راستگرایان افراطی اروپا برای ورود به پارلمان اروپایی با یکدیگر علیه سیاستهای اتحادیه متحد شدهاند. یکروز پس از اجلاس آنها در میلان ایتالیا، معترضان در آلمان و چندین کشور علیه پوپولیسم راست به خیابانها آمدند.
اعتراض سرتاسری در آلمان
دهها هزار معترض یکشنبه ۱۹ مه / ۲۹ اردیبهشت در سرتاسر آلمان به خیابان آمدند تا یکهفته مانده به انتخابات پارلمان اروپایی اعتراضشان را نسبت به سیاستهای راست افراطی نشان دهند.
تظاهرات در هفت شهر بزرگ برپا شد: برلین (۲۰ هزار تن)، فرانکفورت (۱۴ هزار تن)، هامبورگ (۱۰ هزار تن)، کلن (۴۵ هزار تن)، مونیخ (۱۰ هزار تن)، لایپزیگ و اشتوتگارت. بیش از یکصد سازمان و حزب سیاسی از راهپیماییهای یکشنبه تحت شعار واحد «یک اروپا برای همگان: صدای شما علیه ناسیونالیسم» حمایت کردند.
ناظران انتخابات پیشرو در هفته جاری را «سرنوشتساز» توصیف میکنند. در آلمان، حزب «آلترناتیو برای آلمان» (آ اف د) سومین حزب بزرگ پارلمان است.
نظرسنجیها اما نشان میدهند که این حزب با قدرتگرفتن «سبزها» در میانه گزارشهای آخرالزمانی درباره فاجعه زیستمحیطی، اکنون با کسب ۱۱ درصد آراء به رده چهارم رفته است.
اعتراض در دیگر شهرهای اروپایی
راهپیماییها به آلمان محدود نماند. در بخارست، پایتخت رومانی هزاران تن در میدان ویکتوریا با شعار «رومانی عاشق اروپاست» گرد آمدند.
راهپیماییهای دیگری با شعار «نه به نفرت، بله به تغییر» در بوداپست، ژنو، اوترخت، ورشو و دیگر شهرها برپا شد.
انتخابات سال جاری به معیاری برای محکزدن اقبال مردم اروپا به پوپولیسم راستگرایانه بدل شده است. راست افراطی بر طبل ناسیونالیسم میکوبد و با استفاده از خشم حاصل از سیاستهای نولیبرالی و ریاضتی، به دنبال پیشبرد سیاستهای ضدمهاجرتی است.
رهبران میانهرو در اروپا از هر دو طیف راست و چپ با تأکید بر آنچه «ارزشهای اروپایی» میخوانند، به دنبال مقابله با پیروزی راستگرایان افراطی هستند.
راست افراطی نخواهد توانست به بزرگترین قدرت اروپا بدل شود. نظرسنجیها نشان میدهند که راستگرایان افراطی میتوانند ۱۸۰ کرسی را در میان ۷۵۱ کرسی پارلمان اروپا به خود اختصاص دهند.
هرچند سقوط دولت ائتلافی محافظهکاران و راستگرایان افراطی در اتریش به خاطر رابطه رهبر راست افراطی با روسیه میتواند بختهای این گرایش ضدمهاجرت را کاهش دهد.
با این وجود، تحلیلگران نسبت به قدرتگرفتن بیسابقه آنها در انتخابات پیشرو هشدار میدهند و میگویند که ائتلاف پوپولیسم راست میتواند تغییرهایی جدی در سیاست آینده اروپا اعمال کند یا دستکم، در آن اختلال بیفکند.
پرسش اصلی این است که آیا این بار راستگرایان افراطی همگی با یکدیگر در یک ائتلاف قدرتمند شرکت خواهند کرد یا خیر.
پوپولیستهای راست در میلان
نشستی که شنبه ۱۸ مه / ۲۸ اردیبهشت در میلان برگزار شد، حاکی از تلاش راست افراطی برای اتحاد بود.
متئو سالوینی، معاون اول نخستوزیر ایتالیا، وزیر کشور و رهبر راست افراطی میزبان تمام چهرههای مشهور پوپولیسم در میلان بود. شعار «اول ایتالیا!» همه جا نقش بسته بود.
ماری لو پن، رهبر جبهه ملی فرانسه و خیرت ویلدرس، رهبر راستگرایان افراطی هلند و نزدیک به ۱۰ رهبر دیگر این جریان یک به یک در میلان سخنرانی کردند، به اتحادیه اروپا و سیاستهایش تاختند، علیه مهاجران و اسلام سخن گفتند و از طلوع یک دوران جدید «ناسیونالیستی» خبر دادند.
ویلدرس در سخنانش گفت که «اروپا به سالوینیهای بیشتری نیاز دارد». او اما اشاره کرد که نیازی نیست کل پوپولیستهای راستگرا به عنوان یک بلوک در پارلمان رأی دهند بلکه کافی است بر سر مسائل مهم همکاری کنند.
این پوپولیست هلندی ضدمهاجرت است، اسلام را «کیش قرون وسطایی» خوانده و گفته است که اروپا با نوعی «خودکشی فرهنگی» روبهروست.
اما سخنان او درباره عدم ضرورت تشکیل یک بلوک به اختلاف در میان راست افراطی اشاره دارد. دو گروه راست افراطی پرقدرت در اروپا، مربوط به احزاب ناسیونالیست لهستان و مجارستان که در قدرت هستند، هنوز به گروه سالوینی نپیوستهاند.
هیچیک اما به رسوایی اخیر در اتریش اشاره نکردند؛ رسوایی که در پرتو گزارشهای اخیر در مورد انتشار اخبار کذب به دست نهادهای وابسته به مسکو در مورد انتخابات پارلمان اروپا، رابطه پرمسأله پوپولیسم راست اروپای غربی با کرملین را برجستهتر کرد.
تفاوت ناسیونالیستهای غرب و شرق اروپا نیز در اینجا نهفته است. اگرچه در غرب راست افراطی با روسیه رابطه خوبی دارد، در شرق ناسیونالیستها عموماً به دنبال تلاش برای عقبراندن تهدید روسیه هستند.