با صدور بیانیه‌ای خطاب به کشورهای عضو برجام اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران محدودیت‌های مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنی‌شده و ذخایر آب سنگین را رعایت نمی‌کند. شورای عالی امنیت ملی به کشورهای باقیمانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده که به تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی عمل کنند. در غیر اینصورت در مرحله بعدی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد. این به معنای نقض برجام است. اتحادیه اروپا ضرب‌الاجل ایران را رد کرده است.

خبرگزاری آلمان گزارش داده بود که هایکو ماس پیش از ورودش به تهران از مقامات جمهوری اسلامی خواسته بود برجام را به منافع اقتصادی ایران ربط ندهند:

«ما می‌‌دانیم که منافع اقتصادی ایران از برجام در ابعادی که آن‌ها انتظار دارند، بدون مشارکت آمریکا به سختی تأمین می‌شود. اما من فکر می‌کنم توافق هسته‌ای از نظر سیاسی و استراتژیک برای حفظ دیالوگ با اروپا اهمیت دارد و این موضوع را تهران باید درک کند.»

وزیر خارجه آلمان با حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی و محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود نیز گفت وگو می‌کند. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران صبح دوشنبه، آلمان را متهم کرد که با فروش سلاح به عربستان خاورمیانه را ناامن کرده است و به همین سبب به گمان او، آلمان در موقعیتی نیست که درباره مسائل «فرابرجامی» اظهار نگرانی کند. وزیر خارجه آلمان در نشست خبری مشترک با همتای ایرانی خود در پاسخ به این اتهام گفت:

«الان در سوریه و یمن جنگ است اما اینجا جنگ نیست. همه تلاش خود را می‌کنیم [که در اینجا – ایران] جنگی درنگیرد. همه کشورهای منطقه و غیر منطقه باید تلاش کنند جنگ اتفاق نیفتد.»

رئیس جمهوری اسلامی و وزیر کشور پیش از این تلویحاً تهدید کرده بودند که چنانچه اروپا به تعهداتش در برجام عمل نکند، ایران مرزهایش را بازمی‌گذارد تا پناهجویانی که در این کشور زندگی می‌کنند خود را به اروپا برسانند. در ایران حدود سه میلیون نفر از شهروندان افغانستانی زندگی می‌کنند. هایکو ماس اعلام کرده که توافق هسته‌ای با ایران برای امنیت اروپا هم مهم است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پانویس

 این خبر با اطلاعات تازه بروز شد و نیتر آن هم تغییر کرد.

بیشتر بخوانید: